Irak stratejisindeki değişiklikleri bu hafta açıklaması beklenen Başkan George Bush, Irak politikasından sorumlu sivil ve askeri kadroda da önemli değişiklikler yapıyor. Bunlardan birisi de Amerika'nın Bağdat Büyükelçisi Zalmay Halilzad'ın, Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliğine atanması.
Kasım ayında yapılan ara seçimlerde Demokratların Kongre’nin iki kanadını ele geçirmesinin ardından Bush yönetimi içerisinde büyük değişikliklerin yaşanacağı biliniyordu. Bu değişimin ilk önemli ismi Irak Savaşı dolayısıyla büyük tepki toplayan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld olmuştu. Savunma Bakanı’na yakınlığıyla bilinen Amerika’nın BM Daimi Temsilcisi John Bolton’ın istifası da Senato'dan onay alamayacağı kesinleşince Aralık ayında gelmişti.
John Bolton, görevi boyunca sertlik yanlısı tutumuyla ve BM’nin etkinliğine inanmayan yapısıyla büyük tepki toplamış, muhafazakar bir diplomattı. Şimdi ise Bush yönetiminin BM Daimi Temsilciliği’ne Bağdat eski Büyükelçisi Zalmay Halilzad’ı getirmesiyle, Halilzad’ın bu görevde nasıl bir isim olacağı tartışılıyor New York’ta.
Zalmay Halilzad, Bush yönetimi içerisinde en yüksek kıdemli görevde bulunan Afgan kökenli ve aynı zamanda Müslüman olan birisi. Halilzad, Amerika’ya ilk kez lisede değişim öğrencisi olarak geldi. Daha sonra doktorasını Amerika’nın en saygın üniversitelerinden biri olan Chicago Üniversitesi yapan Halilzad, 1979 ile 89 yılları arasında New York’ta Columbia Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler bölümünde öğretim görevlisiydi. O dönemde, Carter yönetimine de danışmanlık yapan Halilzad, Afganistan’nın Sovyetler Birliği işgali sırasında mücahitlerin Washington tarafından desteklenmesi projesinin mimarlarından biri oldu.
Bush yönetimi altında ise Zalmay Halilzad önce Afganistan’a ardından da Irak’a büyükelçi olarak atandı. Cumhuriyetçi Parti içinde Neoconlar olarak bilinen sertlik yanlısı gruba yakınlığıyla tanınan Halilzad’ın, Irak’ta Sünniler’le Şiiler arasında uzlaşmayı sağlaması hedefleniyordu; kendisi de Sünni olan Halilzad bir büyükelçi olarak bu konuda kendisinden beklenen başarıyı gösteremedi.
Şimdi siyasi gözlemciler Halilzad’ın nasıl bir BM Daimi Temsilcisi olacağını tartışıyor. Birçok uzman Zalmay Halilzad’ın John Bolton’dan daha iyi bir temsilci olacağı görüşünü taşıyor. Öncellikle Hallilzad, Bolton’dan farklı olarak BM’ye saygı duyan ve bunu söylemlerinde dile getirmiş bir diplomat.
Öte taraftan Halilzad’ın Müslüman ve Afgan olmasından dolayı BM Genel Kurulu'nda şu anda Amerika’ya karşı oluşmuş güvensizliği azaltabileceği tahmin ediliyor. Ayrıca Halilzad’ın Irak’ta en önem verdiği ve başarılı olduğu konunun Washington yönetimini ulaşılabilir hedefler koymaya itmek olduğu söyleniyor. Dolayısıyla Halilzad’ın Beyaz Saray’ı BM çatısı altında da ulaşılabilir, gerçekleştirilebilir ve uzlaşılabilir bir politika izlemeye teşvik etmesi bekleniyor.
Bunların yanı sıra Zalmay Halilzad’ın bir diplomat olarak değişik görüşleri savunan gruplarla bir araya gelme eğiliminde olduğu ve özellikle de İran’la diyaloğu desteklediği biliniyor. Bu sebeplerden dolayı da siyasi yorumcular, John Bolton’ın temsilciliği sırasında BM’de oluşan derin görüş ayrılıklarının Halilzad’ın görev süresinde azalacağını umuyorlar.
