Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin hukuki altyapısını oluşturacak düzenlemeler 9 Temmuz Pazartesi günü Resmi Gazete’de yayınlanan 703 No’lu Kanun Hükmünde Kararname’yle yürürlüğe girdi.
Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 233 madde ve 16 geçici madde içeriyor.
Tüm kanunlarda yer alan “Bakanlar Kurulu”, “vekiller heyeti”, “hükümet” ibareleri Cumhurbaşkanı; “Başbakana” ibaresi ise “Cumhurbaşkanına” olarak değiştirildi.
Başbakan ile 27 olan bakanlık sayısı ise yapılan birleştirmelerle 16’ya düşürüldü.
AB Bakanlığı Dışişleri Bakanlığı’nın bünyesine katıldı
*Maliye Bakanlığı, “Hazine ve Maliye Bakanlığı” oldu.
*Aile Bakanlığı ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile “Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı” adı altında birleştirildi.
*Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile daha önce Devlet Planlama Teşkilatı’nın kaldırılmasından sonra kurulan Kalkınma Bakanlığı birleştirilerek “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı” oluşturuldu.
*Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı bütünleştirilerek “Ticaret Bakanlığı” adı verildi.
*Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı birleştirildi yeni ismi, Tarım ve Orman Bakanlığı oldu.
*Ulaştırma Habercilik ve Denizcilik Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak yeniden düzenlendi.
*2011 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi döneminde kurulan Avrupa Birliği Bakanlığı da Dışişleri Bakanlığı’na dahil edildi.
Kaldırılan, birleştirilen adı değiştirilen kurumlar hangileri?
*Milli Güvenlik Kurulu kaldırıldı.
*Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ise Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı olarak yeniden tarif edildi. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı, parlamenter sistem döneminin Başbakanlık Müsteşarı gibi en yüksek devlet memuru olarak tarif edildi.
*MİT Müsteşarı artık MİT Başkanı unvanını kullanacak.
Basın kartı başvuruları artık Cumhurbaşkanlığına yapılacak
*Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü kaldırıldı, yetkileri Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na devredildi. Gazeteciler sarı basın kartı başvurularını Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın oluşturacağı komisyona yapacak.
*Devlet Personel Başkanlığı bir yıl sonra kapatılacak, personeli Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığına devredilecek.
*Harita Genel Komutanlığı, Harita Genel Müdürlüğü oldu.
*Türkiye Bilimler Akademisi Kanunu ile Türkiye Adalet Akademisi Kanunu yürürlükten kaldırıldı.
*Türkiye Yatırım Destek Ajansı Başkanlığı kapatıldı.
*Enerji sektöründeki serbestleşme çalışmaları kapsamında 2001 yılında Türkiye Elektrik Üretim İletim Şirketi’nin (TEAŞ) üçe bölünmesiyle Türkiye’nin ilk ve tek kamu enerji toptan satış şirketi olarak kurulan TETAŞ, EÜAŞ’ın bünyesine katıldı. EÜAŞ, bundan elektrik alış satış anlaşmalarını da yürütecek.
*Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde Türkiye Ulusal Gençlik Konseyi kuruldu. Konseyin faaliyet gösterebilmesi için bakanlık bütçesine yeterli kaynak koyulacağı hükmü kondu.
ESK’nın yapısı değişti, Acil Çağrı Merkezleri’ni meşgul edenlere para cezası yolda
*Ekonomik Sosyal Konsey de şekil değiştirdi. Daha önce TOBB, DİSK, TİSK, Türk-İş, TZOB, TESK gibi doğal üyeleri olan konseyin bundan böyle üyelerinin kim olacağına cumhurbaşkanı karar verecek.
*112 Acil Çağrı Merkezi’ne asılsız ihbarlarda bulunarak meşgul edenlere il valileri 250 lira para cezası verilecek, tekrarı halinde bu ceza iki katına çıkacak.
Genelkurmay başkanlarının görev süresi artık dört yılla sınırlı değil
*Daha önce Genelkurmay Başkanı’nın görevde kalabileceği süre dört yıl iken yapılan değişiklikle bu ibare kaldırıldı. Buna göre Cumhurbaşkanı, bir genelkurmay başkanını 67 yaşına gelinceye kadar görevde tutabilecek.
*Ayrıca Cumhurbaşkanı’na teğmen ve albay arasındaki subayları TSK’dan çıkarma yetkisi verildi.
4 yıllık okul bitiren herkes idari yargıda görev alabilecek
*Hakimler Savcılar Kanunu’nda değişiklik yapılarak idari yargı adayları için “en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olmak” şartı yeterli kılındı.
Daha önce idari yargıda yer alabilecek hukuk fakültesi dışı adayların sayısı %20’yi geçmemek kaydıyla siyasal bilgiler, idarî bilimler, iktisat ve maliye alanlarında eğitim almaları gerekiyordu.
Cumhurbaşkanlığı başkanlıkları ve ofisleri için Kamu İhale Kanunu’ndan muafiyet
*Cumhurbaşkanlığı başkanlıkları ve ofisleri, Türkiye’nin tanıtımı ya da ülkedeki finans kaynaklarının arttırılması veya dijital dönüşüm ve teknolojik gelişimin sağlanması amacıyla mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanunu’na tabi olmayacak.
*Anayasa Mahkemesi genel kurulu üye sayısı 17’den 15’e düşürüldü.
*Daha önce Başbakanlığa bağlı ona Toplu Konut İdaresi, artık Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı olacak.
