Başkan Bush bugün Irak Savaşı’nın beşinci yıldönümü nedeniyle Savunma Bakanlığı’nda yaptığı konuşmada, Irak’ın işgalini savundu ve askerleri zamanından önce çekmenin teröristler için zafer anlamına geleceğini öne sürdü.
Başkan eleştirileri reddederek, Irak savaşının amacına hizmet ettiğini ve kazanmaya değer olduğunu söyledi.
Bu arada Bush yönetimi, Irak savaşının beşinci yıldönümünde bu ülkedeki askeri varlığını yüzde 20 oranında azaltmayı planlıyor.
Geçen yıl başında Irak’ta durum kontrolden çıkmak üzereydi. Ülkenin iş savaşa sürüklendiği hatta iç savaşın başladığı söyleniyordu. Kongre ve kamuoyu yönetime Irak’taki Amerikan askerlerini geri çekmesi için baskı yapmaya başlamıştı. Bu ülkeden ayrılmanın Irak için tam bir felaket olacağını savunan Başkan ise, geri çekilmek yerine askerlere takviye göndermeye karar verdi.
Televizyondan halka hitap eden Başkan, Irak’a 20 bin asker daha göndereceğini ve bunların önemli bir bölümünün kanlı saldırılara sahne olan Bağdat’ta görevlendirileceğini açıkladı. Yönetimin Irak’a daha fazla asker gönderme kararı hem siyasi hem de askeri açıdan önemli bir kumardı. Yönetim askerleri takviye etmekle yetinmedi, Irak’taki şiddet eylemlerini durdurmak için yeni taktikler uygulamaya başladı. Aradan geçen bir yıl içinde şiddet eylemleri önemli miktarda azaldı. Amerikan askeri kayıpları da asgari düzeye indi.
Bush yönetiminin Irak politikasına muhalefetiyle tanınan isimlerden Anthony Cordesman Irak’ta önemli gelişme sağlanmakla birlikte bunda geç kalındığı görüşünde. Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi adlı düşünce kuruluşunda çalışan Cordesman, geçen ay Irak’a gittiğini ve sağlanan gelişmeye kendi gözleriyle tanık olduğunu söylüyor:
Amerikalı uzman yıllardır dikta rejimiyle yönetilen bir ülkede demokratik kurumlar oluşturmanın kolay olmadığını ve başlangıçta yapılan hatalardan ders alındığını belirtiyor.
Cordesman ve diğer uzmanlara göre bu hataların başında Irak’a yeterli sayıda asker gönderilmemesi ve Irak ordusunun feshedilmesi geliyor.
Amerikalı komutanlar şiddet eylemlerindeki azalmadan en çok radikal Şii lider Mukteda el Sadr’ın ateşkes kararını sorumlu tutuyor. Başka bir neden de, Amerikalılarla savaşma kisvesi altında Irak’a sızan el Kaide militanlarının aşırı dinci görüşleri ve asker sivil ayırımı yapmadan gerçekleştirdikleri terör eylemleriyle Iraklıları kendilerinden soğutmaları.. Bu durum özellikle Sünni aşiretlerin el Kaide’ye desteği kesmelerine hatta onlarla savaşmaya başlamalarına sebep oldu. Sünni ve Şii yaklaşık 90 bin Iraklı güvenlik kuvvetleriyle birlikte el Kaide’ye karşı savaşmaya başlayınca ülkede geçici de barış ve istikrar sağlandı.
Yeni Amerikan Güvenliği adlı düşünce kuruluşu uzmanı Michele Flournoy da bir süre önce Irak’ı ziyaret etmiş. Amerikalı uzman güvenlik alanında gelişme sağlandığını ancak siyasi alanda fazla bir hareket görmediğini vurguluyor.
Michele Flournoy, Iraklı politikacılar için önümüzdeki ayların hayati önem taşıdığını, barış ve istikrar ortamının siyasi uzlaşma sağlanması için önemli bir fırsat olduğunu söylüyor. Amerikalı uzman uzlaşma sürecinin dayatma olmaması; anlaşma isteğinin tabandan gelmesi gerektiğini vurguluyor.
Irak savaşının altıncı yıldönümü geldiğinde Washington’da yeni bir yönetim olacak. Amerika’nın Irak’taki askeri varlığının geleceğine ve güvenliği tehlikeye düşürmeden ne kadar asker çekileceğine de yeni yönetim karar verecek.