İngiltere Salı günü ülke genelinde, Cumartesi günkü Londra saldırısında hayatlarını kaybedenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulundu. Bu arada polis üçüncü saldırganın da kimliğini açıkladı.
Polis, 22 yaşındaki Yusuf Zaghba’nın üçüncü saldırgan olduğunu belirtti.
Fas asıllı İtalyan vatandaşı olduğu düşünülen Zaghba’nın, Londra’nın doğusunda yaşadığı ve istihbarat servisi ya da polis tarafından şüphelenilmediği kaydedildi.
Yetkililer Pazartesi günü diğer iki saldırganın kimliklerini, 27 yaşındaki İngiliz vatandaşı Khuram Shazad ve 30 yaşındaki Rachid Redouane olarak açıklamıştı. Butt’ın yetkililerce bilindiği ancak ciddi bir tehdit olarak algılanmadığı kaydedildi.
Bu arada terörle mücadele ekipleri Salı günü 27 yaşındaki bir kişiyi gözaltına aldı. Ancak bu kişinin saldırı ile ilgili bağlantısı olup olmadığını açıklamadı.
Polis daha önce saldırıyla ilgili 12 kişiyi gözaltına almış, Pazartesi günü ise suçlama yöneltmeden hepsini serbest bırakmıştı.
Cumartesi günü üç kişi bir aracı Londra Köprüsü üzerinde yayaların üzerine sürmüş, daha sonra araçtan inerek insanları bıçaklamıştı. Üç saldırgan da polis tarafından öldürülmüştü. Saldırıda 7 kişi hayatını kaybetmiş, 48 kişi de yaralanmıştı.
Saldırıyı IŞİD üstlenmişti.
Shazad'ın IŞİD sempatizanı olduğu biliniyordu
Saldırganlardan 27 yaşındaki İngiliz vatandaşı Khuram Shazad, yaşadığı Doğu Londra’daki Barking bölgesinde IŞİD sempatizanı olarak tanınıyor. Bu kişinin yaşadığı bölgedeki parkta çocukları din değiştirmeye çağırmasının polise şikayet konusu olduğu bildiriliyor.
Shazad'ın aynı zamanda geçen yıl çekilen bir belgeselde IŞİD bayrağı sallarken görülüyor. . Saldırgan belgeselde ayrıca radikal imam Anjem Choudary tarafından organize edilen bir gösteride de polisle tartışırken görüntülenmiş. Choudary, IŞİD’e eleman sağlamaktan hüküm giymiş.
Shazad'ın ailesinin Pakistan’dan gelen ve sığınma talep eden bir aile olduğu bildiriliyor. Yerel basına göre takma adı Abz olan saldırganın babası, birkaç defa fast food dükkanlarında, bir giyim mağazasında ve daha sonra Londra metrosunda çalıştı.
BBC’ye konuşan saldırının planlayıcısının arkadaşlarından biri, daha önce polisi saldırganın İngiltere’de yaşanan terör saldırılarıyla ilgilli yorumları ve giderek artan aşırıcı inançları dolayısıyla uyardığını söyledi. Aynı kişi saldırganın Amerikalı radikal imam Ahmed Musa Cibril’in müridlerinden olmak istediğini ve imamın Youtube videolarını izlediğini belirtti.
“Sürekli Musa Cibril’in kayıtlarını dinlerdi. Anti-terör hattına telefon açtım ve oradan biriyle konuştum. Ona aramızda geçen konuşmaları anlattım ve onun radikal biri olduğunu söyledim. Ben üzerime düşeni yaptım birçok kişinin de yaptığını biliyorum ama yetkililer yapmadılar” dedi.
Yetersiz yanıt
Öte yandan 22 Mayıs günü Manchester’da bir konserde düzenlenen saldırıyı düzenleyen Salman Abedi’nin komşuları, gittiği caminin yöneticileri ve onu tanıyanlar güvenlik güçlerini ellerinde daha önce bir kaç kez imkan olmasına rağmen Abedi’yi yakalamamakla suçluyor. Onu tanıyanların en az 5 defa polisi 22 yaşındaki intihar bombacısıyla ilgili korkuları nedeniyle uyardıkları belirtiliyor. Tanıyanlardan bir kişi de Abedi’nin “İntihar bombacısı olmak doğru birşey” demesinden sonra yetkililerle temasa geçtiğini söylüyor.
Ne İngiliz istihbarat servisi MI5 ne de Manchester polisi bu iddialara yanıt verdi. Ancak milletvekilleri neden Abedi’nin sadece o çevrede sıradan bir figür olarak görüldüğü, takip edilmediği ve soruşturulmadığının cevaplarını istiyor.
Güvenlik stratejisi değerlendirmesi
Muhafazakar partinin önde gelen isimlerinden biri Amerika’nın Sesi’ne İngiliz hükümetinde çok derin bir hayal kırıklığı olduğunu ve bunun sebebinin de saldırganlardan en az birinin yetkililer tarafından bilinmesinden kaynakladığını anlattı. İngiltere Başbakanı Theresa May ülkesinin teröre karşı stratejisini yeniden gözden geçirme sözü verdi. Bu çerçevede güvenlik güçlerinin yetkilerinin arttırılması ve radikallere karşı daha fazla hapis cezası getirilmesi gündemde. May, ayrıca kendi sistemleri üzerinde aşırıcı içeriklere yer veren internet servis sağlayıcısı ve sosyal medya şirketlerine karşı da daha sert önlemler almak istediğini söyledi.
Güvenlik yetkilileri tarafından önerilen ek önlemler arasında, terör şüphesiyle izlenenlere elektronik kelepçe takılması, kimlik kaydı yapılmadan telefon hattı satışlarının durdurulması, anlık araç kiralamalarının yasaklanması ve oto kiralamalarına iki saat güvenlik denetimi süresi getirilmesi gibi öneriler yer alıyor.
