Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) arasında yapılan ve ikili ilişkileri kopma noktasına getiren sorunlu konuların ele alındığı zirve sona erdi. Zirveye katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AB dönem başkanı ev sahibi Bulgaristan’ın Başbakanı Boyko Borisov, Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Türkiye - AB zirvesinin ardından Varna’da basın toplantısı düzenledi.
Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinde zorlu bir dönemin geride bırakıldığını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, göç meselesinden Afrin Operasyonu’na, Gümrük Birliği’nin güncellenmesinden terörle mücadeleye kadar pek çok konuyu açıklıkla konuştuklarını dile getirdi.
Erdoğan, vize serbestisi konusunda AB tarafının çalışmalarının bir an önce tamamlanması gerektiğini de söylediklerini vurgulayarak, “Bu siyasi bir mesele haline getirilmemeli, vatandaşlarımızın AB'ye olan güvenini sarsacak bir hal almamalıdır” dedi.
Genişleme konusunda da AB’nin Türkiye’ye olan tavrını eleştiren Erdoğan, “Küresel bir güç olma iddiasındaki Avrupa’nın, Türkiye'yi genişleme politikalarının dışına itmesi vahim bir hata olacaktır” dedi.
Terörle mücadele
Erdoğan, Türkiye’nin pek çok terör örgütünün hedefinde olduğunu ancak Türkiye’nin teröre karşı yürüttüğü operasyonların sadece kendisi ya da Suriyelilerin güvenliği için değil, Avrupa'nın da güvenliğine de katkı sağladığını söyledi. Erdoğan “Biz, artık terörle mücadele gibi hassas konularda afaki ve haksız eleştiriler değil, güçlü destek bekliyoruz” dedi.
Basın toplantısında Afrin operasyonu ile ilgili bir soruya yanıt veren Erdoğan, “Afrin’deki operasyonla yaklaşık 3 bin 800 terörist etkisiz hale getirilmiştir. Ve şu anda topraklarını terkeden insanlar yavaş yavaş topraklarına dönmeye başlamıştır. Ne yazık ki bu insanların ellerindeki imkanlar müttefiklerimizin bu insanlara verdikleri imkanlardır. Bunlarla ilgili bütün flash bellekler mevcut. Bu silahları bizim stratejik ortaklarımızın terör örgütlerine vermiş olması da ayrıca manidardır. Ama DEAŞ, PYD, YPG merkezli mücadelemiz sürüyor. Hem içeride, hem de dışarıda. Buraları terör örgütlerinden temizleyene kadar operasyonlarımız devam edecek” dedi.
Kıbrıs’la yaşanan Doğu Akdeniz krizi konusuna da değinen Erdoğan, "Adanın etrafındaki doğal kaynaklara dair karar alma mekanizmalarına, Kıbrıslı Türklerin eşit olarak dahil edilmesi uluslararası hukukun gereğidir" görüşünü dile getirdi.
Varna zirvesinin AB ile Türkiye arasındaki güvenin yeniden tesisi için önemli olduğunu da kaydeden Erdoğan, "Ancak, bu adımı attık demek yeterli değil, somut adımlar atmak gerekiyor" dedi. Erdoğan, "Gelin, ortak coğrafyamız olan Balkanlar'da istikrar ve refahın sağlanması yönünde birlikte çalışalım. Gelin, Suriye, Irak, Filistin, Kudüs, Yemen, Rohingya, Afrika gibi uluslararası konularda işbirliğimizi derinleştirelim. Gelin, güçlü, müreffeh ve istikrar abidesi Avrupa'yı hep birlikte inşa edelim" dedi.
Juncker: “Müzakerelerin devamının garantörüyüm”
AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker de özellikle göçmenlerin geri kabulü anlaşması aracılığıyla Türkiye ile çok başarılı, gözle görülür sonuçlar veren bir çalışma yürüttüklerini söyledi. Tusk ve Juncker, Türkiye’nin başarısız darbe girişiminden dolayı yaşadığı zorlukların farkında olduklarını, ancak AB’nin çekincelerini de ilettiklerini belirttiler. Juncker, “Temmuz’daki darbe girişimi kabul edilemez” dedi.
Juncker, Türkiye’nin göçmenlerle ilgli yaptıklarını takdir ettiklerini belirterek, “Ayrıştıran değil, bizi birleştiren hususlara değinmeliyiz. Aslında ortak çıkarlarımız ve ortak zorluklarımız var ve bunlara birlikte yanıt aramalıyız. Jeostratejik güvenlik çıkarlarımız ortak. Ben müzakerelerin devam edeceğinin garantörüyüm” diye konuştu.
Bir gazetecinin “Gazetecilerin tutuklanması ya da Yunan askerlerinin tutuklanmasıyla ilgili endişelerinize ne gibi somut cevaplar aldınız?” sorusuna AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, “Bütün çekincelerimizi gündeme getirdik. Birçok sayıda endişe gündeme getirildi. Basın özgürlüğü, ikili ilişkiler, Ege denizinde yaşanan gerginlik, operasyonla ilgili endişeleri gündeme getirdik. Burada biz ilişkilerin devam etmesine odaklandık. Ve ilişkilerin devam etmesi yönünde karar aldık. Ortak çıkarlarımız, bölgenin istikrarı gibi nedenlerle diyalogda kalmaya karar verdik” dedi.
Yunanlı askerler için Paskalya beklentisi
Aynı soruya yanıt veren Juncker de, “Türkiye’nin üyelik müzakerlerinin sürmesinin garantörüyüm. Terörle mücadeleyle ilgili soruya gelince bizler bu mücadelede Türkiye’nin yanındayız. Ancak bunun hukuka uygun şekilde gerçekleştirilmesini istiyoruz. Tükiye’de tutuklu bulunan 2 yunan askeri konusunu da Paskalya tatili öncesinde çözüme kavuşturabileceğine inanıyoruz” diye konuştu.
Dönem Başkanı Bulgaristan Başbakanı Borisov da, her iki taraf için de yararlı bir görüşme olduğunu ve Haziran ayı sonunda gelişmeleri izlemek üzere tekrar bir araya geleceklerini açıkladı.