Kasım ayında yapılan ara seçimlerde Demokratların Kongre’nin iki kanadını ele geçirmesinin ardından Bush yönetimi içerisinde büyük değişikliklerin yaşanacağı biliniyordu. Bu değişimin ilk önemli ismi Irak Savaşı dolayısıyla büyük tepki toplayan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld olmuştu. Savunma Bakanı’na yakınlığıyla bilinen Amerika’nın BM Daimi Temsilcisi John Bolton’ın istifası da Senato'dan onay alamayacağı kesinleşince Aralık ayında gelmişti.
John Bolton, görevi boyunca sertlik yanlısı tutumuyla ve BM’nin etkinliğine inanmayan yapısıyla büyük tepki toplamış, muhafazakar bir diplomattı. Şimdi ise Bush yönetiminin BM Daimi Temsilciliği’ne Bağdat eski Büyükelçisi Zalmay Halilzad’ı getirmesiyle, Halilzad’ın bu görevde nasıl bir isim olacağı tartışılıyor New York’ta.
Zalmay Halilzad, Bush yönetimi içerisinde en yüksek kıdemli görevde bulunan Afgan kökenli ve aynı zamanda Müslüman olan birisi. Halilzad, Amerika’ya ilk kez lisede değişim öğrencisi olarak geldi. Daha sonra doktorasını Amerika’nın en saygın üniversitelerinden biri olan Chicago Üniversitesi yapan Halilzad, 1979 ile 89 yılları arasında New York’ta Columbia Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler bölümünde öğretim görevlisiydi. O dönemde, Carter yönetimine de danışmanlık yapan Halilzad, Afganistan’nın Sovyetler Birliği işgali sırasında mücahitlerin Washington tarafından desteklenmesi projesinin mimarlarından biri oldu.
Bush yönetimi altında ise Zalmay Halilzad önce Afganistan’a ardından da Irak’a büyükelçi olarak atandı. Cumhuriyetçi Parti içinde Neoconlar olarak bilinen sertlik yanlısı gruba yakınlığıyla tanınan Halilzad’ın, Irak’ta Sünniler’le Şiiler arasında uzlaşmayı sağlaması hedefleniyordu; kendisi de Sünni olan Halilzad bir büyükelçi olarak bu konuda kendisinden beklenen başarıyı gösteremedi.
Şimdi siyasi gözlemciler Halilzad’ın nasıl bir BM Daimi Temsilcisi olacağını tartışıyor. Birçok uzman Zalmay Halilzad’ın John Bolton’dan daha iyi bir temsilci olacağı görüşünü taşıyor. Öncellikle Hallilzad, Bolton’dan farklı olarak BM’ye saygı duyan ve bunu söylemlerinde dile getirmiş bir diplomat.
Öte taraftan Halilzad’ın Müslüman ve Afgan olmasından dolayı BM Genel Kurulu'nda şu anda Amerika’ya karşı oluşmuş güvensizliği azaltabileceği tahmin ediliyor. Ayrıca Halilzad’ın Irak’ta en önem verdiği ve başarılı olduğu konunun Washington yönetimini ulaşılabilir hedefler koymaya itmek olduğu söyleniyor. Dolayısıyla Halilzad’ın Beyaz Saray’ı BM çatısı altında da ulaşılabilir, gerçekleştirilebilir ve uzlaşılabilir bir politika izlemeye teşvik etmesi bekleniyor.
Bunların yanı sıra Zalmay Halilzad’ın bir diplomat olarak değişik görüşleri savunan gruplarla bir araya gelme eğiliminde olduğu ve özellikle de İran’la diyaloğu desteklediği biliniyor. Bu sebeplerden dolayı da siyasi yorumcular, John Bolton’ın temsilciliği sırasında BM’de oluşan derin görüş ayrılıklarının Halilzad’ın görev süresinde azalacağını umuyorlar.