ABD’de sekiz eyalet ve başkent Washington'da bugün önseçim yapılıyor. Önseçimler, Corona virüsü salgını döneminde bazı eyaletlerde posta yoluyla kullanılan oylardaki ani artışla başa çıkmak için yapılan hazırlıklar ve fiziksel oy kullanma işlemi ile ilgili alınan sağlık ve güvenlik önlemleri açısından bir sınav niteliği taşıyor. Amerika’da çok sayıda kentte polis şiddetine karşı devam eden protesto gösterileri ve sokağa çıkma yasakları da seçmen için diğer bir zorluk.
Corona salgınının başlamasından bu yana en çok eyalette oyun kullanılacağı bugünkü önseçimlerin ülke genelinde salgın sırasında seçime gidilmesiyle ilgili sorunları ve zorlukları yansıtması açısından 3 Kasım seçimlerinin provası niteliğinde olması bekleniyor.
Salı günü önseçimlerin yapılacağı dört eyalet Pennsylvania, Indiana, Maryland ve Rhode Island, daha önce yapılması planlanan parti önseçimlerini, ABD’de 104 binden fazla ölüme neden olan Corona virüsü salgını nedeniyle ertelemişti.
Bugün önseçimlerin yapıldığı ve aralarında Iowa, Montana, New Mexico ve Güney Dakota’nın da olduğu eyaletlerin hepsinde posta ile oy kullanma uygulaması seçeneği güvenli bir alternatif olarak teşvik edilmiş ve bu uygulama yaygınlaştırılmıştı.
Bu eyaletlerde rekor sayıda posta ile kullanılacak oy pusulası talep edildi. Ancak uygulamayla ilgili bazı kafa karışıklıkları yaşanırken zaman zaman oy pusulalarının kaybolduğu haberleri de geldi.
Pennsylvania eyaletinden seçim denetçisi Suzanne Almeida, ‘‘2 Haziran’dan sonra Kasım ayında nelerin düzeltilmesi gerekeceği konusunda net fikrimiz olacak. Bazı pratik çözümler geliştirebilmeyi umuyoruz’’ diye konuştu.
Önseçimler posta ile oy kullanılması konusunda yaşanan partizan tartışmayla aynı döneme denk geldi. Demokrat Partililer, posta ile oy vermenin, oy kullanmanın güvenli bir yöntemi olduğunu savunurken Başkan Donald Trump, bu yöntemin hileye zemin hazırladığı görüşünü dile getiriyor. Ancak Reuters haber ajansına göre şu ana kadar yapılan araştırmalar, posta yoluyla oy kullanılmasının seçim yolsuzluğuna neden olabileceğine dair çok az delil ortaya koydu.
Eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, bugüne kadar aldığı önseçim sonuçlarıyla Demokrat Parti’nin Kasım ayında Başkan Trump’ın karşısına çıkaracağı aday olmaya çok yakın. Ancak Biden’ın Demokrat Parti’nin adayı olarak ilan edilebilmesi için belli sayıda seçmenin oy kullanması gerekiyor.
77 yaşındaki Demokrat Partili Joe Biden’ın gücünü pekiştirmek için delegelerin yüzde 89’unu kazanması gerekiyor. Ancak bu oranın altında kalması, partinin başkan adayı olamayacağı anlamına gelmiyor. Mart ayında yapılan Süper Salı önseçimlerinde tüm rakiplerini geride bırakan Biden’ın ay sonuna kadar Demokrat Parti’nin başkan adayı olmak için gerekli delege sayısına erişmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Demokrat Parti’nin başkan adaylarından sol kanadın güçlü ismi Vermont Senatörü Bernie Sanders da aldığı sonuçların tatmin etmemesinin ardından kampanyasını durdurduğunu ve Biden’a destek verdiğini açıklamıştı. Ancak Sanders’ın adı, bugünkü seçimlerde oy pusulasında olacak.
Bu da Biden’ın partisinin sol kanadının oyunu kazanmak için hala çabalaması gerektiğini gösteriyor.
Başkent Washington’un Belediye Başkanı Muriel Bowser, akşam 19.00 ile sabah 06.00 arasında sokağa çıkma yasağı ilan etmişti. Ancak sandıklar akşam 20.00’ye kadar açık olacak. Bowser, oy kullanmak için sandığa gidenlerin sokağa çıkma yasağını ihlal etmiş sayılmayacaklarını kaydetti. Philedelphia’da da sokağa çıkma yasağı dördüncü gece devam ederken yetkililer, seçmenin sokağa çıkma yasağının başladığı akşam 18.00’den sonra oy kullanmaları halinde gözaltına alınmayacaklarını bildirdi.