Erişilebilirlik

Almanya'nın 'Kader Günü' 9 Kasım


9 Kasım Almanya için çok önemli ve özel bir tarih. Bugüne rastlayan ve Almanya’nın tarihini belirleyen olaylar nedeniyle 9 Kasım, ‘kader günü’ olarak tanımlanıyor. 9 Kasım dendiğinde tabii önce akla gelen, Berlin’in ortasından geçen ve iki Almanya’yı on yıllarca ayıran duvarların yıkılması.

Batılıların "utanç duvarı", Doğuluların "anti-emperyalist duvar" olarak niteledikleri ve 27 yıl boyunca Berlin’i ve Almanya’yı bölen duvar, ayakta kaldığı süre boyunca doğudan batıya kaçmaya çalışan en az 327 insanın hayatına mal oldu.

Amerikalılar ve Sovyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş’ın simgesi olan Berlin Duvarı'nın yıkılması, Doğu Bloğu olarak tanımlanan, aralarında Doğu Almanya’nın da bulunduğu ülkelerin ekonomik ve siyasi krize girdikleri 1980’li yılların sonunda kaçınılmaz bir sonuç oldu.

"GDR" olarak da bilinen Doğu Almanya'daki politik baskı ve gelecek korkusu nedeniyle 1989 yılının ortalarından itibaren on binlerce Doğu Alman, ülkeden kaçarak Çekoslovakya, Macaristan ve Yugoslavya'da bulunan Batı Almanya büyükelçiliklerine sığındı. Ülkede hemen her gün düzenlenen protesto gösterileri ve ayaklanma haline dönüşen hoşnutsuzluk GDR yönetimini 9 Kasım 1989 gecesi Berlin Duvarı’nı açma kararına zorladı. O gece ve sonrasında duvar yıkılmaya başlanırken, yıllarca birbirlerinden ayrı kalan aileler ve arkadaşlar birbirlerine kavuştu.

Duvarın çöküşü ve iki Almanya’nın yeniden birleşmesi dünya siyasetini de etkiledi; Sovyetler Birliği’nin kısa bir süre sonra çökmesiyle, Soğuk Savaş dönemi de sona erdi.

9 Kasım 1989’dan 61 yıl önce, 9 Kasım 1938’de yaşananlar ise Alman tarihinin en utanç verici olaylarından biri olarak biliniyor. Alman tarihinde ‘Kristallnacht’ (Kristal gece veya Camların kırıldığı gece) olarak bilinen 9 Kasım’ı 10 Kasım’a bağlayan gece, Almanya’nın çeşitli kentlerinde, sinagoglar yakılıp yağmalandı, Musevilere ait binlerce dükkanın camı, çerçevesi kırıldı, 400’den fazla Yahudi öldürüldü. Hitler'in 1933 yılında iktidara gelmesinden sonra Yahudiler’e karşı başlayan uygulamalar, o gece fiziki şiddete dönüşürken, daha sonra 6 milyon Yahudi’nin sistematik bir şekilde imhası ve ölümüyle sonuçlanacak "Holokost" (Yahudi Soykırımı) başlatıldı.

9 Kasım tarihinin önemi Kristallnacht’la da bitmiyor. 18 Mayıs 1848’de ayaklanan Alman öğrencilerin, 1789 Fransız Devrimi’nden esinlenerek, özgür ve birleşik bir Almanya oluşturmak amacıyla kurdukları Frankfurt Ulusal Meclisi, hareketin lideri Robert Blum’un 9 Kasım 1848’de öldürülmesiyle başarısız bir şekilde son buldu. Ayaklanan öğrencilerin ‘cumhuriyet’ hayallerini ertelemek zorunda kaldıkları Almanya, 1918’e kadar imparatorluk olarak kaldı.

9 Kasım 1918, Birinci Dünya Savaşı’nın ardından, Alman İmparatoru 2.Wilhelm’in tahttan indirildiği ve monarşinin sona erdiği, cumhuriyetin ilan edildiği gün oldu. Rusya’daki Ekim Devrimi’nin etkisiyle ayaklanan Alman donanma askerlerinin başlattığı ayaklanma sonrasında, 2.Wilhelm Hollanya’da kaçarken, Berlin’de hem sosyal demokrat SPD’nin lideri Friedrich Ebert, hem de komünist KPD’nin lideri Karl Liebknecht, cumhuriyetin ilan edildiğini açıkladılar.

9 Kasım Almanya’da trajedi, zafer, sevinç ve hüzünün birbirine karıştığı bir gün olarak tarih kitaplarında yer alıyor.

STÜDYO VOA

ABD üniversitelerinde Gazze protestoları yayılıyor - 24 Nisan
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:22 0:00
XS
SM
MD
LG