PEKİN —
Protestocu öğrenciler 1989’da Tiananmen Meydanı’nda yürüdüğünde Çin’de reform umudu vardı. Çinli tarihçi Zhang Lifan’a göre, şimdi, olaylardan 24 yıl sonra, reform kelimesi kötü bir çağrışım yapıyor.
Bugünlerde reform, devletin vatandaşlardan toprak alıp ekonomik büyümeyi körüklemek için yeni inşaatlar yapması anlamına geliyor.
Tarihçi Zhang Lifan, ”1980’de reform, herkesin desteklediği ve istediği birşeydi. Reformcu düşünce ve reform sürecini ilerletmek olumlu kavramlardı. Şimdiyse reform kelimesi, talanı meşrulaştırmak için kullanılıyor,” şeklinde konuşuyor.
Protestocular 1989’da Tiananmen Meydanı’na akın ettiğinde halk, yolsuzluklar konusunda da çok kaygılıydı. Konu bugün de gündemde ve Komünist Parti’nin geleceğini tehdit ediyor.
China Policy adlı kuruluştan David Kelly, ”Yolsuzluğun yapısı değişti, artık sistemin kemiklerine yerleşti, mafyalaştı, aile içine yayıldı. 80’li yıllarda yolsuzluğun amacı para hırsıydı. Yasaları çiğner, biraz kazanç sağlar ama aslında reform sürecine hizmet ederdiniz,” diyor.
Komünist Parti’nin resmi kararı, protestoların devrim karşıtı ayaklanma olduğu yönündeydi. Olaylarda kaç kişinin öldüğü hala kesin olarak bilinmiyor ancak birkaç bine çıktığı sanılıyor.
Çinli yetkililer, ne zaman üzerlerine gidilse Tiananmen olaylarından beri ekonomik reformların getirdiği değişiklikleri ve tek başına iktidarda olan Komünist Parti’ye rağmen demokrasiyi vurguluyor.
Çinli tarihçi Zhou Duo’ya göre, 1980‘lerden farklı olarak bugün toplum üzerinde daha az baskı var: ”1980‘lerde düşünce ve bilgi üzerindeki baskı çok daha şiddetliydi. Bugünse Çin daha özgür, ancak siyasi özgürlük yok. Siyasi fikirlere ve farklı siyasi görüşlere hala çok ciddi baskı uygulanıyor.”
Tiananmen’deki öğrenciler gibi bugün de Çin’de farklı görüşleri savunan bireyler hemen gözaltına alınıyor ve demir parmaklıklar arkasına atılıyor.
Bugünlerde reform, devletin vatandaşlardan toprak alıp ekonomik büyümeyi körüklemek için yeni inşaatlar yapması anlamına geliyor.
Tarihçi Zhang Lifan, ”1980’de reform, herkesin desteklediği ve istediği birşeydi. Reformcu düşünce ve reform sürecini ilerletmek olumlu kavramlardı. Şimdiyse reform kelimesi, talanı meşrulaştırmak için kullanılıyor,” şeklinde konuşuyor.
Protestocular 1989’da Tiananmen Meydanı’na akın ettiğinde halk, yolsuzluklar konusunda da çok kaygılıydı. Konu bugün de gündemde ve Komünist Parti’nin geleceğini tehdit ediyor.
China Policy adlı kuruluştan David Kelly, ”Yolsuzluğun yapısı değişti, artık sistemin kemiklerine yerleşti, mafyalaştı, aile içine yayıldı. 80’li yıllarda yolsuzluğun amacı para hırsıydı. Yasaları çiğner, biraz kazanç sağlar ama aslında reform sürecine hizmet ederdiniz,” diyor.
Komünist Parti’nin resmi kararı, protestoların devrim karşıtı ayaklanma olduğu yönündeydi. Olaylarda kaç kişinin öldüğü hala kesin olarak bilinmiyor ancak birkaç bine çıktığı sanılıyor.
Çinli yetkililer, ne zaman üzerlerine gidilse Tiananmen olaylarından beri ekonomik reformların getirdiği değişiklikleri ve tek başına iktidarda olan Komünist Parti’ye rağmen demokrasiyi vurguluyor.
Çinli tarihçi Zhou Duo’ya göre, 1980‘lerden farklı olarak bugün toplum üzerinde daha az baskı var: ”1980‘lerde düşünce ve bilgi üzerindeki baskı çok daha şiddetliydi. Bugünse Çin daha özgür, ancak siyasi özgürlük yok. Siyasi fikirlere ve farklı siyasi görüşlere hala çok ciddi baskı uygulanıyor.”
Tiananmen’deki öğrenciler gibi bugün de Çin’de farklı görüşleri savunan bireyler hemen gözaltına alınıyor ve demir parmaklıklar arkasına atılıyor.