Hollanda’da halk Çarşamba günü sandık başında gidiyor. Siyasi partiler, seçimden ikinci çıkması beklenen aşırı sağcı Geert Wilders’ın liderliğindeki Özgürlük Partisi’ni dışarda tutmaya çalışıyor.
Başbakan Martk Rutte, Wilders ile katıldığı tartışma programında bir kez daha Wilders ile koalisyona gitmeyeceğini belirtti ve azınlıktaki bir koalisyonu desteklemesini bile istemeyeceğini vurguladı.
Başbakan’ın partisi bunu söyleyen tek parti değil. Wilders bunu anti-demokratik olarak nitelese de sonunda Başbakan’ın kendisini dışarda tutmayacağını düşünüyor.
Birçokları, diğer parti liderlerinin Wilders ile ön tartışma programlarına katılmamasını haksız buluyor. Wilders’ı destekleyenlerden kamyon şoförü Jurgen Faber de bu kesimden.
Faber, Hollandalı seçmenin kendilerinin sessiz bırakılmasına izin vereceklerini düşünmüyor.
Hollanda’da genelde hiçbir parti çoğunluğu sağlayamadığı için iki-üç partili koalisyonlarla yönetiliyor. Şu andaki koalisyon muhafazakarlar, liberaller ve Sosyal Demokratlar’dan oluşuyor. Seçimlerde 25 parti yarışacak. Wilders’ın partisinin dışarda tutulacağı düşünülürse yeni bir koalisyon 4 ya da 5 partiden oluşabilir.
Belçika örneği
Belçika 80’lerden bu yana aşırı sağ partileri hükümetten dışlamış durumda. Flaman Bloku’nun fazla oy kazanmasının ardından diğer siyasi partiler insan hakları ve demokrasi ilkelerini benimsemeyen aşırı sağ hareketle hiçbir siyasi anlaşma yapılmayacağı konusunda anlaşma imzaladı.
Ghent Üniversitesi’nde siyasi Profesör olan Herwing Reynaert bunun demokratik olmadığı yönündeki düşüncelere katılmıyor. Reynaert, kalan partilerin koalisyon kurmak için demokratik çoğunluğa sahip olduğunu vurguluyor.
Reynaert, “Bu, seçmen için her zaman net değil, bu nedenle siyasi partiler belli bir parti ile neden çalışmak istemediklerini açıkça anlatmalılar,” dedi.
Başbakan Rutte’nin Wilders’ı dışarda tutma nedenlerinden biri aşırı sağcı liderin Wilders’ın bazı konularda radikalleştiğini düşünmesi. Wilders, camiler ve Kuran’ı yasaklama çağrısı yapıyor.
Reynaert, Belçika’nın aşırı sağcı partiyi dışarda tutmayı başardığını ama düşüncelerini dışarda tutamadığını kaydetti.
Belçika’da Flamanların tartıştığı birçok konu bugün diğer siyasi partilerin programında yer alıyor. Yeni Flaman İttifakı şimdi iktidardaki koalisyonun ortağı.
Fransa’da aşırı sağ cumhurbaşkanlığı seçiminden umutlu
Fransa’da aşırı sağcı Ulusal Cephe cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda kazanacakmış gibi görünüyor. 2002’de de ikinci tura kalmışlardı. Ulusal Cephe’nin yine ikinci tura kalması bekleniyor ancak birçok vaadi diğer siyasi partiler tarafından da sahiplenilmiş durumda.
Hollanda’da iktidar partisi daha fazla sağcı söylemle Wilders’ın destekçilerini kendisine çekmeye çalışmakla suçlanıyor. Rutte’nin bazı gazetelerde verilen ilanlarında insanlara “ya normal davranın ya da Hollanda’yı terkedin” çağrısı yapılıyordu. Geçen yıl Rutte, Türk Hollandalı göstericilere “Kaybolun” demiş ve bu sözünü geri almamıştı. Birçok kişi bu söylemlerin Özgürlük Partisi’nden oy almak için sarfedildiğini düşünüyor.
Wilders’ın partisini dışlamayan tek parti 50Plus. 50Plus emeklilere ve yaşlılara odaklanıyor. Lideri Henk Krol’un 10 sandalye kazanması bekleniyor. Krol yazdığı bir makalede Özgürlük Partisi destekçilerinin dışlanmaması gerektiğini belirtmişti. Krol, Özgürlük Partisi’nin bundan güçlendiği düşüncesinde. İki partinin ülkedeki Müslüman mülteciler konusunda uzlaşması zor görünüyor.