Temsilciler Meclisi'nde Cuma günü 1,9 trilyon dolarlık Corona yardım paketinin onaylanması için yapılacak oylama ve eski Başkan Donald Trump'ın Pazar günü partisinin en muhafazakar üyelerine hitaben yapacağı konuşma, Cumhuriyetçiler'e birlik olma ya da iç çekişmeyi sürdürme arasında bir seçim yapmasına fırsat verecek.
Cumhuriyetçiler’in Senato'da ve Temsilciler Meclisi'ndeki liderleri Mitch McConnell ve Kevin McCarthy, parti üyelerinin dikkatini, 6 Ocak'taki Kongre baskını sonrasında yaşanan iç kutuplaşma ve eski Başkan Trump'ın azil davasından uzaklaştırmaya ve Başkan Joe Biden'ın yüksek maliyetli Corona yardım paketine karşı tavır almaya yöneltmeye çalışıyor.
Ancak McConnell ve McCarthy'nin bu çabalarını sürdürmesi, eski Başkan Trump'ın Pazar günü, Amerikan Muhafazakar Birliği'nin geleneksel Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansı’nda (CPAC) yapacağı konuşmayla birlikte zorlaşabilir. Trump'ın konuşması sırasında 2022 Kongre ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin Senato ve Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğu elde etmek için yapacağı çalışmaları sert bir dille eleştirmesi bekleniyor.
Basın toplantısında ayrılık
McCarthy ve Cumhuriyetçi Partili liderler, Çarşamba günü düzenledikleri basın toplantısında, Demokrat Parti'nin Corona yardım paketi tasarısına şiddetle karşı çıktı.
Basın toplantısında Cumhuriyetçi liderlere, Trump'ın 6 Ocak'taki Kongre baskınının üzerinden sadece iki ay geçmesinden sonra yeniden siyaset sahnesine çıkmasınin gerekli olup-olmadığı soruldu.
McCarthy bu soruya "Evet, çıkmalı" şeklinde yanıt verdi. Ancak Trump hakkında "isyana kışkırtma" suçlamasıyla azil davası açılması yönünde oy kullanan Temsilciler Meclisi üyesi 10 Cumhuriyetçi Partili arasında en kıdemli olan Liz Cheney, McCarthy'yle aynı görüşü paylaşmadı.
Temsilciler Meclisi'ndeki üç numaralı Cumhuriyetçi olan Cheney, "(Trump'ın) partinin geleceğinde rol oynaması gerektiğine inanmıyorum" şeklinde konuştu. Trump yandaşı Cumhuriyetçi temsilciler, eski başkanın azledilmesine destek verdiği gerekçesiyle Cheney'i Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi Parti Birliği başkanlığını düşürmeye çalışmış ancak başarılı olamamıştı.
Cumhuriyetçi Parti içindeki Trump yanlılarıyla Trump karşıtları arasındaki çekişme, orantısız biçimde sürüyor.
Trump, kendisinin 6 Ocak'ta biri polis beş kişinin ölümüyle sonuçlanan Kongre baskınından "fiilen ve ahlaken sorumlu" olduğunu kaydeden en kıdemli Cumhuriyetçi Partili olan Mitch McConnell'a ateş püskürmüştü.
McConnell'ın suçlamalarına yanıt veren Trump, geçen hafta "Mitch aksi, huysuz ve somurtkan siyasi çıkarcının teki" ifadelerini kullanmıştı.
McConnell ise Trump'la tartışmayı bir kenara bırakarak gazetecilere "Şu anda odaklanmamız gereken mesele Biden yönetiminin yapmaya çalıştıkları karşısında ne kadar birlik içinde olduğumuzdur" şeklinde konuştu.
Ancak Trump'ın Cumhuriyetçi Partili liderlerle çekişmeye son verip-vermeyeceği net değil. Trump hakkında azil davası açılmasına destek veren 10 Cumhuriyetçi Partili Temsilciler Meclisi üyesinin çoğu, 2022 Kongre ara seçimleri öncesinde önseçim sınavı vermek zorunda kalacak.
Ara seçim tehdidi
Bir danışmanına göre Trump, hakkında azil davası açılmasını destekleyen Cumhuriyetçi Partililer'e bedel ödetmek için önseçimlerde rakip adayları destekleme konusunda istekli olduğunu söyledi. Bu durumda Trump, hem 2022 Kongre ara seçimlerinde hem de 2024 başkanlık seçimleri öncesinde Cumhuriyetçi Parti içinde öngörülemez bir unsur haline gelebilir.
Trump, yeniden başkanlık seçimlerine girmeyi düşünebileceğini dile getirmişti. Bu ihtimal bile eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve eski Başkan Yardımcısı Mike Pence'in de aralarında bulunduğu olası Cumhuriyetçi Parti başkan aday adaylarının planlarını zora sokabilir.
Cumhuriyetçi Parti'nin Senato'daki kampanya kolunun başkanı Senatör Rick Scott, Trump'ın bir takım oyuncusu olacağına inandığını söyledi.
Scott, "Trump’a 2022'deki seçimi kazanmak istediğimi söyledim ve bana tam olarak hangi noktada yardımcı olabileceği konusunda son derece net olacağımı kaydettim. Bunu yapmak isteyip-istemediği konusundaki karar, kendisinindir" dedi.
Cumhuriyetçi Ulusal Komite'nin tahminine göre Trump'ın 2016'da başkanlık seçimini kazanmasından sonra 25 milyondan fazla seçmen, Cumhuriyetçi Parti'ye yöneldi. Destekçileri, Trump'ın 2020 seçimlerinde 74 milyon oy aldığını ve Amerikan tarihinde Cumhuriyetçi Partili bir başkan adayın topladığı en yüksek oya ulaştığını vurguluyor. Ancak Demokrat Partili Joe Biden 3 Kasım seçimlerinde 81 milyon oy alarak, bir başka rekor kırdı.
Trump'ın topladığı oy sayısı, Cumhuriyetçi Parti'nin eski başkana sırtını dönmek istemesine rağmen bunu gerçekleştirmesini zorlaştırabilir.
Trump'ı Senato'da görülen azil davasında suçlu bulan yedi Cumhuriyetçi senatörden biri olan Mitt Romney, "Başkan Trump ve popülizm, partimizin büyük çoğunluğuna hakim. Benim gibi daha geleneksel çizgideki muhafazakarlar çok küçük bir azınlığız" şeklinde konuştu.
Trump'ın önde gelen bazı destekçileriyse hafta içinde yangına körükle gitmeye devam etti.
Trump'ın 2024 başkanlık seçimlerinde yeniden aday olmaya çağıran Cumhuriyetçi temsilci Matt Gaetz, paylaştığı bir Twitter mesajında, "Parti içindeki yerleşik düzen sonsuza kadar süren savaşlara, kötü ticaret anlaşmalarına, sınırlarımızı çiğneyerek geçen konvoylara geri dönmek istiyor. Geri dönmeyeceğiz" ifadelerine yer verdi.