Amerika, Birleşmiş Milletler’in uzunca bir süredir devam eden barış çabalarına destek amacıyla, Yemen’de üç yıldır devam eden çatışmaların sona erdirilmesini istedi.
Amerika Savunma Bakanı Jim Mattis, “Herkesin, ateşkesi temin edecek, bölgeye özel yetkililerin gidebilmesini sağlayacak, sınırlardan çekilmeyi mümkün kılacak ve bombaların düşmesini durduracak bir ateşkesi konuşmak üzere, barış için masanın etrafında toplanmasını istiyoruz. Savaşı sona erdirmek üzere herkesin İsviçre'de biraraya gelmesini bekliyoruz. Bunu önümüzdeki 30 gün içerisinde yapmalıyız. Bu sorun yeterince uzun sürdü” dedi.
Mattis, Salı akşamı Washington’da bir etkinlikte yaptığı açıklamada ateşkesin, bölgeye Birleşmiş Milletler Özel Temsilcisi Martin Griffiths’in gitmesine olanak tanıyacağını ve savaşmaktan geri adım atılmasını mümkün kılacağını söyledi.
Amerika Savunma Bakanı, “Bu sorunu gerçekten çözmemizin tek yolu bu” diye konuştu.
Bu açıklamanın hemen ardından Amerika Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da ateşkes ve Griffiths’in bölgeye yönelik çabalarını destekleyen ifadeler kullandı.
Pompeo, “BM özel yetkilisinin denetimi altında, güçlü bir şekilde görüşmeler, Kasım ayında üçüncü bir ülkede başlamak zorunda. Bu görüşmelerde, çatışmaların arkasında yatan nedenler, sınırların askerlerden arındırılması, tüm ağır silahların toplanması gibi güven arttırıcı önlemlerin uygulanması konuları masada olmalı” diye konuştu.
Yemen’de, İran destekli Huti’lerin ülkenin başkentinde denetimi elinde bulunduruyor olması, bölgesel ve uluslararası anlamda ciddi bir karışıklık ve iç savaşa neden olmuş durumda.
Mart 2015’te Suudi Arabistan önderliğindeki koalisyon, Yemen Cumhurbaşkanı Abdu Rabu Mansur Hadi’yi desteklemek adına Huti militanlarına ait hedefleri bombalamaya başladı. Bombardımanın ardından bölgeye binlerce asker gönderildi. Amerika da hedeflerin belirlenmesi ve uçakların havada yakıt ikmali yapması gibi konularda koalisyon güçlerine destek sağlamaya başladı.
İnsan hakları örgütleri bombardımanlarda çok sayıda sivilin hayatını kaybettiği gerekçesiyle eleştirilerde bulunuyorlar. Huti militanlarının da Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yönelik füze ve insansız hava araçlarıyla saldırılar düzenledikleri belirtiliyor.
Amerika Dışişleri Bakanı Pompeo, her iki tarafı da saldırıların halkın yaşadığı bölgelerde olmaması konusunda uyardı.
Pompeo, “Bu çatışmayı bitirme zamanı geldi. Çatışmanın yerini anlaşma almalı ve Yemen halkına sağlıklı bir biçimde barışı ve ülkeyi yeniden inşa etme hakkı tanınmalı” dedi.
BM Özel yetkilisi Griffiths, son olarak tarafları Eylül ayında biraraya getirmeye çalışmıştı ancak Huti delegasyonu toplantıya katılmadı ve kendilerinin güvenliğinin sağlanmadığını ileri sürdü.
BM Temsilcisi de tarafları biraraya getirmek için güvenliğin tesis edilmesinin önemli olduğunu söyledi ancak barış isteyen tarafların masaya ön şartlar sürmemesi gerektiğine inandığını belirtti.
Yemen’de çatışmalar başladığından bu yana tahminlere göre 10 bin kişi hayatını kaybetti. Ülke, bölgenin en yoksul ülkesi durumunda. Birleşmiş Milletler, ülkede en az 22 milyon kişinin yardıma muhtaç durumda olduğunu söylüyor ve açlık nedeniyle ölüm tehlikesine dikkat çekiyor.
Uluslararası Kurtarma Komitesi de Amerika’nın ateşkes çağrısının memnuniyetle karşılandığını söyledi ve bunun savaş başladığından bu yana en önemli gelişme olduğunu belirtti. Komite Başkanı David Miliband yaptığı açıklamada, “Mevcut uygulamaların başarısız olduğunun kabul edilmesi ve bunun acilen değiştirilerek diplomatik çözüme odaklanılması, son derece olumlu bir gelişme” dedi.
