ABD Çalışma Bakanlığı'nın bugün yayınladığı rapora göre Haziran ayında Amerika'da istihdamdaki büyüme yavaşladı. Böylelikle iki buçuk yıl sonra Amerikan ekonomisi 2023 yılı Haziran'ında istihdam rakamları en düşük seviyede kaydedildi.
Ancak yine de maaş artışlarının hala devam etmesi, iş piyasasındaki sıkışık şartların sürdüğüne ve ABD Merkez Bankası'nın (FED) bu ayın ilerleyen haftalarında faiz artışı uygulamasına yeniden başlamasına neredeyse kesin gözüyle bakıldığına işaret ediyor.
Rapora göre Nisan ve Mayıs aylarında işe girenlerin sayısı 110 bin azaldı. Bu durum, yükselen borçlanma maliyetlerinin şirketlerin eleman sayılarını arttırma iştahının azalmaya başladığının göstergesi olarak kabul ediliyor. Haziran ayında ayrıca ekonomik nedenlere bağlı olarak yarı zamanlı çalışanların sayısında da hızlı bir artış gözlendi. Bunun bir nedeni, iş koşulları ya da yapılan işlerin azlığı nedeniyle çalışma saatlerinde kesintiye gidilmesi.
Ancak yine de tarihsel ölçülere bakıldığında Amerika'da istihdamdaki büyüme hızının hala yüksek olduğu, bunun da ekonominin resesyona girme riskinden uzak olduğunu gösterdiği belirtiliyor.
Başkan Joe Biden, bugün açıklanan ve istihdamdaki büyümenin yavaşlamasına rağmen devam ettiğini gösteren raporu, “eylem halindeki Bidenomiks” olarak tanımladı ve son verilerin, sürdürülebilir ekonomik genişlemenin işareti olduğunu söyledi.
Biden, açıklamasında, “İstikrarlı ve sürekli bir büyüme görüyoruz. Bu Bidenomiks'tir, yani ekonomiyi istihdam sağlayarak, emekçi aileler için maliyetleri düşürerek ve Amerika'da akıllı yatırımlar yaparak büyütmektir” ifadesini kullandı.
Kanada'nın Toronto kentindeki mali hizmetler firması BMO Capital Markets'dan ekonomist Sal Guatieri, ”İş piyasasının soğumaya başladığı, ancak bu soğumanın, FED'in 26 Temmuz'da faiz artışını bir kez daha frenlemesine yetecek seviyede olmadığı görülüyor” dedi.
Amerika'da tarım dışı istihdam Haziran'da 209 bin arttı. Bu, 2020 yılı Aralık ayından bu yana kaydedilen en düşük aylık istihdam rakamı oldu. Reuters'ın anketine katılan ekonomistler, Haziran'da işgücüne 225 bin kişinin katılacağını öngörmüştü. Amerikan ekonomisinin çalışma yaşındaki nüfustaki büyümeyi karşılamak için ayda 70 ila 100 bin kişiye iş açması gerekiyor.
Teknoloji ve finans gibi maaşların yüksek olduğu sektörlerde işten çıkarmalar devam etse de eğlence, ikram ve ağırlama gibi sektörlerle yerel yönetim ve eğitimde COVID-19 pandemisi sırasında işlerini kaybeden ve erken emekli olanların açık bıraktığı pozisyonlar yeni yeni doluyor.
Kamuda istihdam 60 bin arttı. Eyalet yönetimleri ve yerel idarelerde işe başlayanların sayısı 59 bin olarak kaydedildi. Kamu istihdamıysa pandemi öncesi seviyenin hala 161 bin altında. Sağlık sektöründe yeni istihdam edilenlerin sayısının 41 bin artması, hastane, huzur ve bakımevleriyle evde hasta bakımı hizmetlerinde işe alımlarıda artış olduğunun yansıması.
İnşaat sektöründeyse istihdam edilenlerin sayısı 23 bin yükseldi. Konut kredisi (mortgage) faizlerindeki hızlı yükseliş nedeniyle darbe alan emlak sektörünün de yeniden canlanma belirtileri gösterdiği gözlendi. FED, enflasyonla mücadele amacıyla 2022 yılı Mart ayından bu yana politika faiz oranını 500 baz puan arttırdı.
İdari hizmetler sektöründe de işe alımlar arttı. Eğlence, konaklama ve ikram sektöründe 21 bin kişi işe başladı. Bu sektörlerde istihdam edilenlerin sayısı halen COVID-19 pandemisi öncesine kıyasla 369 bin daha az.
Ortalama saatlik ücretlerse Haziran'da binde 4 oranında yükseldi. Mayıs ayında da saatlik ücretlerde aynı oranda artış kaydedilmişti. Haziran ayına kadar olan 12 aylık dilimde maaşlar yüzde 4,4 arttı.
Yıllık maaş artışları, FED'in yüzde 2'lik yıllık enflasyon hedefiyle uyumlu olması için gereken düzeyden hala çok yüksek.
İşsizlik oranının hesaplandığı hanehalkı anketi, istihdamda güçlü kazanımlar olduğunu gösterdi. Bu da Mayıs ayında yüzde 3,7 ile son yedi ayın en yüksek seviyesine tırmanan işsizlik oranının Haziran'da yüzde 3,6'ya gerilemesiyle sonuçlandı.
