ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, 29-31 Ocak arasında Mısır, İsrail ve Batı Şeria'yı ziyaret edecek.
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Blinken temaslarında Rusya'nın Ukrayna işgali, İran, İsrail-Filistin ilişkileri ve İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli çözüm hedefinin korunması konularını ele alacak.
Blinken 29-30 Ocak arasında Kahire'de Cumhurbaşkanı Abdulfettah el Sissi, Dışişleri Bakanı Semih Şükrü ve üst düzey Mısırlı yetkililerle ABD-Mısır stratejik ortaklığını ilerletme, Libya'daki seçimlere ve Sudan liderliğindeki siyasi sürece destek aracılığıyla bölgede barışı ve güvenliği destekleme konularını ele alacak.
Blinken 30-31 Ocak tarihlerinde Kudüs ve Ramallah'a giderek İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile ABD'nin özellikle İran'dan gelen tehditler karşısında İsrail güvenliğine desteğini görüşecek.
Blinken Batı Şeria'da Filistin lideri Mahmud Abbas'la ve üst düzey Filistin Yönetimi yetkilileriyle biraraya gelerek İsrail-Filistin ilişkilerini, iki devletli çözümün önemini, Filistin halkı ve liderliği ile ABD arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesini ele alacak.
ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Blinken'in çok sayıda can kaybına neden olan şiddet döngüsüne son vermek için tarafların gerilimi azaltacak acil adımlar atması gerektiğinin altını çizeceği belirtildi.
Açıklamaya göre Blinken, Kudüs'teki Haremüşşerif'in tarihi statükosunun korunmasının önemini de görüşecek.
Blinken'in ziyareti sırasında ayrıca insan hakları ve sivil topluma destek amacıyla sivil toplum temsilcileriyle de biraraya geleceği belirtildi.
"İsrail Cenin'de dokuz Filistinli'yi öldürdü"
Batı Şeria'da görgü tanıkları ve sağlık yetkilileri, silahlı kişilerle girdikleri çatışmada İsrailli komandoların biri yaşlı bir kadın olmak üzere dokuz Filistinli'yi öldürdüğünü, 12 kişiyi yaraladığını bildirdi.
İsrail ordusu, ”büyük terör saldırıları” planladıkları ve düzenlediklerinden şüphelenilen silahlı İslami Cihat örgütü üyelerini gözaltına almak üzere Cenin'e özel kuvvetler gönderdiğini kaydetti. Operasyon sırasında ateşle karşılık veren İslami Cihat mensuplarının bazılarının vurulduğu bildirildi.
İslami Cihat, militanların kalesi olarak tanımlanan Cenin'deki mülteci kampına düzenlenen olağandışı derinlikteki baskın sırasında, İsrail kuvvetleriyle çatışmaya girildiğini doğruladı. Hamas da çatışmada yer aldıklarını kaydetti.
Cenin'de uzun yıllar sonra yaşanan en kanlı çatışma, İslami Cihat'ın, İsrail'le arasındaki ateşkes anlaşmasının tehlikede olduğu uyarısı yapmasına yol açtı.
İslami Cihat'tan bir yetkili, "Arabulucularla iletişim kurduk ve Cenin'de yaşananların İsrail'in Filistinliler'e karşı açtığı bir savaş olduğunu ve bunun Cenin'de durmayacağını bildirdik. Çatışmalar sürerse bu Cenin'le sınırlı olmaz" şeklinde konuştu.
Mülteci kampının sıkışık ve dar geçişli giriş noktalarında gençler, ordu araçlarına taş attı. Militanların patlattığı ev yapımı bombaların ve silahlı çatışmanın sesleri etrafta yankılandı.
Askerlerin geri çekilmesi, duman ve göz yaşartıcı gaz bulutunun dağılması üzerine saklanan siviller, bulundukları yerlerden çıkarak ölü ve yaralılara bakmak üzere kampa gitti. Çatışmaların odağı olan iki katlı bir binanın ağır hasar gördüğü gözlendi.
İsrail tarafında can kaybı olmadı. Ordudan yapılan açıklamada, bir Filistinli'nin baskın sırasında gözaltına alındığı bildirildi.
İsrail, Cenin'in bulunduğu Batı Şeria'nın kuzeyine, sokak saldırılarının artması üzerine son bir yıldır düzenlediği baskınları arttırdı. Şiddet eylemleri, Filistin'in devlet statüsü kazanmasına ilişkin olarak Amerika himayesinde yürütülen ancak uzun zamandır duraksamış olan görüşmelere gölge düşürdü.
Bu durum, İsrail'le birarada varolmayı reddeden Hamas ve İslami Cihat örgütlerine verilen Filistin desteğini arttırdı. İsrail'de Başbakan Benjamin Netanyahu'nun kurduğu yeni aşırı sağcı hükümet içinde Filistin'in devlet olmasına karşı çıkan üyeler bulunuyor.
Filistin Sağlık Bakanlığı, Cenin'de ölen dokuz kişiden birinin yaşlı bir kadın, diğer sekiz kişinin de erkek olduğunu kaydetti. Ölenlerin kimliğine ilişkin daha fazla ayrıntı bildirilmedi. Bakanlığa göre, 1 Ocak'tan bu yana Batı Şeria'da aralarında silahlı kişiler ve sivillerin de olduğu en az 29 Filistinli, İsrailli kuvvetler tarafından öldürüldü.
ABD Blinken'ın ziyareti öncesinde kaygılı
Amerikalı bir yetkili ABD'nin Blinken'in Ortadoğu ziyareti öncesinde İsrail-Filistin arasındaki güvenlik durumunun kötüleşmesinden endişe duyduğunu söyledi.
Dışişleri Bakanlığı'nın Ortadoğu politikalarından sorumlu müsteşar yardımcısı Barbara Leaf, sivil ölümlerin üzüntü verici olduğunu belirtti.
Leaf, "Tabii güvenlik anlamında işlerin kötüleşmesi potansiyeli var" diyerek ABD'nin İsrail Büyükelçisi Thomas Nides'in yanı sıra İsrailli ve Filistinli yetkililerle birçok kez konuştuğunu kaydetti.
Blinken'in ziyareti, Netanyahu'nun yeni sağcı hükümetinin Kasım ayındaki seçimlerden sonra iktidara gelmesinden bu yana ilk olacak.
İsrail'in yeni hükümeti bazı koalisyon üyelerinin Filistin devletine karşı çıkması ve diğer katı görüşleri nedeniyle yurtiçi ve yurtdışında kaygıya neden oluyor.
Geçen hafta da Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan İsrail'i ziyaret etmişti. Sullivan burada Ukrayna'daki savaşı ve İran'ın Rus işgaline insansız hava araçlarıyla desteğinden duyulan kaygıyı görüşmüştü.
