Türkiye bugün 13’üncü Cumhurbaşkanı ve 28’inci dönem milletvekillerini seçmek için sandık başındaydı.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerine göre bu seçimler için 64 milyon 113 bin 941 kayıtlı seçmen bulunuyordu. Bu seçmenlerden 4 milyon 904 bin 672'i ise bu seçimde ilk kez oy verme hakkına sahipti. Pazar günkü seçimde her 5 seçmenden biri gençken, her 10 seçmenden 1’i de ilk kez oy kullanacak gençlerden oluşuyordu.
Seçim nedeniyle Türkiye genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim kurulunda, 191 bin 884 sandık kuruldu. Türkiye genelinde oy verme işlemi sabah 08.00’de başladı. Sandıklar saat 17.00’de kapandı.
Seçimler için yurtdışı temsilciliklerinde oy verme işlemi ise 9 Mayıs’ta sona erdi. YSK, 27 Nisan'da başlayan oy verme işlemi kapsamında yurt dışındaki temsilciliklerde 1 milyon 691 bin 531, gümrük kapılarında ise 125 bin 479 seçmenin oy kullandığını açıkladı. Yurtdışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen bulunuyor. Gümrüklerde ise oy verme işlemi bugün 17.00'ye kadar devam etti.
6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketinden etkilenen illerdeyse, YSK tarafından seçmenlerin güvenli şekilde oy kullanması için konteyner alanlar oluşturuldu. Deprem bölgesinden yaklaşık 133 bin seçmen de diğer illere kayıtlarını aldırdı. Bununla birlikte Hatay'da prefabrik oy kullanma merkezlerindeki kuyruklar dikkat çekti.
Erdoğan İstanbul’da, Kılıçdaroğlu Ankara’da oyunu kullandı
Siyasi parti liderleri bugün farklı illerde ve okullarda oylarını kullandı. Cumhur İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan bugün İstanbul’da oyunu kullandı.
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu Ankara’da Arjantin İlkokulu’nda, MHP lideri Devlet Bahçeli de Ankara'da oyunu kullandı.
Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, ATA İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan, HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar ve Ankara’da, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener İstanbul'da oyunu kullandı.
İki ayrı pusula
Seçimde cumhurbaşkanı ve milletvekili adayları için hazırlanan iki ayrı pusulaya tercih mühür basıldı. Cumhurbaşkanı adayları için hazırlanan oy pusulasında sırasıyla Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan vardı. Pusulada adayların fotoğrafları, isimleri ve bunların hemen altında mührün basılacağı alan yer aldı.
Milletvekili genel seçiminde ise Türkiye genelinde 11 parti tek başına, 13 parti ittifak çatısı altında olmak üzere toplam 24 parti, 5 ittifak ve 151 bağımsız milletvekili adayı yarıştı.
Pusulalarda ittifak yapan partilerin isim ve logolarının üstünde ittifak unvanları da yer aldı. Ortak liste yapmayan ve çatısı altındaki partilerin tüm seçim çevrelerinde liste çıkardığı Cumhur İttifakı bütün pusulalarda yer aldı.
Ortak listede uzlaşan Millet İttifakı ise ittifak unvanı olmadan 7 ilde CHP, 9 ilde İYİ Parti adı ve logosuyla pusulada yer aldı. Diğer illerde Millet İttifakı adı altında iki partinin adı ve logosu da pusulada yer aldı.
İttifak çatısı altındaki diğer partiler olan Saadet Partisi, Demokrat Parti (DP), Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) ile Gelecek Partisi adayları ise CHP listesinden seçime girdiği için pusulada bu partilerin adı ve logoları bulunmadı.
İki pusula tek zarfa
Seçmenler cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki ayrı oy pusulasını tek zarfa koyarak sandığa attı. Oy pusulasında tercih edilen aday, siyasi parti, ittifak veya bağımsız aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmamak suretiyle tercih mührü basıldığında oy geçerli sayılacak.
