Müttefiki Hamas Gazze'de saldırı altındayken, İran'ın Kudüs Gücü Komutanı Şubat ayında Beyrut'u ziyaret etti. Reuters haber ajansına göre, görüşmede, İsrail'in bir sonraki hedefinin Lübnan Hizbullah'ı olması halinde, Tahran'ın bölgedeki ana ortağına ciddi zarar verebilecek bir saldırının yaratacağı risk değerlendirildi.
Reuters’ın 7 farklı kaynağa dayandırdığı habere göre, Kudüs Gücü komutanı İsmail Kaani Beyrut'ta Hizbullah lideri Seyyid Hasan Nasrallah ile, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'in güneyine düzenlediği ölümcül saldırılar ve İsrail'in Gazze'ye yönelik yıkıcı misilleme saldırısından bu yana en az üçüncü kez biraraya geldi.
Haberde, görüşmede İsrail'in Lübnan'ın kuzeyine kapsamlı bir saldırı düzenlemesi ihtimalinin de gündeme geldiği belirtildi. İktidarın yakın çevresinde yer alan üç İranlı kaynağa göre bu şekilde bir gerilim artıyı Şii İslamcı gruba zarar vermenin yanısıra İran'ı 7 Ekim'den bu yana olduğundan daha güçlü bir tepki vermeye zorlayabilir.
İsrail'in ezeli düşmanı Hizbullah son beş ay içinde İsrail'in kuzey sınırına sınırlı sayıda roket atarak Hamas'a destek verdiğini gösterdi.
İlgili Haberler Reuters: "Hamas, rehine ve mahkumların takasını içeren ateşkes önerisi yayınladı"Tüm kaynaklar, daha önce rapor edilmeyen toplantıda Nasrallah'ın Kaani'ye, İran'ın İsrail ya da ABD ile bir savaşın içine çekilmesini istemediği ve Hizbullah'ın kendi başına savaşacağı yönünde güvence verdiğini söyledi.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir İranlı kaynak Nasrallah'ın Kaani'ye "Bu bizim savaşımız" dediğini aktardı.
Lübnan'daki çatışmalar büyük bir gerginlikten kaçınmak için ayarlanmış olsa da, yine de sınırın her iki tarafında on binlerce kişiyi evlerinden etti. İsrail saldırıları Lübnan'da 200'den fazla Hizbullah savaşçısını ve 50 kadar sivili öldürürken, Lübnan'dan İsrail'e yapılan saldırılarda ondan fazla İsrail askeri ve altı sivil öldü.
Son günlerde İsrail'in karşı saldırılarının yoğunluğu ve kapsamı artarken, bu durum, müzakereciler Gazze'de geçici bir ateşkes sağlasa bile şiddetin kontrolden çıkabileceği korkusunu körüklüyor.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant Şubat ayında yaptığı açıklamada Gazze'de ateşkes sağlanması halinde Hizbullah savaşçılarını sınırdan kararlı bir şekilde uzaklaştırmak için saldırıları arttırmayı planladıklarını belirtmiş ancak diplomasiye açık kapı bırakmıştı.
İlgili Haberler "İran ve Lübnan çatışmaların büyümesini istemiyor"2006 yılında İsrail, Hizbullah ile Lübnan için yıkıcı olan kısa ama yoğun bir hava ve kara savaşı yürütmüştü.
İsrail güvenlik kaynakları daha önce yaptıkları açıklamalarda İsrail'in çatışmaların yayılmasını istemediğini ancak gerekirse yeni cephelerde savaşmaya hazır olduklarını belirtmişlerdi. Kuzey sınırında topyekün bir savaş, İsrail'in askeri kaynaklarını zorlayacak bir durum olarak yorumlanıyor.
Tahran hükümetinin görüşlerine yakın iki kaynak, İran ve Hizbullah'ın Lübnan'da geniş çaplı bir savaşın yayılma ve İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırılara yol açma tehlikesi de dahil ciddi tehlikelerinin farkında olduğunu söyledi.
ABD İran'ı teröre destek veren devlet olarak listeliyor ve yıllardır Tahran'ın nükleer programını dizginlemeye çalışıyor. İsrail ise uzun zamandır İran'ı varoluşsal bir tehdit olarak görüyor. İran, nükleer silah arayışında olduğunu reddediyor.
Reuters, bu haber için dört İranlı ve iki bölgesel kaynağın yanısıra görüşmenin içeriğini doğrulayan Lübnanlı bir kaynakla konuştuğunu belirtti.
İsimlerinin açıklanmaması kaydıyla konuşan iki ABD'li kaynak ve bir İsrailli kaynak İran'ın bir İsrail-Hizbullah savaşının geri tepmesini önlemek istediğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail hükümeti, Tahran ve Hizbullah, Reuters’ın yorum taleplerine yanıt vermedi.
Analistlere göre Beyrut'taki toplantı İran'ın Irak, Suriye ve Yemen'deki müttefik silahlı gruplar aracılığıyla Ortadoğu'da Gazze'ye güç ve destek sergilerken bölgede büyük bir gerilimi tırmandırmaktan kaçınma stratejisindeki zorlanmaya işaret ediyor.
Washington'daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi adlı düşünce kuruluşundan Jon Alterman görüşmeyle ilgili bir soruya verdiği yanıtta, Kaani ve Nasrallah'ın "İran'ı Ortadoğu'daki bir dizi vekil aktörü desteklemenin sonuçlarından daha fazla izole etmek istediklerini" söyledi.
Alterman, "Bunun nedeni muhtemelen, Lübnan'da askeri harekat olasılığının azalmak yerine arttığını değerlendirmeleri" diye ekledi.
Bölgedeki iki kaynağa göre, Lübnan'da Hizbullah'ı ciddi şekilde zayıflatacak bir savaş, İsrail'e karşı bir siper olarak ve bölgedeki çıkarlarını desteklemek için 1982'de kendi desteğiyle kurulan örgüte bel bağlayan İran için büyük bir darbe olur.
Yemen'deki düşünce kuruluşu Sana'a Stratejik Araştırmalar Merkezi'nde kıdemli araştırmacı Abdulghani Al-Iryani, "Hizbullah aslında İran için ilk savunma hattıdır" dedi.
İktidarın yakın çevresindeki İranlı kaynaklar, İsrail'in Hizbullah'a karşı büyük bir askeri harekata girişmesi halinde Tahran'ın vekalet savaşını yoğunlaştırmak zorunda kalabileceğini söylüyor.
Ancak İranlı bir güvenlik yetkilisi böyle bir tırmanışın maliyetinin İran'ın müttefiki olan gruplar için çok yüksek olabileceğini kabul ediyor. Yetkili, İran'ın doğrudan müdahil olmasının İsrail'in çıkarlarına hizmet edebileceğini ve ABD askerlerinin bölgedeki varlığını sürdürmesi için gerekçe sağlayabileceğini de sözlerine ekledi.
Bir ABD'li yetkili ise, Tahran'ın Hizbullah'la on yıllardır süren kapsamlı bağları göz önüne alındığında, aralarına mesafe koymanın imkansız olmasa bile zor olacağını söyledi.