Ünlü fizikçi Albert Einstein'ın Görelilik Teorisi'nde dile getirdiği ancak teleskop ışınlarını yuttuğu için kolaylıkla görüntülenemeyen kara delikler dünyanın en büyük gizemlerinden biri. Geçtiğimiz yıllarda farklı teleskoplardan elde edilen milyonlarca verinin birleştirilmesiyle ortaya çıkan bir fotoğraf, bu gizemin çözülmesi yolunda tarihi bir adım oldu.
Bu ilk fotoğrafı kamuoyuyla paylaşansa bir Türk bilim insanıydı.
NASA’da görev yapmış ve bu başarıya imza atan 200 kişilik ekibin kurucularından Prof. Dr. Feryal Özel, 2022 yılında ABD’nin başkenti Washington’da bu fotoğrafı dünyaya tanıtan isim olmuştu.
O günden bu yana çalışmalarını ara vermeden sürdüren Özel, VOA Türkçe'ye verdiği özel röportajda, o sonucu herkesle paylaşma görevinin kendisine düşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Özel, “Bunların gerçekte olup olmadığı yüzyıla yakın bir zaman konuşuldu ve zaman içinde bizim astronomi gözlemlerimizle gerçekten var oldukları, evrende yerleri olduğu kanıtlandı” dedi.
Dünya çapındaki sekiz senkronize radyo teleskopundan oluşan Event Horizon Teleskopu'nu yöneten uluslararası konsorsiyumun lideri Özel, dünyaya 27 bin ışık yılı uzaklıktaki kara delik "Yay A"yı "galaksinin merkezindeki nazik dev" olarak niteliyor.
Yay ve Akrep takımyıldızlarının sınırına yakın olan bu kara delik, güneşten 4 milyon kat büyük.
Astrofizik dünyasının yıldızı olarak görülen Feryal Özel, dünya çapında böylesine büyük yankı uyandıran bu tanıtım toplantısının ardından eve gittiğinde yaşadığı bir anıyı şu sözlerle anlatıyor:
“İnsanın günlük görevleri hiçbir zaman bitmiyor. Bilim ne kadar kafamı yoğun tutsa da, 4 milyar insanla, kamuoyuyla bu sonuçları paylaşsam da eve döndüm, evden içeri girdim, kızım; ‘Akşam yemeğinde ne var anne?’ dedi ilk, yani ‘Merhaba. Akşam yemeğinde ne var?’. Dolayısıyla tabii ki güzel aslında, insan ‘yaptığım şeyler önemli’ havasına hiç girmiyor. Çocukları olduğu zaman önemli olan akşam yemeğinde ne olduğu.”
“Dünya dışında yaşam var ama UFO’lara inanmak mantıksız”
O toplantıyla tüm dünyanın tanıdığı bir isim olan Özel, dünya dışında farklı hayatlar olduğunu düşünüyor ama UFO’lara (tanımlanamayan uçan objeler) inanmıyor.
“Evren çok büyük bir yer, birçok yıldızın olduğu bir yer. Sadece bizim dünyamızda yaşamın gelişmiş olma olasılığı çok düşük ama başka yerlerde gelişen yaşam bize benziyor mu? Başka bir şekilde mi gelişti? Onlar da oksijeni soluyorlar mı, onların da okyanusları var mı, atmosferleri var mı, bunları bilmiyoruz daha” diyen Özel, UFO’lara inanmamakla dünya dışı yaşama inanmamanın çok farklı şeyler olduğu görüşünde.
“UFO dediğimizde bir başka yerde gelişen bir medeniyetin uzay gemilerine binip bizim dünyamıza gelip, bizim dünyamızda çok seçkin kişilerle iletişim kurduğunu kabul etmek gibi bir şey. O da çok mantıksız yani eğer gerçekten öyle bir medeniyetleri varsa, neden dünyayı o zaman tümden kontrollerine almıyorlar?” diye soran Özel, UFO’ların, bir başka medeniyetin dünyayı ziyaret ettiği konusunda hiçbir kanıt olmadığını da savunuyor.
Feryal Özel, bu sorulara yanıt bulabilmek için kendini bilime adayan herkes gibi birçok konuda fedakarlıkta bulunduğunu, “İnsanoğlunun ‘evrende ne var? Biz neden bu yapıdayız?’ gibi sorularını ben astrofizikle çözmeye çalışıyordum. Gerçekten büyük bir ilgi gerekiyor. Büyük fedakarlıklar gerekiyor. En çok tabii ki dinlenmekten feragat ediyor insan. Yani boş vakit kavramı pek olmuyor” sözleriyle dile getiriyor
Özel, bir Cumhuriyet kadını, Atatürk’ün yolunda ilerleyen bir Türk kadını olarak ulaştığı başarının arkasında Türkiye’de aldığı sağlam eğitim ve yakınlarından gördüğü güçlü desteğin yattığını söylüyor.
17 yaşında New York'a gelerek üniversite eğitimine başladığında hem okuyup hem çalıştığını söyleyen Özel, “İstanbul'da yaşadığım yılları, lise yıllarımı, annemin babamın desteğini, öğretmenlerimin desteğini ve toplumun desteğini çok büyük bir kıvançla yaşıyorum ve de ifade edemeyeceğim kadar mutluyum. Bir Atatürk kızıyım. Eğer ilkokuldan itibaren ve de özellikle lisede bilime olan ilgimi geliştiremesem ya da hiçbir destek görmesem, sonraki eğitimim de dahil olmak üzere hem Türk toplumundan hem de karşılaştığım herkesten böyle bir destek görmesem buralarda olamazdım”diyor.
Evrene dair keşiflere tanıklık etmenin inanılmaz derecede tatmin edici bir duygu olduğunu söyleyen Feryal Özel, şu anda çalışmalarını Georgia Tech Üniversitesi'nde sürdürüyor ve uzayın derinliklerine dair sorulara yanıt aramaya devam ediyor.
Forum