Mührün dışında pusulaya imza atılması, işaret konulması ya da zarfa pusula dışında başka bir şey konulması halinde oy geçersiz olacak. Yanlış oy kullandığını düşünen ve yeni pusula isteyen seçmene yenisi verilmedi.
Seçmenler, zarfı sandığa attıktan sonra sandık seçmen listesinde adlarının bulunduğu yerin karşısına imza attılar.
Sandık çevresinde, sandık kurulu başkan ve üyeleri, adaylar, milletvekilleri, o sandık bölgesinde kayıtlı seçmenler ve görevli müşahitler, bina sorumluları ve çağrı üzerine gelen görevli kolluk güçlerinden başka kimse bulunmadı.
İnce’ye verilen oylar ne olacak?
Yurtdışında oy verme işleminin sona ermesinin ardından, Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekildiğini açıklayan Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce’ye verilen oyların ya da pusulada ismi bulunan İnce’ye verilen oyların ne olacağına ilişkin ise YSK’dan açıklama yapıldı.
YSK, yurtdışında İnce'ye verilen oyların geçerli sayılacağını ancak, İnce’nin ilk turda yüzde 50’nin üstünde oy alarak ikinci tura kalması halinde, bu seçime katılamayacağını ve ikinci tur seçime sadece ikinci ve üçüncü sırada yer alan adayların katılabileceğini bildirdi.
Kabine seçmen dışında başkasının girmesi yasak
Oy kullanırken “gizli oy” ilkesi geçerli oldu. Bu yüzden oy verme işlemi sırasında kabine seçmen dışında kimsenin girmesi yasak. Cep telefonu, fotoğraf ve film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesine de izin verilmedi.
Seçmenler oy kullandıkları sandıkta sayım ve döküme katılabiliyor.
Oy sayımındaysa “açıklık ilkesi” geçerli. Seçimlerde oy verme işleminin saat 17.00 itibariyle tamamlanmasının ardından oy sayım ve dökümüne, oy verme yerinde bulunan siyasi parti ve bağımsız adayların müşahitlerinin yanı sıra sandık bölgesinde kayıtlı olan seçmenler de katılıyor.
Sandık kurulu başkanı sayım ve döküm işine başlamadan önce sayım ve döküm cetvellerinin boş olduğunu sayımda hazır bulunanlara gösterdi. Önce cumhurbaşkanı ardından milletvekili seçiminde kullanılan oy pusulaları sayılıyor.
İşlem tamamlandığında sandık kurulu tarafından imzalanmış sandık sonuç tutanağı düzenleniyor. Tutanakların bir sureti sandıkta bulunan tüm parti ve bağımsız aday müşahitleri tarafından alınabiliyor.
Her seçmenin oy kullandığı sandıkta gördüğü usulsüzlüğe itiraz etme ve ıslak imzalı tutanağın fotoğrafını alma hakkı bulunuyor. Sandık kurulu başkanları yazılı şikayet ve itirazları tutanak defterine işlemek zorunda.
Seçim günü yasakları
Bugün saat 06.00’dan gece 24.00’e kadar alkollü içki satışı yasaktı. Oy verme süresince kahvehane, kıraathane ve internet kafe gibi umumi eğlence yerleri de kapalı kaldı, düğünler ise saat 18.00’den sonra yapılabildi. Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlar dışında yerleşim yerlerinde silah taşınmasına izin verilmedi.
18.00-21.00 saatleri arasında medya kuruluşları tarafından yalnızca YSK’nın seçime ilişkin vereceği haber ve tebliğler yayımlandı.
Seçim ikinci tura kalırsa 28 Mayıs’ta yapılacak
Cumhurbaşkanı seçiminde geçerli oylar, salt çoğunluğa (yüzde 50+ 1 oy) ulaşmadığı takdirde seçim ikinci tura kalacak. İlk seçimde en çok oy alan iki aday, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamada yarışacak. İkinci turda seçmenler, aynı seçmen bilgi kağıdı ile ilk seçimde oy verdikleri sandık alanlarında oylarını kullanacak.