ABD’de uzun bir süredir büyük tartışmalara yol açan, beyaz polislerin siyahlara yönelik zaman zaman ölümle sonuçlanan orantısız müdahalelerine bir yenisi daha eklendi. Associated Press tarafından ele geçirilen polis videosu görüntüleri, Louisiana eyaletine bağlı otoyol denetim polislerinin iki yıl önce durdurdukları siyah bir sürücünün nefessiz kalarak ölümüne yol açmış olabileceğini gösteriyor.
AP’nin yayınladığı polis videosunda 10 Mayıs 2019’da aracı bir ağaca çarpan siyah sürücü Ronald Green’in polis tarafından el ve ayaklarından kelepçeli halde zorla yüzüstü yatırıldığı, nefes alabilmek için dönmeye çabalayınca da polis tarafından engellendiği görülüyor.
49 yaşındaki Greene’in ölüm nedeni olarak trafik kazası gösterilse de ölümünde polis müdahalesinin etkisi olabileceğine işaret eden resmi otopsi raporu iki yıl boyunca gizlendi. AP ajansı, hem otopsi raporuna hem de olay günü çekilen polis videosuna ulaştı.
Louisiana Eyalet Polisi, Ronald Greene’in ölüm gerekçesini polisle yaşanan kovalamacanın ardından geçirdiği trafik kazasına bağlamış ancak polislerin kendisine şiddet uyguladığı yönünde hiçbir açıklama yapmamıştı. Ayrıca Greene’in iddia edildiği gibi kazadan sonra fiziksel travma geçirmiş olabileceğine ışık tutacak bilgiler de paylaşılmadı.
Videoda polis memurlarından Chris Hollingsworth’ün, Greene hakkında argo ifadelerle “Onu zapt edebilmek için iyice dövdüm, nefessiz bıraktım ve her şeyi yaptım” dediği duyuluyor. Kendi üniformasına bağlı kameranın sesini kaydettiği Hollingsworth, bir diğer polise telefon ederken de “Birden hareketsiz kaldı, öldü sandım” diye konuşuyor. Bu konuşma devam ederken diğer polis ona “Kamerana kaydetti mi?” diye sorunca Hollingsworth kamerasını kapatıyor.
AP hafta boyunca Monroe, Louisiana’da geçen olaya ait daha önce kamuoyuyla paylaşılmamış polis video görüntülerini yayınladı. Videolarda polislerin trafikte bir kovalamacanın ardından Ronald Greene’in aracının çevresinde toplandığı, silahsız sürücüyü defalarca şok tabancalarıyla vurduğu, nefessiz bıraktığı, başına darp etiği ve ayak bileklerinden kelepçeli halde yerde sürüklediğini gösteriyor.
Uzmanlar, en sorunlu durumun, polislerin boğuşmadan sonra Greene’i, ağır cüssesiyle ve elleri ayakları kelepçeli olarak yüzüstü durumda on dakikaya yakın bir süre bekletmeleri olduğuna dikkati çekiyor.
30 dakikalık videoda Greene’in nefes almak için yüzüstü durumdan çaresizce kurtulmaya çalıştığı da görülüyor. Ardından polis memuru Kory York, “Dönmeye çalışma, karın üstü yat” diye bağırıyor ve ayak bileklerinde bağlı kelepçeden çekerek kendisini yerde sürüklüyor.
Normal koşullarda, özellikle de direniş görmedikleri sürece, polislerden kelepçeli zanlıları yüzüstü yatırmaktan kaçınması isteniyor ve bunun zanlının nefes almasını engelleyebileceği vurgulanıyor. Bu bilgiler, bir yıl önce Minnesota’da siyah Amerikalı George Floyd’un ölümüne yol açtığı kararına varılan polisin geçen haftalarda görülen duruşmalarında da sıklıkla dile getirilmişti.
Ronald Greene’in cesedine yapılan otopside kendisinin ölümüne yol açan nedenler arasında kanında kokain bulunması, trafik kazasının yol açtığı travma, boğuşma, kafa bölgesinde yaralanma ve zapt etme çabaları” gösterilse de ölüm sürecinin nasıl gerçekleştiği konusunda bilgiler yer almıyor. Bu da Greene’in ölümünde kasıtlı ya da kasıtsız ölüme yol açma, kaza ya da diğer unsurlar olabileceği konusunda hiçbir ipucu vermiyor.
Louisiana eyalet yetkilileri, Greene’in ölümünden sonraki iki yıl boyunca polis video görüntüleriyle kovalamacanın ayrıntıları paylaşmayı reddetmişti. Kovalamaca da nedeni açıklanmayan bir trafik ihlaliyle başlamıştı.
Eyalet polisi de Greene’in ailesine önce kaza sonucu öldüğü bildirimi yapmış, daha sonra kazanın ardından bir boğuşma yaşandığını ve hastaneye kaldırılırken öldüğünü kabul etmişti.
Otopsi uzmanları da polisin, Greene’in neden tutuklandığı, kaza ayrıntıları ve acil tıbbi kayıtları gibi en sıradan sayılabilecek bilgileri dahi paylaşmadığını belirtmişti.