Rusya'nın Ukrayna'yı işgal ettiği 2022 yılı Şubat ayı sonrasında milyonlarca Ukraynalı'nın evlerini terk etmek zorunda kalmasıyla ülkedeki aile içi şiddet vakalarında azalma görülmüştü.
Ancak Reuters haber ajansının değerlendirdiği polis kayıtlarına göre Ukraynalı ailelerin evlerine geri dönmeye ya da başka yerlere yerleşmeye başlamasıyla bu yıl aile içi şiddet vakalarında hızlı bir artış yaşandı.
Verilere göre 2023'ün ilk beş ayında kayıt altına alınan aile içi şiddet vakalarında 2022 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 51'lik artış oldu.
Uzmanların ve yetkililerin Reuters'a verdiği bilgiye göre Ukrayna'daki aile içi şiddet vakalarındaki artış artan stres, ekonomik zorluklar, işsizlik ve savaşın yol açtığı travmalara bağlanıyor. Aile içi şiddet mağdurlarıysa çoğunlukla kadınlar.
Ukrayna'da cinsiyet politikalarından sorumlu yetkili Katerina Levçenko, Mayıs'ta Reuters'a yaptığı açıklamada, ”Aile içi şiddet vakalarındaki artış psikolojik gerginlikten kaynaklanıyor, insanlar sahip oldukları her şeyi kaybetti” demişti.
Veriler, 2023 Ocak-Mayıs ayları arasında polise 349 bin 355 aile içi şiddet ihbarı ulaştığını, 2022'de aynı dönemde bu sayının 231 bin 244, 2021'deyse 190 bin 277 olduğunu gösteriyor.
Reuters'a konuşan uzmanlar, aile içi şiddet meselesinin savaş devam ettikçe ağırlaşacağı öngörüsünde bulunuyor. Cepheden evlerine dönen askerlerin savaş alanında yaşadıkları travmaları beraberlerinde getirmesi de savaş sonrasında da aile içi şiddetin süreceğini gösteriyor.
Dinyeper, Ukrayna'da işgal altındaki bölgelerden ve doğuyla güney kesimlerdeki çatışmalardan kaçanlar için bir transit noktası haline geldi.
Ukrayna hükümeti ve Birleşmiş Millerler Nüfus Fonu tarafından Dinyeper'de aile içi şiddet mağdurlarına yardım etmek amacıyla işletilen bir merkez, Mayıs ayı ortasına kadar çoğu kadın 800 kişiye destek verdi.
Merkeze göre bu kişilerin sadece yüzde 35'i aile içi şiddet vakalarını polise bildirdi. Bu durum, Ukrayna'da aile içi şiddetin verilerin yansıttığından çok daha yaygın olduğuna işaret ediyor.
Merkezde görev yapan psikolog Tetyana Pogorila, savaş nedeniyle Dinyeper'e gitmek zorunda kalanlar arasındaki aile içi şiddet mağdurlarının, kendilerini istismar edenlere daha bağımlı hale geldiğini kaydediyor.
Pogorila, ”İnsanlar buraya geliyor, aileler tek bir oda içinde yaşamak zorunda kalıyor. Bazıları iş buluyor, bazıları bulamıyor, mali durumları kötüleşiyor. Buna ülkenin içinde bulunduğu durumu ve hissedilen kaygıları da eklediğinizde insanların stres seviyesi artıyor” şeklinde konuşuyor.
Savaş, Ukrayna devletinin kaynaklarını da eritiyor.
Savaş Ukrayna'nın kaynaklarını tüketiyor, kadın barınakları yetersiz kalıyor
Katerina Levçenko, bazı kadın barınaklarının savaş nedeniyle evlerinden kaçanları misafir etmek üzere kullanılmaya başlandığını, cinsiyet temelli şiddetle mücadele için ayrılan devlet bütçesinin savunma harcamalarına aktarıldığını söylüyor.
Buna göre cinsiyet temelli şiddetle mücadele bütçesi 2021'de 10 milyon Euro'yken bu yıl 4,2 milyon Euro'ya geriledi.
Ukrayna Çocukları Koruma ve Şiddetle Mücadele Dairesi Başkanı Yulia Usenko, polisin cepheden geri dönen travma sendromlu askerlerle ilgili olası sorunlara karşı uyarıldığını kaydetti.
Usenko, dairenin Şubat ayında mahkemelerdeki aile içi şiddet davalarını izlemek üzere bir birim oluşturduğunu da hatırlattı.
Ancak kaynak yetersizliği, sosyal yardım çalışanlarını kaygılandırıyor. Mülteciler için bir barınak işleten Dinyeper Sosyal Hizmetler Merkezi Direktörü Lilia Kalitiuk, ”Çok yüksek oranda şiddet bekliyoruz” dedi.
Forum