Mars yüzeyinde incelemeler yapan uzay aracı, bir zamanlar kızıl gezegeni kaplayan tuzlu suyun tahmin edilenden daha derin olduğunu gösteren kanıtlar buldu. Bir kraterde çalışan araç, gezegen yüzeyinin derinliklerine kadar inceleme olanağına sahip.
Opportunity-Fırsat adlı uzay aracı kraterde ilerlerken bir zamanlar Mars yüzeyini kapladığı sanılan tuzlu su tabakasının izlerini keşfediyor. Suyun uzun zaman önce buharlaştığı, ancak tuz ve sülfatın geride kaldığı görülüyor.
Gezegen yüzeyinin bir zamanlar su ile kaplı olduğuna ilişkin ilk kanıtlar Mart ayında bulunmuştu.
Cornell Üniversitesi uzmanlarından Stephen Squyres, yeni bulguların, su derinliğinin Mart ayında tahmin edilenden daha fazla olduğunu gösterdiğini söylüyor:
“Umduğumuzdan daha fazla tuz bulduk. Bu da tahmin edilenden daha çok su olduğu anlamına geliyor. Şu anda krater yamacından daha da derinlere inerek bu tuzdan daha ne kadar çok olduğunu anlamaya çalışacağız. Tam derinlik ortaya çıktıktan sonra su miktarının büyüklüğüne ilişkin hesaplamalar yapabileceğiz.”
Mars gezegeninin diğer tarafında, Spirit adlı uzay aracı da ilginç bir taş üzerindeki incelemelerinden sonra gezegenin o bölgesinde de su olduğuna ilişkin kanıtlara ulaştı.
Taşta hematit adlı mineral bulundu. Bu mineral suda bulunuyor. Mineral ayrıca volkanik patlamalarda da ortaya çıkıyor.
Spirit aracının incelediği taşı ilginç yapan, taşın soğan başına benzemesi ve yüzeyinden küçük uzantıların çıkması.
Cornell Üniversitesi uzmanı Squyres, şimdiye kadar böyle bir şeyi hiç görmediklerini belirtiyor:
“Birkaç milimetre büyüklüğündeler. Sanki taşın üzerinden sarkıyormuş gibi duruyorlar. Şekilleri yuvarlak değil. Bunların nasıl bu şekle geldiğini bilmiyorum. Doğrusunu isterseniz, tahmin etmeye çalışırken oldukça eğleniyoruz.”
Spirit, bu ilginç taşı Mars yüzeyine indiği yerin üç kilometre ötesinde buldu. Aslında araç o kadar uzağa gitmek için programlanmamıştı. Bilim adamları bu yüzden aracın yıpranma belirtileri gösterdiğini ve aracı ilerleten altı tekerleği yağlayan sistemin işlemediğini söylüyor. Gezegen yüzeyindeki dondurucu soğuk, yağı katılaştırıyor.
Uzmanlar Spirit uzay aracını eğimli bir yere götürecek, ardından aracın ısıtıcılarını çalıştırarak yağın tekerleklere ilerlemesini sağlayacaklar. Bilim adamları, bir yandan da Spirit’in bir benzeriyle dünyada deneyler yapıyor.