Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden’ın bu ay içerisinde görüşmesi için Ankara ve Washington'ın temas halinde olduğu bildirildi.
Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Türk yetkili, çalışmaları yürütülen görüşmenin gündem maddelerinin Türkiye-Rusya ilişkileri, ABD silahları ve Ukrayna ile Suriye'deki çatışmalar olduğunu kaydetti.
Türk yetkili, Eylül sonuna doğru Erdoğan'ın Washington'u ziyaret etmesinin beklendiğini da kaydetti.
Erdoğan ve Biden, en son Haziran ayı sonunda, İspanya'nın başkenti Madrid'deki NATO zirvesi sırasında görüşmüştü. Türkiye, zirve sırasında Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine vetosunu kaldırmıştı.
Zirvenin sonunda Biden, Amerika'nın F-16 jetlerinin Türkiye'ye satışını desteklediğini, satış için gereken Kongre onayının alınacağından şüphesi olmadığını kaydetmişti.
Üst düzey Türk yetkili, "Biden'la olan son görüşmeden sonra Amerikan yönetimi, F-16'lar gibi önemli konularda taleplerimiz doğrultusunda adımlar attı. Benzer şeylerin olacağını düşünüyorum" dedi.
Yetkili, iki liderin Ukrayna'daki savaş, Türkiye-Rusya ilişkileri, Ukrayna tahıl ihracatı anlaşması gibi konuları ele alabileceğini kaydetti.
Türkiye ve ABD, Washington’un Suriyeli Kürtler'den oluşan YPG'ye verdiği destek konusunda zıt kutuplarda yer alıyor. Suriye'nin kuzeydoğusunda IŞİD'le mücadelede ABD’nin müttefiki olan YPG, Ankara tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyor.
Bu konuya da değinen yetkili, "Suriye'de şu anda yeni bir sayfa açılabilir; ABD de bu yönde adımlar atmalı. Mesela YPG tehdidi iyi değerlendirilmeli. Bazı ABD'li yetkililer de bunun farkında" dedi.
Yetkili, olası Erdoğan-Biden görüşmesinde Türkiye ve Yunanistan ilişkilerinin de gündeme gelebileceğini söyledi.
"Erdoğan Rusya'yı Karadeniz koridorundan Rus ürünlerini göndermeye çağıracak"
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, önümüzdeki hafta Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'le yapacağı görüşmede de Moskova'ya, Birleşmiş Milletler destekli Karadeniz koridorundan Rus ürünlerini gönderme çağrısında da bulunacak.
Bosna-Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan ziyareti dönüşünde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, Karadeniz'deki tahıl koridorundan Rus ürünlerinin de geçmesine destek verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Sayın Putin’in dediği gibi o gemiler yine ya gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelere doğru gidiyor. Belki de Sayın Putin, Rus ürünlerini bundan dolayı göndermiyor. Biz tabii Semerkant’taki görüşmemizde artık Rus ürünlerinin de bu gemilerle koridordan gönderilmesini kendisinden rica edeceğiz. Bunun da başlamasını kendisinden özellikle isteyeceğiz" dedi.
Erdoğan, "Eğer Rus tahılı da gelmeye başlarsa biz burada bu fakir Afrika ülkelerine varıncaya kadar hepsini en ideal şekilde belli bir sisteme oturtur, bağlarız ve oralara da bu tahılı, diğer ürünleri, hepsini göndeririz. Bunu kendileriyle inşallah açık net konuşacağız" diye konuştu.
Tahıl ihracatı koridoru, Ukrayna limanlarından yük gemilerinin güvenli giriş-çıkış ve geçişini sağlayarak küresel gıda krizinin önüne geçmeyi amaçlıyor.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Çarşamba günü, gıda ve gübrenin yoksul ülkeler yerine Avrupa Birliği ve Türkiye'ye ulaşmasını sağladığı gerekçesiyle tahıl koridoru anlaşmasını kısıtlama fikrini ortaya atmıştı.
Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler imzası bulunan tahıl koridoru anlaşması, Rusya'nın ihracatını da hızlandırmayı amaçlıyor.
Ancak Moskova,yaptırımlar nedeniyle Rus gemilerinin karşılaştığı lojistik zorlukları gidermek için Batılı ülkelerin yeterince çaba harcamadığını kaydediyor.
