Eski ABD Başkanı Donald Trump hakkında şirketlerinin ticari kayıtlarında tahrifat ve sahtecilik yaptığı iddiasıyla 34 ayrı suçlama bulunuyor. Bu suçlamaların her biri Trump'ın dörder yıl hapis cezasına çarptırılmasının önünü açabilir.
Bu olası cezalar, New York'taki büyük jürinin geçen hafta kabul ettiği ve kamuoyuna dün açıklanan iddianamede yer alıyor.
İddianame, Amerikan tarihinde ilk kez eski ya da görev başında olan bir başkanın cezai suçlamalarla karşılaşması anlamına geliyor. Trump ise bir yandan 2024 yılında yapılacak başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı olmak için çabalıyor.
İddianame üzerindeki gizlilik, dün öğleden sonra saatlerinde, Trump'ın çıkarıldığı Manhattan Yüksek Mahkemesi'nde hakkındaki tüm suçlamaları reddetmesi sonrasında, kaldırıldı.
Suçlamalar, Trump'ın 2016 yılı başkanlık seçimi kampanyasını yürüttüğü dönemden on yıl önce kendisiyle cinsel ilişkide bulunduğunu iddia eden porno yıldızı Stormy Daniels'a sessiz kalması için eski avukatı Michael Cohen tarafından yapılan sus payı ödemesinden kaynaklanıyor.
Savcılar, Daniels'a yapılan 130 bin dolarlık sus payı ödemesinin, Trump'ın 2016 başkanlık adaylığına zarar verecek olayları gizlemek için hazırlanan yasadışı planın parçası olduğunu iddia ediyor.
Plan Trump, avukatı Cohen ve Trump'a zarar verici nitelikteki haberlerin yayın hakkını satın alan ancak bunları yayınlamayan bulvar gazetesi National Enquirer'ın yayıncısı David Pecker'ı içeriyor.
Savcılar, planın parçası olarak, Trump'ın uzun zamandır dostu olan Pecker'ın eski Playboy modeli Karen McDougal'a ve Trump'ın evlilik dışı çocuğu olduğunu iddia eden bir Trump Tower rezidansı görevlisine de ödemeler yaptığını kaydediyor. Kapı görevlisinin, evlilik dışı çocuk iddiasının daha sonra doğru olmadığı anlaşılmıştı.
Trump, 2017'de, avukatı Michael Cohen'e, Stormy Daniels'a verdiği parayı geri ödemişti. Ancak savcılar, Trump'ın bu parayı, aldığı "hukuki hizmet" karşılığı ödemiş gösterdiğini, Cohen'inse bu hizmetleri sağlamadığını kaydediyor.
İddianameye göre Trump, bu ödemeleri Cohen'den aldığı sahte faturalara yaptı, karşılığında sahte makbuzlar kesti ve Cohen'e ayda 35 bin dolarlık çekler yazdı.
Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg, bu sahteciliğin 2017 yılı boyunca devam ettiğini söyledi.
Bragg, Trump hakkındaki iddianamenin açıklanması sonrasında yaptığı basın toplantısında, "Davalı dokuz ay boyunca, Michael Cohen'e 2017 yılında sağladığı hukuki hizmetler karşılığı ödeme yaptığı yönündeki yalana sarıldı" dedi.
Savcılar, 2017 yılı Şubat ve Aralık ayları arasında 34 ”sahte ticari belge” hazırlandığını, her birinin Cohen'den gelen faturaları, Trump Organizasyonu'ndan bir makbuzu, Trump ya da şirketinden yazılan bir çeki temsil ettiğini söyledi. Bu kayıtlar, Trump aleyhindeki 34 cezai suçlamaya temel oluşturuyor.
Faturalardaki ‘’hukuki hizmetler’’
İddianamede yer alan ilk suçlama Cohen'in Trump Organizasyonu'na 14 Şubat 2017'de ibraz ettiği ilk faturayla ilgili. Bu faturanın, Cohen'in Ocak ve Şubat aylarında sunduğu 70 bin dolarlık "hukuki hizmete" karşılık yazıldığı görülüyor. Ancak iddianame, gerçekte, bu faturanın Cohen'in porno yıldızı Daniels'a yaptığı ödemenin bir kısmını karşılaması için yazıldığını kaydediyor.
İkinci ve üçüncü suçlamalar, Trump Organizasyonu'nun bu faturaya kestiği iki ayrı makbuzla, dördüncü suçlamaysa Trump tarafından Cohen adına yazılan 70 bin dolarlık çekle ilgili.
Cohen'in Trump'tan toplam 420 bin dolarlık 11 adet çek aldığı, ilk iki çekin Trump'ın vakfından, geri kalanınsa Trump'ın, Beyaz Saray'da devlet işleriyle ilgilendiği esnada kişisel banka hesabından geldiği kaydediliyor.
