CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve HDP Sözcüsü Osman Baydemir, Yüksek Seçim Kurulu’nu halk oylaması sonucuna gölge düşürmekle suçlayarak, mevcut sonuçta anayasa değişikliğinin toplumsal uzlaşmayı temsil etmediğini açıkladı.
Kılıçdaroğlu, CHP Merkez Yönetim Kurulu toplantısı ardından kameralar karşısına geçti. Ancak Kılıçdaroğlu’nun uzun süre sessiz kalması ve basın toplantısını soru almaksızın yanıtlamasının ardından CHP Genel Merkezi’nde gerilimli anlar yaşandı. Bir grup partili “Kılıçdaroğlu istifa” sloganları atarken, bir başka grup tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu’nun konuşmasında oylama sonucuna itiraz için hukuk yolunu işaret etmesine karşın bundan memnuniyet duymayan CHP’liler uzun bir süre parti merkezinde tepkilerini sürdürdü.
CHP Lideri Kılıçdaroğlu, saat 23 civarında başlayan konuşmasında, ilk önce isim vermeksizin başta iktidar partisi olmak üzere siyasi partilere seslendi ve toplumsal uzlaşmayı temsil edecek bir anayasa düzenlemesi için çağrıda bulundu. Kılıçdaroğlu, “Eşit olmayan koşullarda bir referandum gerçekleştirdik. Koşullar eşit olmamasına karşın demokrasiye sahip çıkmak için elimizden gelen her çabayı gösterdik. 80 milyonun anayasası olacak o yüzden toplumsal uzlaşma belgesidir anayasalar diyorduk. Bu referandum bir gerçeği ortaya çıkardı, toplumun en az yüzde 50'si buna 'Hayır' diyor. Dolayısıyla bu değişiklik ve onun oluşturduğu bütün anayasa bir anlamda toplumsal uzlaşı belgesi olması niteliğini yitirmiş durumda. Bu gerçek önümüzde dururken siyaset kurumuna bir görev düşüyor. Anayasayı bir toplumsal uzlaşı belgesine dönüştürmek. Bu Türkiye'yi hem içeride, hem dışarıda güçlendirir. Bu çağrıyı yapmayı da bir partinin genel başkanı olarak yapmayı görev sayıyorum” dedi.
Parlamentolarca yapılan yasalara uyulması zorunluluğunu ve hukukun üstünlüğü ilkesini anımsatan Kılıçdaroğlu, yasalara uyulmadığında hukuk devleti kavramının yara aldığını söyledi. “Yüksek Seçim Kurulu, bu referandumu tartışmalı hale getirdi” diyen Kılıçdaroğlu, mühürsüz zarf ve oy pusulalarını geçerli kabul etmenin yasa dışı olduğuna ilişkin şu bilgileri verdi:
“Çok açık ve net, hiçbir tartışmaya yer vermeyecek şekilde size ilgili yasayı okuyorum. Seçim kanununun 98. Maddesi: ‘Üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü bulunmayan zarflar geçersiz sayılır'. Bunu ben söylemiyorum. TBMM'den geçen seçim kanunu. Ama YSK bir karar aldı, bu zarfları geçerli kabul etti. Yine 101. madde; 'Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulaları geçersizdir'. YSK toplandı ‘Bunlar da geçerlidir’dedi. Vatandaşlar görevlerini yaptılar, sandığa gittiler, oylarını kullandılar hiçbir itirazımız yok. Vatandaşın oyuna sonuna kadar saygılıyız. Hiçbir kurum kendisini parlamentonun üzerinde göremez. Yasa maddesi böyle, buna dayanarak çıkardığı genelge de böyle. Bunlar geçersizdir diyor. Ama iktidar partisinden birinin itirazı üzerine bunları geçerli sayıyorsunuz. Neden? Hangi gerekçeyle yapılan referandumu tartışmalı hale getiriyorsunuz. Maç yapılırken maçın ortasında kural değişmez.”
