Ukrayna işgaline tepki olarak dün çok sayıda Rus diplomatı sınırdışı etme kararı alan Almanya ve Fransa’ya İspanya, İtalya, İsveç ve Danimarka da katıldı.
İspanya, en az 25 Rus diplomat ile Madrid’deki büyükelçilik çalışanlarını sınırdışı edeceğini bildirdi. Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, ‘‘Ülkemizin güvenliğine ve çıkarlarına tehdit oluşturan Rus diplomat ve büyükelçilik personelini sınırdışı etme kararı aldık’’ dedi.
Bakan sınırdışı kararının bir gerekçesinin de Rusya’nın Ukrayna’da özellikle de Buça ve Mariupol’daki ‘‘korkunç eylemleri’’ olduğunu bildirdi. Albares bu eylemlerin cezasız kalmaması gerektiğini söyledi.
Albares bunun karşısında Rusya’nın da benzer sayıda İspanyol diplomatı sınırdışı etmesini beklediklerini kaydetti.
Ancak İspanyol Bakan, Rusya’nın Madrid Büyükelçisi’nin sınırdışı edilmeyeceğini bildirdi ve İspanya’nın da kendi büyükelçisini Moskova’da tutarak savaşın sonlandırılması çabalarında diplomatik kanalları açık tutmayı hedeflediğini söyledi.
Danimarka 15 Rus diplomatı sınırdışı ediyor
Danimarka da diğer Avrupa Birliği ülkeleri tarafından atılan adımlarla uyumlu olarak 15 Rus diplomatın sınırdışı edileceğini açıkladı.
Danimarka Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod, Buça’da olanların Rusya’nın şiddet, zulüm ve savaş suçlarının bir diğer örneği olduğunu kaydetti.
Danimarka Dışişleri Bakanlığı da İspanya gibi Rusya ile diplomatik bağları tamamen kopartmamak için Rusya’nın ülkesindeki büyükelçisinin ve elçilik çalışanlarının sınırdışı edilmeyeceğini bildirdi.
Danimarka Güvenlik ve İstihbarat Dairesi bu yıl yayınladığı bir raporda Rus Büyükelçiliği’nin casusluk faaliyetlerine katılan çok sayıda istihbarat yetkilisini görevlendirdiğini ortaya koymuştu.
Kofod, ‘‘Rusya’ya Danimarka topraklarında casusluk faaliyetlerinin istenmediği konusunda açık bir mesaj iletmek istiyoruz’’ dedi.
İtalya 30 diplomatı sınırdışı ediyor
İtalya da 30 Rus diplomatı güvenlik kaygıları nedeniyle sınırdışı edeceğini bildirdi ve Rusya’nın da buna karşılık vermesini beklediklerini kaydetti.
İtalya, Rusya Büyükelçisi’ni bakanlığa çağırarak diplomatların sınırdışı edildiklerini bildirdi.
İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, ‘‘Bu adım, Avrupalı ve Atlantik ortaklarımızla işbirliği içinde yapılan, ulusal güvenliğimizle bağlantılı nedenlerden ve Rusya’nın Ukrayna’daki gayrimeşru saldırısının neden olduğu krizden kaynaklanmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
İsveç üç Rus diplomatı sınırdışı ediyor
İsveç de Rus diplomatları sınırdışı eden ülkelere katıldı. Dışişleri Bakanı Ann Linde üç Rus diplomatın casusluk nedeniyle sınırdışı edileceklerini bildirdi.
Linde, sınırdışı kararının gerekçesinin diplomatların Viyana Sözleşmesi’ne uymamaları ve yasadışı istihbarat toplama faaliyetleri yürütmeleri olduğunu belirtti. Viyana Sözleşmesi, diplomatların görevli bulundukları ülkelerdeki diplomatik ilişkilerini, ayrıcalıklarını ve dokunulmazlıklarını belirliyor.
Linde, Buça’da yaşananlar için ‘‘savaş suçları işlendiği açık’’ sözlerini kullandı.
Belçika, Çek Cumhuriyeti ve Hollanda da geçen haftalarda Rus diplomatları sınırdışı edeceklerini açıklamıştı.
Rusya ise Avrupa ülkelerinin sınırdışı hamlelerine benzer şekilde karşılık verileceğini bildirdi.
Başkent Kiev yakınındaki Buça kasabasının Ukrayna güçleri tarafından Ruslar’dan geri alınmasının ardından kentte çok sayıda sivilin cesetleri ve toplu mezarlar bulunması büyük tepkiye neden olmuştu. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski durumu ‘‘soykırım’’ olarak nitelendirmiş, ABD Başkanı Joe Biden ise Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin için ‘‘savaş suçlusu’’ demiş ve savaş suçları mahkemesinde yargılanmasını istemişti. ABD, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na da Rusya’yı İnsan Hakları Konseyi’nden çıkarması talebinde bulunacak.