Savcılar, iddianamenin yanında, söz konusu plana ilişkin ayrıntılı bir "olaylar beyanını" da sundu.
İddianamede, "Her çek, Trump Organizasyonu tarafından işlemden geçirilmiş ve her çek, 2017 yılındaki aylarda avukatlık sözleşmesi altında verilen hukuki hizmetlerin ödemesi kisvesi altında yazılmıştı" ifadelerini kullanan savcılar, "Trump Organizasyonu tarafından tutulan ödeme kayıtları, New York eyaletinde düzenlenen sahte ticari kayıtlardı" dedi.
Ticari kayıtlar üzerinde tahrifat yapmak ya da "ticari bir kurumun kayıtlarına sahte giriş yapmak" New York eyaleti yasaları uyarınca suç sayılıyor.
Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg, suçlamaların, makamının beyaz yaka suçları açısından "geçim yolu" olduğunu söyledi.
Trump'a yönelik suçlamalar genellikle bir yıla kadar hapisle cezalandırılan "kabahat" olarak değerlendiriliyor. Ancak bunlar, bir başka suçu gizlemek ya da bir başka suça girişimde bulunmak niyetiyle işlendiğinde dört yıla kadar hapisle cezalandırılan "ağır suça" dönüşüyor.
İddianame, Trump hakkındaki diğer suçları açıkça belirtmiyor. Ancak savcılar, hem iddianamenin açıklanması sonrasında kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda hem de iddianameyle birlikte ibraz ettikleri olaylar beyanında, bazı olası suçların, davada, daha büyük bir suçun parçaları olarak kullanılabileceğinin işaretini verdi.
Eyaletin seçim ve vergi yasalarını ihlal etti mi?
Bunlardan biri New York eyaletinin seçim yasalarının ihlaliyle ilgili. Yasa, siyasi bir adayın "yasadışı yollardan" seçimini "teşvik etmenin ya da engellemenin" suç olduğunu ifade ediyor. New York eyaletinde "yasadışı yollar" genellikle yasalar tarafından korunmayan davranışları ilgilendiriyor.
Bir başka iddia ise federal seçim kampanyası yasalarının ihlaliyle ilgili. Bu yasalar, siyasi adaylara yapılan bağışları, Daniels'a verilen 130 bin dolarlık sus payının çok altında sınırlandırıyor.
Savcılar iddianamede New York vergi yasalarının da ihlal edildiğini öne sürüyor. Buna göre Daniels'a yapılan sus payı ödemesinin, New York vergi yetkililerine hileli şekilde gelir olarak beyan edildiği kaydediliyor.
Perry Guha hukuk firmasından avukat Joshua Stanton, iddia edilen ikincil suçların, savcıların Trump'ın New York'un ticari kayıtlar yasasını her ihlalinde başka suçlar işlemeyi amaçladığını iddia etmelerini sağlayabileceğini söyledi.
Stanton, VOA'ya verdiği söyleşide, "Bu şekilde savcılar, bu suçların herhangi birinin işlenme niyeti olduğunu kanıtlayabilirse Trump'ın suçlu bulunmasını garanti altına alabilir. Bu da Manhattan Bölge Savcısı'na, Trump'ın davaya itiraz etmesi durumunda, ki bunun olasılığı oldukça yüksek, ciddi bir dayanak sağlayabilir" dedi.
New York savcıları geçmişte, banka gizliliği yasalarının ihlalinden cinsel suçların örtbas edilmesine kadar geniş bir yelpazede suç teşkil eden davranışları kovuşturmak için "ticari kayıtlarda tahrifat" yasasını kullanmışlardı.
Muhafazakar düşünce kuruluşu Heritage Vakfı'nın Başkan Yardımcısı John Malcolm, Trump'a karşı yapılan argümanlar "özellikle güçlü" olmasa da bunların gözardı edilemeyeceğini söyledi.
Malcolm, VOA'ya yaptığı açıklamada, "Bunlar ağır suçtur. Ciddiye almanız gerekir. Ancak yine de bunun son derece olağandışı bir suçlama olduğunu düşünüyorum" dedi.
Heritage Vakfı Başkan Yardımcısı, federal seçim kampanyası finansmanı yasalarının ihlallerini soruşturmakla görevli olan hem Adalet Bakanlığı hem de Federal Seçim Komisyonu'nun sus payı ödemelerini incelediğini ve Trump aleyhine suçlama yöneltmeden soruşturmaları kapattığını hatırlattı.
"Donald Trump, aleyhindeki soruşturmaların kapatıldığıyla ilgili savunmalar yapacaktır" diyen Malcolm, "Trump, önyargılı olduğu gerekçesiyle iddianamenin reddedilmesine çalışmanın yanısıra benzer durumda başka hiç kimsenin bu şekilde suçlanmayacağı argümanını gündeme getirecektir, ki bunun büyük olasılıkla doğru olduğunu düşünüyorum" şeklinde konuştu.
