ABD Dışişleri Bakanlığı Suriye’de Pazar günü yapılan seçimleri “sözde seçim” ve “tezgah” ifadeleriyle değerlendirdi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada “Beşar Esat’ın Batı’nın sözde komplolarına karşı başarı olarak göstermeye çalıştığı bu seçimler, aslında Suriye halkının gerçek seçeneğinin olmadığı, özgür olmayan, tezgahlanmış çok sayıdaki seçimden biri” dendi.
Suriyeliler, ABD’nin Beşar Esat’a yönelik yeni yaptırımlarının, ekonomik zorlukların ve Corona virüsünün gölgesinde önceki gün genel seçim için sandık başına gitmişti.
Suriye’de Esat’ın Baas Partisi’nin iktidarda bulunmasından bu yana özgür ve adil seçimler yapılmadığı belirtilen açıklamada önceden Baas Partisi adayları lehine doldurulmuş oy pusulalarının seçim görevlileri tarafından dağıtıldığına yönelik güvenilir kaynaklardan haber alındığı da kaydedildi.
“Seçmenin gizli oy kullanma hakkı garanti altına alınmadığı gibi, seçmene oy vermesi için baskı uygulandığı haberleri de her seçimde olduğu gibi yaygındı” denen açıklamada “Ayrıca Suriye dışında yaşayan Suriyeliler’in sayısı ülkenin savaştan önceki nüfusunun neredeyse üçte birini oluştururken bu kişilerin oy kullanmasına da izin verilmedi. Haklarından mahrum edilmiş bu gruba rejimin kendi vatandaşlarına karşı amansız savaşı nedeniyle ülkeden kaçmak zorunda kalan 5 milyon mülteci de dahil” dendi.
BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 no’lu kararının hatırlatıldığı açıklamada Suriye’de seçimlerin “özgür ve adil şekilde Birleşmiş Milletler gözetiminde ve diyasporadakiler de dahil olmak üzere tüm Suriyeliler’in katılımıyla” yapılması gerektiği belirtildi.
“Esat rejimi ve hükümeti bu koşulları sağlamadığı sürece uluslararası toplum hileli seçimleri Esat’ın kendine sahte bir meşruiyet atfetme ve BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 no’lu kararının gerektirdiği siyasi süreci uygulamaktan kaçınma çabası olarak görmeye devam edecek” dendi.
Esat, yaklaşık 10 yıl önce başlayan iç savaşın ardından ülke topraklarının önemli bir bölümünde kontrolu büyük ölçüde yeniden sağlamış durumda.
Aralarında son iki yılda Esat iktidarına karşı çıkanların elinden geri alınan önemli yerlerin de bulunduğu yaklaşık 7 bin seçim merkezinde pazar günü oy kullanıldı.
Esat’ın muhalifleriyse yüzbinlerce kişinin ölümüne, milyonlarcasının de yerlerinden olmasına neden olan savaş sonrası seçimi “tiyatro” olarak değerlendirdi ve boykot etti.
Nisan ayında yapılması planlanan seçimler Corona virüsü salgını nedeniyle iki kez ertelenmişti.
Seçimlerde çoğu ülkenin önde gelen işadamları olmak üzere 1.600’den fazla aday meclisteki 250 koltuk için yarıştı. 2011’de başlayan iç savaşın ardından ülkede şu ana kadar üç kez genel seçimler yapıldı.
Seçimde 20 yıla yakındır iktidarda olan Esat’a ve Baas Partisi’ne önemli bir rakip yer almıyor.
Merkezi Türkiye’de bulunan ve batı ülkelerinin de desteklediği muhalif blok Suriye Ulusal Koalisyonu, milyonlarca kişi yerlerinden olmuşken ya da sürgündeyken yapılan bu seçimi “tiyatro” olarak değerlendirdi.
2018 yılında Esat’a bağlı Suriye ordusu sert bir operasyonla isyancıları Şam’ın doğu banliyölerinden Duma’dan çıkartmıştı.
Rusya ve İran’ın desteğiyle Esat, an itibariyle savaş sırasında elinde bulundurduğundan çok daha fazla toprağı kontrol ediyor.
Kürtler ülkenin kuzeydoğusunda hakimiyet sahibiyken Esat iktidarına karşı çıkanlar ülkenin kuzeybatısında Türkiye sınırındaki küçük bir bölgeye sıkışmış durumda.
Suriye ekonomisi ABD’nin geçen ay ilan ettiği sert yaptırımların ve komşu Lübnan’da yaşanan ekonomik krizin de olumsuz etkilerini hissediyor.
Washington ise yaptırımların Suriyeliler’i hedef almadığını, amacın Esat’ı cezalandırmak olduğunu bildiriyor.
Ancak Şam yönetimi Suriye parasının hızla değer kaybetmesinden ve fiyatların yükselmesinden ABD’yi sorumlu tutuyor.
