Ankara-Berlin Arasında 'Soykırım' Krizi

Ankara, Alman Parlamentosu’nun 1915 olaylarını soykırım olarak nitelemesinin ardından Berlin Büyükelçisi’ni geri çağırdı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Alman Parlamentosu’nun “soykırım” oylamasına karşılık verileceğini söyledi. Erdoğan, uyarılarını Kenya ziyareti sırasında yaptı.

Erdoğan, Alman Parlamento kararının iki ülke ilişkilerinde önemli etkisi olacağını söyledi. Erdoğan, Ankara’nın atacağı adımları Büyükelçi’nin dönüşünde görüşmeler sonucunda belirleyeceğini belirtti.

Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Almanya’daki oylamayı “tarihi hata” olarak niteledi ve Türkiye’nin karşılığının çeşitli şekillerde olacağını söyledi. Ancak İstanbul’daki Süleyman Şah Üniversitesi siyaset bilimcilerinden Cengiz Aktar’a göre Ankara’nın manevra alanı kısıtlı. Almanya, Türkiye’nin en büyük ticari ortağı ve 3 milyon Türk Almanya’da yaşıyor.

Aktar, Türk-Alman ilişkilerinin bundan etkilenmeyecek kadar büyük olduğunu belirtiyor. Cengiz Aktar, içeride milliyetçi propaganda olacağını ama Türk yetkililerin bunu uzatmayacaklarına emin olduğunu da kaydediyor.

Ankara soykırım iddialarını reddediyor. Ayrıca, 1.5 milyondan fazla Ermeni’nin öldüğü iddialarının da abartılı olduğunu belirtiyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Berlin’in karanlık geçmişini örtmeye çalıştığını söyledi.

İhtilaf tam da sığınmacı konusunda Ankara’nın Avrupa Birliği’ne yardımcı olduğu bir sırada gerçekleşti. Avrupa Birliği-Türkiye arasındaki sığınmacı anlaşmasından en fazla faydalanan Almanya. Ankara da şu sıralar vize serbestisi için Brüksel’e baskı yapıyor.

Your browser doesn’t support HTML5

İstanbul'daki Alman Konsolosluğu Önünde Protesto Gösterileri

Ancak soykırım ihtilafı Türkiye’de hala hassas bir konu. Cumhuriyet Gazetesi yazarı Semih İdiz, 20’den fazla ülkenin Ermeni iddialarını tanıdığını hatırlatıyor. Ankara’nın kendini daha fazla izole edilmiş hissettiğini kaydeden İdiz, Türk siyasi liderliğinin geçmişiyle bugün arasında sıkıştığını belirtti.

Bu yanlış tavır nedeniyle bugün buradayız diyen İdiz, bunun özünün inkarcılık tavrı olduğunu savundu. Bu konudaki tabuların Türk toplumunda kırılmaya başladığını belirten İdiz, soykırımın Türkiye’de de göstericilere saldırı olmadan anıldığını kaydetti.

Birkaç yıl öncesine kadar Türkiye’de “Ermeni soykırımı olmuştur” demek soruşturma nedeni olabilirdi. 2007’de Türkiye’nin geçmişiyle yüzleşmesini söyleyen Hrant Dink öldürüldü. Uzmanlar, Türkiye’de insanların bugün ülkenin geçmişiyle yüzleşebildiğini, bu sürecin ne kadar daha süreceğinin merak edildiğini belirtiyor.