Erişilebilirlik

Deprem Uyarı Sisteminde Yeni Umut


Depremi, önceden tahmin edebilen yeni bir araç geliştirildi. Amerikalı bilim adamları California’daki San Andreas fay hattında yaklaşan depremin belirtilerini, bir kaç saat önceden kaydettiler.

Sismologlar son derece hassas bu yeni teknolojinin, deprem bölgesinde yaşayanlara, kaçmak için zaman tanıma potansiyeli taşıdığını söylüyor. Büyük ve şiddetli depremler, kaçma imkanı vermediği için binlerce insanın ölümüne yol açıyor.

Türkiye’de 15 binden fazla kişinin öldüğü 17 Ağustos Depremi, geçenlerde Çin’in Sichuan eyaletinde 69 bin kişinin hayatına mal olan deprem, insanlara kaçmak için zaman tanımadı. Sismologlar mevcut teknolojilerle depremlerin, ancak birkaç saniye önceden tahmin edilebildiğini belirtiyor. Ancak Tabiat-Nature dergisinin son sayısında çıkan bir makaleye göre, California’nın ünlü San Andreas fay hattındaki Parkfield kasabasında, sismologlar yer kabuğundaki küçük değişiklikleri ölçebilen hassas aletler kullanamaya başladı. Bu araçların yardımıyla, geçen Aralık sonlarında, beş gün arayla, biri orta büyüklükte, diğeri daha küçük iki deprem, birkaç saat öncesinden belirlendi.

Houston’daki Rice Üniversitesinden sismolog Fenglin Niu, araştırmaya katılan ekibin bulgularını Nature dergisinde yazdı. Niu ve arkadaşları, fay hattının bir kilometre kadar derinliğindeki tabakasına kadar, gelişmiş araçlar indirdiler. Algılayıcı diyebileceğimiz bu araçlar, kayalardaki en küçük hareketleri bile tespit edebiliyordu. Fenglin Niu anlatıyor:

"Kayalardaki küçük çaptaki değişikliklerin, üç dereceli bir depremden on saat, bir dereceli depremden ise iki saat önce başladığını belirledik."

On binlerce insanın ölümüne yol açan Çin’deki son deprem yedi virgül dokuz şiddetindeydi.

Sismologlar şimdi de, hassas araçları San Andreas fay hattından, bir yerine on kilometre derinliğe indirip, depremleri daha büyük bir kesinlikle belirleme imkanı olup olmadığını araştırmaya hazırlanıyor.

Niu yaptıkları bu çalışmaların sonuçlarını Çinli ve Japon sismologlarla da değerlendirdiklerini belirtti.

XS
SM
MD
LG