Amerikan senatosu oy birliğiyle el Kaide lideri Usame Bin Ladin'in ölümüyle sonuçlanan operasyonu gerçekleştiren Amerikan askerlerini öven bir karar aldı. Bin Ladin'in ölümü, Obama yönetiminin Afganistan'dan askerlerini kademeli olarak çekmeyi planladığı bir döneme rastladı. Yönetim Amerikan tarihinin en uzun süren savaşını da bu sayede sona erdirmeyi planlıyor.
Usame Bin Ladin'i yakalamak ya da öldürmek Afganistan savaşı başlerken Amerika'nın en öncelikli hedefiydi. 11 Eylül 2011 saldırılarından hemen sonra zamanın başkanı George Bush Amerika'nın Bin Ladin'i bulacağı konusunda söz vermişti.
Bush, "Adalet istiyorum. Batıda eskiden kullanılan posterlerde 'Ölü ya da Diri Aranıyor' yazardı, ben de yakalayacağımıza söz veriyorum" demişti.
Bundan yaklaşık 10 yıl sonra Bush'un hedefi gerçek oldu. Ancak Afganistan'daki savaş yıllardır devam ediyor. Taleban yönetimden çekilse de El Kaide sığınacak başka ülkeler buldu. Bu ülkelerden biri de Yemen.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı John Kerry, Bin Laden'in ölümünün Amerika'nın Afganistan'daki seçeneklerini gündeme getirdiğini söyledi:
“Bin Laden'in ölmesiyle bazıları neden Afganistan'ı terketmiyoruz diye soracak. Şu anda önümüzdeki gerçek güvenlik risklerini incelemek çok önemli.”
Komisyonun kıdemli Cumhuriyetçi üyesi Senatör Richard Lugar Afganistan'daki savaşın, yılda 100 milyar dolardan fazla olan maliyetine dikkati çekti. Lugar Amerika'nın Afganistan'daki operasyonlarının Yemen'deki terörizmle mücadele çabalarını baltaladığını ve Yemen'deki terör tehdidinin Afganistan'dakinden daha fazla olduğunu savundu.
Afganistan'ın kendine yeten, güvenli, istikrarlı bir demokrasi haline geleceğinden kuşku duyduğunu belirten İndiana Senatörü Lugar Başkan Obama'yı Amerika'nın hedeflerini açıklamaya çağırdı:
"Başkan Obama Afganistan'da başarının tanımını açıkça yapmalı. Bu tanım Amerika'nın hayati çıkarlarına ve mümkün olabilecek hedeflere dayanmalı. Amerikan askerleri çekildikten sonra Afganistan'dan elde edilecek sonuç mükemmel olmayacak. Ancak Başkan hangi kusurların kabul edilebileceğini açıklamadı. Bu açıklamayı yapması gerekir."
Oturumda konuşan Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Richard Haass, Amerika'nın Afganistan'da Taleban'ın nüfuzunu azaltma ve Afgan güvenlik güçlerine destek olma çabalarının Obama'nın istediği sonuçları getirmeyeceğini söyledi:
"Bu politikanın işe yaracağından çok kuşkuluyum. Özellikle de Afganistan'ın zayıf merkezi hükümet yapısı ve Pakistan'ın Taleban'ı desteklediği göz önüne alınırsa iyimser olmamızı gerektiren hiçbir neden yok."
Afganistan'da uzun vadeli bir başarı mümkün olsa da Haass'a göre Amerika askeri açıdan büyük bir alana dağılmış durumda ve bu mali kaynakların başka alanlara kaydırılması daha akıllıca:
"Afganistan yıllar içinde gerekli bir savaştan tercih sonucu sürdürülen bir savaşa döndü. Özellikle Pakistan gibi bölgedeki diğer ülkeler ele alındığında Afganistan artık küresel terörizm açısından önemli bir tehdit oluşturmuyor. Afganistan stratejik açıdan bir engel haline geldi. Bu kadar basit."
Haass Afganistan'daki Amerikan operasyonlarının büyük ölçüde azaltılması gerektiğini savunuyor ve ulus kurma yerine sınırlı terör karşıtı misyonlara ağırlık verilmesini tavsiye ediyor.
Ancak eski Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Anne Marie Slaughter Afganistan'daki operasyonları kısıtlamanın denendiğini ve bunun sonucunda Başkan'ın bölgeye ek asker göndermek zorunda kaldığını hatırlattı:
"Taleban'ı hızlıca ülkeden attık sonra sınırlı terörle mücadele stratejisi benimsedik. Üç dört yıl sonra Taleban yine geri geldi."
Salughter Taleban'ın etkili olduğu yerleri temizlemenin ve Afgan hükümetini desteklemenin savaşa çözüm getirebileceğini söyledi:
"Afganistan'da istikrarlı bir hükümet kurulursa bunu gerçekleştirebiliriz. Bu hükümette el Kaide'yi desteklemeyen Taleban üyelerine de yer verilebilir. Bir anlaşma sağlanırsa çıkarlarımıza uygun düşer."
Bazı senatörler bu kadar uzun sürmesi tahmin edilmeyen savaştan duydukları rahatsızlığı dile getirdi. Bu senatörlerden biri de Illinois'den Demokrat Partili Richard Durbin oldu. Durbin şöyle konuştu:
"Ben Afganistan operasyonuna destek verdim. El Kaide'nin peşinden gidilmesine, Bin Laden'in bulunup gerekirse öldürülmesine de olumlu oy kullandım. Aradan on yıl geçti. Eğer Amerikan tarihinin en uzun savaşı için oy kullandığımı bilseydim belki de oyum farklı olurdu."
Usame Bin Ladin'in Amerikan komandoları tarafından öldürülmesini kutlayan Obama yönetimi, Afganistan'dan çekilme tarihinde bir değişiklik olup olmayacağı konusunda ip ucu vermekten kaçınıyor.