Erişilebilirlik

Afganistan'da Yatırımcıların Ülkeden Ayrılması Kaygı Veriyor


Kabil’de emlak piyasası kiralık ya da satılık büyük evlerle dolu. Çok sayıda kişinin banka hesaplarını çekip dışarıya yatırması üzerine Merkez Bankası 20 bin doların üzerinde para çekilmesini yasakladı. Ekonomik gelişmeler Afgan yatırımcıların ülkelerinden kaçtıklarını gösteriyor.

Kabil’in Şık Vezir Ekber Han mahallesinde eskiden beri yabancı yardım grupları ve ülkenin zenginleri otururdu. Ama şimdi yabancıların çalışmalarını durdurması ve Afgan zenginlerin daha güvenli yatırımlar araması üzerine mahalle yavaş yavaş boşalıyor.

Mihrap Gül hayatlarını komşu Pakistan ve İran’dan çimento ve un taşıyarak kazanan kamyon sürücülerinden biri. Gül şimdi işlerin durduğunu söylüyor: "Siparişler çok azaldı. Eskiden çimento getirmek için Pakistan’dan ayda altı sefer yapardık. Şimdi üç sefer yapıyoruz."

Kamyon sürücüleri, polise rüşvet vermekten de yakınıyor. Resmi yolsuzluk yatırımcı güvenini azaltıyor. İşadamları paralarını alıp ülkeyi terkediyor. 2011’de 4 milyar 400 milyon dolar ülke dışına çıktı.

Kabil Borsalar Birliği Başkanı olan Necibullah Aktari uluslararası topluluk ülkeyi terkederse Afganistan’ın iç savaşa sürükleneceğini söylüyor: "İşadamları birer birer kaçıyor. 2014’de uluslararası kuvvetler çekildiğinde bu, piyasayı olumsuz etkileyecek."

Yıllardır süren savaş birçok işyerini yabancı sözleşmelere bağımlı hale getirdi. Uluslararası kuvvetlerin çekilmesi Zahir Hakimzade gibi işadamlarını kaygılandırıyor: "2014’den sonra yabancı kuvvetler Afganistan’ı terkedecek. Peki bu şirketler nereye gidecek? Örneğin 5-6 büyük nakliye şirketimiz var. Dışardan gelen mal ve ikmal seferleri gittikçe azalacak. Bu kamyonlar ne olacak? Afgan hükümetinin geçiş dönemi için bir planı yok."

Birçok Afgan vatandaşı, yabancı kuvvetlerin çekilmesinden sonra güvenlik durumunun daha da kötüleşmesinden kaygı duyuyor. İş sahipleri kaçırılmaktan korktukları için başkentin içinde bile korumalarla seyahat ediyor.

Kabil polisi güvenlik sorununu çözdüğünü söylüyor ama çoğu kişiye göre bu tür olaylara medyada çok az yer veriliyor.

Büyüyen şirketler bile gelecekten kaygılı. Altı yıldır faaliyet gösteren bu Coca Cola şişeleme tesisinde hala düzenli elektrik yok. Tesis, her gün binlerce litre yakıt tüketen jeneratör kullanmak zorunda. Geçici olarak devreye giren jeneratör her geçen yıl daha kalıcı hale geliyor.

XS
SM
MD
LG