Erdoğan ve Putin'in Özbekistan'da 15-16 Eylül tarihlerinde yapılacak Şanghay İşbirliği Örgütü liderler zirvesi sırasında bir görüşme yapması bekleniyor.
Erdoğan, Putin'in tahıl ürünlerinin zengin ülkelere gittiği şeklindeki şikayetinde haklı olduğunu dile getirmişti.
Merkezi İstanbul'da bulunan tahıl koordinasyon merkezine göre ihraç edilen Ukrayna tahılının yüzde 30'u düşük ve orta gelirli ülkelere ulaştı.
Erdoğan bu konuda, "Özellikle Afrika’da zor durumda olan birçok ülke var ki bu ülkeleri bizim kucaklamamız, bunlara bu ürünleri bir an önce göndermemiz lazım" şeklinde konuştu.
Kremlin'den Erdoğan-Putin görüşmesine ilişkin açıklama
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov da Özbekistan'daki Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesine atıfta bulunarak, "Putin ve Erdoğan arasında bir konuşma olası ve gerekli. Bu görüşmenin Semerkand'da yapılmasını bekliyoruz" dedi.
Peskov, bugünkü açıklamasında, Putin'in tahıl ürünlerinin çoğunun Avrupa ve diğer zengin ülkelere gönderildiği, bu nedenle tahıl anlaşmasının en yoksul ülkeler açısından haksızlık olduğu şeklindeki görüşünü yineledi.
Kremlin Sözcüsü, "Anlaşmalar uygulanıyor, ancak yoksul ülkelerin yararına olacak şekilde uygulanmıyor" dedi.
Birleşmiş Milletler, tahıl ihracatı anlaşmasının insani değil, piyasa güdümlü ticari bir operasyon olduğunu belirtti.
Peskov ayrıca Rusya'nın da kendi tarım ürünlerini ihraç etmesine yardımcı olmak için daha fazla adım atılması gerektiğini kaydetti.
Batılı ülkeler, Rus gıda ürünlerine ya da gübresine yaptırım uygulamıyor. Ancak Moskova, Batılı ülkelerin limanlarına giriş yapan Rus gemilerine yönelik yaptırım ve kısıtlamaların Rusya'nın küresel piyasalara erişimini sınırladığını kaydediyor.
Moskova, bu kısıtlamaları gevşetmenin Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasının kilit bir parçası olduğu görüşünde.
"Merkez Bankası rezervleri dost ülkelerin desteğiyle yükseliyor"
Reuters haber ajansının Habertürk'e dayandırdığı haberine göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, Merkez Bankası'nın (TCMB) döviz rezervlerinin dost ülkelerin sağladığı destekle güçlendiğini söyledi.
TCMB rezervleri, Türk lirasını desteklemek ve hükümet kurumlarının yabancı döviz ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan müdahaleler nedeniyle baskı altına girmişti.
Merkez Bankası rezervlerinin artmaya başladığını söyleyen Erdoğan, "Bu tabii döviz rezervi noktasında bizim rahat hareket etmemizi sağlamış oluyor. Bu konuyla ilgili de şu anda birçok dost ülke gerekli desteklerini sağ olsun veriyorlar" şeklinde konuştu.
Erdoğan "Onlardan borçlanmamız Merkez Bankası olarak güçlenmemize neden oluyor" dedi.
Son 20 yılın en düşük seviyesine gerileyerek 6,1 milyar dolar olarak kayda geçen TCMB döviz rezervleri, Ağustos ayının ilk iki haftasında toparlanma göstermiş, ancak Ağustos ayı sonunda rezervlerde yeniden gerileme görülmüştü.
TCMB'nin son verilerine göre net uluslararası rezervler 1,5 milyar dolar artarak 14,1 milyar dolara yükseldi.
Ankara'nın Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Katar ve Güney Kore'yle toplam 28 milyar dolarlık swap anlaşmaları bulunuyor. Mısır ve İsrail'le ilişkileri iyileştirme adımları atan Türkiye ayrıca Suudi Arabistan'la da swap anlaşması imzalamayı umuyor.
Erdoğan, Balkanlar turu dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada, Avrupa'dan ve başka bölgelerden şirketlerin Türkiye'de 20 milyar dolarlık yatırım yapacağını söyledi.