Your browser doesn’t support HTML5
Kılıçdaroğlu: ‘YSK Halk Oylamasına Gölge Düşürdü’
YSK’ya itiraz konusunda hukuki boyuta dikkat çeken Kılıçdaroğlu, “Milletin kararına saygılıyız ama YSK buna gölge düşürmüştür. Hukuksal açıdan da, kamu vicdanı açısından da referandumun meşruiyetini tartışmalı hale getirdiler. Getiren bir kurum, YSK. YSK seçimin referandumun güvenliğinden sorumluyken tartışmalı hale getiriyor. Aklın alacağı şey değil. Biz büyük bir milletiz, içeride ve dışarıda güçlü olmak isteriz. Gücümüzü hukuktan almalıyız. Kurumlar yasalara uygun hareket etmek zorunda. Yapılan bir yanlış, referandumu tartışmalı hale getiriyor. Bunu asla doğru bulmuyoruz. Bunu sonuna kadar takip edeceğiz” diye konuştu.
Basın açıklamasını yapar yapmaz kürsüden ayrılan Kılıçdaroğlu, YSK’nın kararıyla kaç oyun geçerli kabul edildiği ve dolayısıyla etkilendiği yönündeki soruyu ise yanıtlamadı.
Kılıçdaroğlu’nun bu açıklamalarını tatmin edici bulmadıklarını kaydeden bir grup CHP’li ise parti merkezi girişinde protestolarına başladı. Bir süre yaşanan gerilimli atmosfer ardından partililer dağıldı.
Your browser doesn’t support HTML5
HDP Sözcüsü Baydemir: 'Referandum Henüz Bitmemiştir’
HDP: ‘Referandum henüz bitmemiştir’
HDP Parti Sözcüsü Osman Baydemir ise, saat 21’de kameralar karşısındaydı ve yasal itiraz süreçlerini devem ettireceklerini ifade etti. Baydemir, “Her şeyden önce anayasa bir toplumsal sözleşme mutabakat metnidir. Bu saat itibariyle ortaya çıkan sonuç, bir toplumsal mutabakatın oluşmadığının net bir göstergesidir. Referandum kampanyasının başladığı günden bugüne gerçekleşen 65 sayfalık ihlal raporunu önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşacağız. YSK’nın verileriyle Anadolu Ajansı’nın verilerindeki çelişkidir. YSK’dan bize gelen bilgiye göre sandıkların yüzde 91’i açıldı yani daha yüzde 9’u açılmadı. Hal böyleyken AA sandıkların yüzde 99’unun açıldığı gibi bir algı operasyonuyla seçim sonucuna gölge düşürmektedir. Hukuken, ahlaken bir ajans sonucu belirleyemez. Sonucu YSK belirler. YSK bütün partilere, ajanslara saniye saniye online aktarmak zorundadır ama gün boyu kesintiler olmuştur. Bu da kaygıları arttırmaktadır” dedi.
Seçim Kanunu’nu anımsatan Baydemir, “Mühürsüz pusula ve zarfın kullanılacağı her bir oy geçersizdir. An itibariyle yüzlerce itiraz dilekçemiz vardır. Mühürsüz ve hukuka aykırı olan oy pusulalarının yüzde kaçı 'evet'tir yüzde kaçı 'hayır'dır? Bu sorunun yanıt dahi şaibeli durumu ortaya koyacaktır. Gizli oy, açık sayım ilkesi ihlal ediliyor. Şu anda bile kimi merkezlerden müşahitlerimiz ve yurttaşlar uzaklaştırılmak isteniyor. Bu açık ve net bir seçim ihlalidir. YSK’ya ulaşan tüm tutanaklar resmiyete kavuşuncaya kadar herhangi bir ajansın verisi ahlaken de hukuken de siyaseten de sonuç olarak tahlil edilemez, kabul edilemez. İtirazlarımız sonuçlanıncaya kadar seçimin kesinleşmediğini kamuoyuna açıklıyoruz. Bu saat itibariyle referandum sonuçlanmamıştır, bitmemiştir” diye konuştu.