Dün Amerika’da beş eyalette yapılan önseçimler, Cumhuriyetçi Parti’de bir yaprak dökümüne daha yol açarken, Donald Trump ve Hillary Clinton, partilerinin adaylığını garantileme yolunda önemli adım attı.
Gecenin en önemli olayı kuşkusuz, Cumhuriyetçi Partili Florida Senatörü Marco Rubio’nun kendi eyaletindeki önseçimleri büyük farkla rakibi Donald Trump’a kaybetmesi oldu. Kazanan Cumhuriyetçi Partili adayın tüm eyalet delegelerini toplayabildiği Florida önseçimlerinde Donald Trump yüzde 46 oyla 99 delegenin tamamını aldı.
Kendi eyaleti Florida, yüzde 27’yle ikincilikte kalan Rubio için yarışın sonu oldu. Dün oldukça dramatik bir konuşmayla kampanya faaliyetlerini askıya aldığını duyuran Küba asıllı senatörün sözleri, zaman zaman Trump’ı yuhalayan seçmenleri tarafından kesildi. Ancak kamuoyu yoklamaları, önseçimden önce bile milyarder emlakçının New York’tan sonra en büyük yatırımları olan Florida’da Rubio’dan daha şanslı olduğunu gösteriyordu. Rubio yarışı bıraktığını açıklarken, kampanya boyunca hakaret dolu tartışmalar yaşadığı rakibi Trump’ı kutladı, kendisini destekleyenlere de teşekkür etti.
Kendi eyaletinde kaybeden Rubio, kazanan ise Kasich oldu
Cumhuriyetçi Parti, Rubio’yla siyasi geleneği temsil eden bir adayını daha kaybederken, aynı partide benzer çizgide kalan tek aday John Kasich, valisi olduğu Ohio eyaletindeki önseçimleri Trump’ın önünde bitirmeyi başardı. Florida gibi Ohio da, kazanan adayım tüm delegeleri aldığı bir eyalet olmasından dolayı Kasich, Amerika’nın en kritik eyaletlerinden birinde önemli bir önseçim zaferi elde etmiş oldu. İlk önseçim zaferini kazanan Ohio valisi, kampanya faaliyetlerine büyük bir hızla Pennsylvania eyaletinde devam edeceğini açıkladı.
Donald Trump dünkü önseçimlerde Florida dışında, Missouri, Illinois ve Kuzey Carolina’yı da kazandı. Texas Senatörü Ted Cruz ve Ohio Valisi John Kasich bu eyaletlerde fazla varlık gösteremedi. Demokrat Parti adayı Hillary Clinton ise Ohio, Florida, Illinois ve Kuzey Carolina’yı kazandı, Missouri’de yarışı rakibi Vermont Senatörü Bernie Sanders ile başa baş götürüyor.
Ohio ve Florida dışında diğer üç eyalette delegeler oransal olarak paylaştırıldı. Cumhuriyetçi Partili aday adaylarından birinin Başkan adaylığını garantilemesi için 1237 delege kazanması yeterli. Ancak bu sayıyı tamamlayamazlarsa adayların son elemeye Temmuz ayında Cleveland, Ohio’daki Cumhuriyetçi Parti Kurultayı’nda girmesi gerekecek.
Trump şu anda 620’nin üzerinde delegenin desteğine sahip. Onu 400’e yakın delegeyle Ted Cruz takip ediyor. Kampanya faaliyetlerini askıya alan Marco Rubio 168 delegede kaldı, ancak kalan delegeleriyle adaylardan birine destek verme hakkı bulunuyor. Önümüzdeki haftalarda New York ve California gibi kalabalık eyaletlerde yapılacak önseçimlerle adaylar delege desteğini kuvvetlendirebilecek. Yalnızca 138 delegesi bulunan John Kasich, kampanyasını tüm ülkede arttıracağını söylerken, daha belirlenmeyen bin kadar delegeden umutlu olduğunu açıkladı.
Trump’ın önü açıldı
Dün gece bir zafer konuşması yapan Donald Trump, Ohio’daki kaybının kendisini korkutmadığını söyledi. Delege sayısı açısından önde gittiğini hatırlatan New Yorklu emlakçı, tüm ülkeyi kazanıncaya kadar durmayacağını söyledi. Trump ayrıca, kendisinden beklenmeyecek kadar yumuşak bir ton kullanarak yarıştan çekilen rakibi Marco Rubio’yu kutladı, Cumhuriyetçi Parti’yi birleştirme zamanının geldiğini söyledi.
Cumhuriyetçi Parti içindeki adaylık mücadelesinde şu anda Donald Trump’ın karşısında en önemli rakip olarak Ted Cruz kalmış görünüyor. Missouri’deki önseçimleri Cruz’la başa baş bitiren Trump, Amerika’nın önünde “net bir tercih” olduğunu söyledi ve Rubio’nun destekçilerini kendisine oy vermeye çağırdı.
Demokrat Parti önseçimleri Cumhuriyetçi Parti’nin son birkaç ay içinde oldukça canlı ve tartışmalı geçen önseçim süreciyle karşılaştırıldığında oldukça sönük kaldı. Clinton, rakibi Sanders’a karşı konumunu oldukça güçlendirmiş durumda. Ayrıca 450’nin üzerinde süper delegenin desteğini de alan eski Dışişleri Bakanı, Vermont Senatörü Sanders’a oranla oldukça fazla delege sayısına sahip. Bununla birlikte, Clinton’un Başkan adaylığını garantileyebilmesi için 2 bin 382 delegeye ihtiyacı var. Halen 1560 delegesi bulunan Clinton bu hedefe önemli oranda yaklaştı.
Hillary Clinton dünkü konuşmasında rakibi Bernie Sanders’ı yürüttüğü enerjik kampanyadan dolayı övdü. Trump’ı isim vermeden eleştiren Clinton, işkence ve göçmenleri sınır dışı etmenin yanlış olduğunu savundu ve bunun Amerika’yı Trump’ın dediği gibi güçlü bir ülke haline getirmeyeceğini savundu.
Trump dün Amerika’nın Büyük Okyanus’taki adalarından biri olan Kuzey Mariana Adaları’ndaki önseçimlerde de dokuz delegenin tamamını almayı başarmıştı.
Kampanyası boyunca oldukça sert söylemler kullanan ve bundan dolayı da çok sayıda seçmenin desteğini alan milyarder emlakçı, Müslümanlar’a, Meksikalılar’a, kadınlara ve siyasi rakiplerine yönelik hakarete varan ifadeler kullandı. Trump rakiplerinden Marco Rubio’yu cinsel anlamda aşağılamak için “Küçük Rubio”, Ted Cruz için “Yalancı Ted”, sık sık sosyalist olduğunu dile getiren Demokrat Partili Vermont Senatörü Bernie Sanders için de hakaret amaçlı “komünist dostumuz Bernie” diye konuştu.
Trump destekçileri ve karşıtları arasında sözlü saldırılar, itiş-kakışlar ve zaman zaman yumruk yumruğa kavgalara varan olaylar, Trump’ın kendisi tarafından da teşvik edildi. Trump karşıtları, geleneksel olmayan bir tarza sahip Cumhuriyetçi adayı, Amerikan siyasetini bozmakla suçluyor.
Başkan Barack Obama da kısa bir süre önce başkan adaylarını bu tarz rekabetten kaçınmaya çağırmıştı.
