Rusya’nın güneydoğusunda neredeyse Ukrayna işgalinin başlamasından bu yana Rus kuşatması altındaki Mariupol’da Ukrayna birlikleri hala direniyor.
Rusya, Mariupol'daki Azovstal Çelik Fabrikası’nda direnen Ukraynalı askerlere ültimatom vermiş ve teslim olmaları için süre tanımıştı. Bu sürenin dolmasına az zaman kala Rusya’nin desteklediği ayrılıkçılar beş kişinin teslim olduğunu bildirdi. Rusya dün, hiçbir Ukraynalı savaşçının teslim olmadığını söylemişti.
Azovstal Çelik Fabrikası, Mariupol’da Ukraynalılar’ın son kalesi durumunda.
Mariupol Belediye Başkanı Vadim Boyçenko, Ukrayna'nın yaklaşık 6 bin kadın, çocuk ve yaşlıyı tahliye etmek için Mariupol'a 90 otobüs göndermeyi umduğunu söyledi ve kentte yaklaşık 100 bin sivilin kaldığını belirtti. Rusya ise dün Azovstal fabrikasının yanında yaşayan yaklaşık 120 sivilin tahliye edildiğini kaydetmişti.
Reuters haber ajansına göre Azak Denizi kıyısındaki liman kenti Mariupol’u savunan Ukraynalı Deniz Kuvvetleri Komutanı, birliklerinin Rusya karşısında yalnızca birkaç saat daha dayanabileceğini söyledi.
Ukrayna’nın 36’ncı deniz piyade birliği komutanı Serhiy Volinna, yayınladığı videolu mesajda uluslararası toplumdan, yaralı Ukraynalı savaşçıların ve ailelerinin tahliye edilmesi için yardım istedi.
Komutan Valina, ‘‘Dünyaya çağrı yapıyoruz. Bu bizim son çağrımız olabilir. Birkaç günümüz ya da saatimiz kalmış olabilir. Düşman birlikleri bizden onlarca kat daha kalabalık. Havada, topçu atışında, kara birliklerinde tank ve malzemede üstünlük onlarda’’ diye konuştu.
Reuters, mesajlaşma uygulaması Telegram’da yayınlanan mesajın doğruluğunu teyit edemedi.
Rusya’dan taslak belge
Öte yandan Rusya çatışmayı sona erdirmeyi amaçlayan müzakereler kapsamında taleplerini özetleyen bir taslak belgeyi Ukrayna'ya sundu.
Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov gazetecilerle yaptığı açıklamada, ‘‘Top Ukrayna’da, yanıt bekliyoruz" diye konuştu. Belgenin ne zaman gönderildiği veya geçen ay kendi taleplerini açıklayan Ukraynalılar’a yeni bir şart sunup sunmadığı belli değil.
Kiev ve Moskova arasında yürütülen barış görüşmeleri Mariupol’daki kuşatmanın yoğunlaşmasından bu yana durmuştu. Kremlin, Kiev'i görüşmeleri geciktirmek ve tutumunu değiştirmekle, Kiev ise Moskova'yı Mariupol'da insani ateşkesleri reddetmekle suçluyor
‘‘Donbas’ta çatışmalar yoğunlaştı’’
Öte yandan İngiltere istihbaratı Rus askerlerinin Kiev’de başarısız olmasının ardından odaklandığı Donbas’ta çatışmaların yoğunlaştığını bildirdi. İngiliz istihbaratı, Rusya’nın Ukrayna savunma hattını kırmak için saldırıları arttırdığını ve Rus askerlerinin hala Ukrayna’nın doğu sınırında konuşlanmaya devam ettiklerini kaydetti.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in 24 Şubat’ta başlattığı Ukrayna işgalini meşru göstermek için Luhansk ve Donetsk’i içeren Donbas bölgesinde verilen savaşın belirleyici olabileceği belirtiliyor. Putin, Ukrayna'nın Donbas'ta Rusça konuşan nüfusa kötü muamele ettiğini öne sürüyor.
Moskova, Kiev’e saldırısında Batı’nın sağladığı silahlarla desteklenen Ukrayna ordusu karşısında, savunma hattını kırmakta başarısız olmuştu. Rusya, Donbas’ta ise ateş gücü avantajına sahip olmasıyla daha başarılı olmayı umuyor.
18 Nisan’da Donbas saldırısının başlamasından bir gün sonra Rus kuvvetleri cephe hattındaki 18 bin nüfuslu Kreminna kasabasını ele geçirmişti. Ukrayna Genelkurmay Başkanı, Rus kuvvetlerinin ülkenin ikinci büyük şehri olan ve Rusya'nın Donbas'a tedarik hatlarına yakın olan Harkiv yakınlarında bir saldırı girişiminde bulunduğunu söyledi.
Askeri uzmanlar nüfusun büyük kısmının Rusça konuştuğu Donbas'ta Rusya’nın amacının Ukrayna birliklerini kuzeyden, güneyden ve doğudan kuşatmak olduğunu söylüyor.
Ancak uzmanlar Rusya'nın Donbas'ta sekiz yıldır Moskova yanlısı ayrılıkçılarla savaşan Ukrayna'nın deneyimli birliklerini yenme çabasının, uzun sürecek bir yıpratma savaşına dönüşebileceği görüşünde.
Rusya Savunma Bakanlığı bugünkü açıklamasında, Ukrayna hedeflerine yoğun saldırılar düzenleyerek, topçu atışıyla bin 53 hedefi ve hava saldırılarıyla 73 hedefi vurduklarını bildirdi.
Bakanlık sözcüsü Igor Konaşenkov, Ukrayna'nın güneyindeki Herson bölgesinde toplanan Ukrayna birliklerine ve araçlarına füze saldırısı düzenlendiğini de söyledi. Bu iddialar AP tarafından doğrulanamadı.
Öte yandan Ukrayna dün Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi'ne (IAEA) yaptığı açıklamada, Rus birliklerinin tesisten ayrılmasının ardından Çernobil nükleer tesisi ile devlet atom enerjisi düzenleyicisi arasında doğrudan iletişimin yeniden sağlandığını söyledi.
IAEA Başkanı Rafael Grossi, gelişmenin "çok iyi bir haber" olduğunu söyledi ve tesise giderek bir dizi değerlendirme yapmak üzere, bu ayın sonlarında bir uzman ekibine liderlik edeceğini kaydetti.
IAEA, Rus güçlerinin Ukrayna'yı işgal ettikten kısa bir süre sonra artık kullanılmayan Çernobil'i işgal ettiğini ancak 31 Mart'ta tesisten ayrıldıklarını belirtti.
Rus sporculara Wimbledon yasağı
Rusya’nın uluslararası alandaki tecridi ise sürüyor. Son olarak spor haberleri sitesi Sportico, Rus raketlerin, Wimbledon Tenis Turnuvası’na katılmasının yasaklanacağını bildirdi.
Turnuvayı düzenleyen All England Lawn Tenis Kulübü, yorum talebine henüz yanıt vermedi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise "Sporcuları siyasi entrikaların rehineleri yapmak kabul edilemez" diye konuştu.