Erişilebilirlik

İran Anlaşmadan Memnun, Amerika Kuşkulu - 2004-11-16


Amerikalı yetkililer İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetine son verme kararına kuşku ile yaklaştılar.

Amerika Dışişleri Bakanı Colin Powell, “son 24 saatte umuyorum, az da olsa bir ilerleme kat edilmiş olsun” dedi. Dışişleri Sözcüsü Richard Boucher da, İran’la ilgili nihai kararın, Uluslar arası Atom Enerjisi Dairesi Yönetim Kurulu’nda tartışıldıktan sonra alınacağını belirtti.

İran’ın bu son kararı, Avrupa’da da ihtiyatlı bir memnuniyetle karşılandı. Ancak durumdan en memnun olan taraf İran oldu. Paris’te üç Avrupa ülkesiyle yapılan görüşmelerde Tahran’ı temsil eden Hüseyin Musaviyan, anlaşmanın her iki taraf için de kazançlı olduğunu söyledi. Avrupa ülkeleri, uranyum zenginleştirmeye son veren İran’la ticari işbirliğini arttıracak ve Tahran’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne üyelik görüşmelerini destekleyecek.

Buarada, Uluslar arası Atom Enerjisi Dairesi, İran’ın nükleer programının tamamıyla barışçı amaçlı olduğunu, ya da nükleer bomba geliştirmeyi hedeflediğini söylemenin mümkün olmadığını bildirdi.

Uluslar arası Atom Enerjisi Dairesi, Yönetim kurulundaki diplomatlara İran’la ilgili hazırlanan 32 sayfalık raporu dağıttı.

Daire raporunda, İran’ın gönüllü olarak uranyum zenginleştirme programına son verdiğini belirtti. Buna gaz santifirüjlerinin imali ya da ithali de dahil...

Atom Enerjisi Dairesi, gelecek hafta İran’da denetimlere başlayacak.

Rapor ayrıca, kurumun son iki yılda İran’da yaptığı denetimlerin sonuçlarını da içeriyor. Buna göre, dairenin denetçileri İran’da çeşitli askeri tesisleri ziyaret etti ancak Amerika’nın nükleer silah programının parçası saydığı bir tesis henüz incelenmedi.

Atom Enerjisi Dairesi, kullandığı sınırlı yetki ile nükleer silah geliştirme faaliyetini ortaya çıkartmanın güçlüğünü vurguladı ve İran’ın geçtiğimiz dönemdeki tutumunun, denetimleri geciktirdiğini bildirdi. İran’ın son anda, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurduğunu açıklamasına, sebep olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yaptırımlarından kaçınmak gösteriliyor.

Cenevre Güvenlik Politikaları Merkezi’nde araştırmalar direktörü olarak görev yapan Şahram Çubin, Amerika’nın İran’a karşı yaptırımlar için ısrarının, şu an için Güvenlik Konseyi’nde yeterli desteği bulamayacağına inanıyor:

“Konuyu Güvenlik Konseyi’ne götürürseniz bu bölünmüş bir Güvenlik Konseyi demektir. İran görüşmelerden çekilirse, yaptırımlar için nedenler artabilir ve Rusya ve Çin gibi İran’ın dostları batılıları desteklemeyi tercih edebilir. Ancak İranlılar samimiyetle görüşmelere devam ediyorken, Rusya ve Çin gibi ülkeleri yaptırımlara ikna etmek son derece güç...” Gelecek hafta Viyana’da toplanacak Atom Enerjisi Dairesi Yönetim Kurulu’nda hem Rusya hem de Çin’den diplomatlar bulunuyor. Her iki ülke, Güvenlik Konseyi’nde veto hakkına sahip...

XS
SM
MD
LG