ABD Anayasa Mahkemesi dün ülkenin güney sınırından içeri giren yasadışı göçmenlerin hemen geri gönderilmesini hedefleyen uygulamanın devam etmesi kararı aldı. Karardan önce Meksika'nın kuzeyinde bekleyen yüzlerce göçmen sınırı geçmek için uğraşıyordu.
42 sayılı kararname olarak da bilinen ve ABD'ye giren yasadışı göçmenlerin sınırdışı edilmesini öngören COVID dönemi uygulamasının 21 Aralık'ta süresinin dolması bekleniyordu, ancak son dakikada atılan hukuki adımlarla durumun muallakta kalması üzerine birçok göçmen sınırı geçme kararı aldı.
Soğuk sınır kentlerinde günler geçirdikten sonra Venezuela'dan ve 42 sayılı kararnamenin hedefindeki diğer ülkelerden gelen göçmen grupları, ABD mahkemelerinden çıkacak kararı beklemektense şanslarını deneyerek sınırı geçmeye karar verdi.
Eşi ve yaşları 3 ile 16 arasında değişen beş çocuğuyla birlikte Meksika'nın sınır kenti Ciudad Juarez'den Teksas'ın El Paso kentine girmeyi başaran göçmen Jhonatan yaşadıklarını "Başarana kadar koştuk ve saklandık" sözleriyle anlatıyor.
Reuters haber ajansına telefonla hikayesini anlatan ve yalnızca ilk adını kullanan Jhonatan, Meksika'da birkaç ay zaten kaldığını ve ABD'ye aslında yasadışı şekilde girmeyi istemediğini söyledi.
Ancak Panama'nın Darien ormanlarından Orta Amerika'ya ve Meksika'ya kadar ailesiyle birlikte tehlikeli bir yolculukla geçtiği için bu çabanın boşa gitmesini istemediğini söyledi.
Jhonathan, "Buraya dayanacak son gücümüzle geldik ve şimdi bizi Venezuela'ya geri gönderiyorlar" dedi.
Bir dizi Cumhuriyetçi eyalet savcısı, Anayasa Mahkemesi'nden 42 sayılı kararnamenin iptal edilmesi kararını askıya almasını istemişti. Anayasa Mahkemesi, uygulamanın kaldırılmasının sınır geçişlerini arttıracağı gerekçesiyle bu başvuruyu kabul etti.
Mahkeme, Şubat ayındaki oturumunda eyaletlerin 42 sayılı kararnameyi savunmak için müdahil olup olamayacağı konusundaki tartışmaları dinleyeceğini söyledi. Kararın Haziran sonuna kadar çıkması bekleniyor.
Reuters haber ajansının sınırda çektiği görüntüler geçen hafta göçmenlerin sınır yakınındaki işlek bir otoyolda karşıdan karşıya geçmeye çalıştıklarını gösteriyor. Çıplak ayaklı bir erkeğin kucağında bir bebek taşıdığı görülüyor. Bunun gibi riskli durumlar göçmenlik avukatlarının dikkatinden kaçmadı.
İnsan Hakları için Sınır Ağı Başkanı Fernando Garcia, "Sığınma talebiyle gelenlerden söz ediyoruz. Hala sınırı çok tehlikeli şekilde geçmeye devam ediyorlar" dedi.
El Paso Evsizler için Fırsat Merkezi başkan yardımcısı John Martin, barınağının aldığı evsizlerin giderek daha fazla yasadışı göçmenler arasından olmaya başladığını ve bunların birçoğunu Venezuelalılar'ın oluşturduğunu kaydetti.
Aralık ortasında El Paso'da günde 2 bin 500 kadar göçmen girişi kayıtlara geçiriliyordu. Ancak Gümrük ve Sınır Muhafaza'nın rakamlarına göre kayıt altına alınan göçmenlerin sayısı Noel'den mahkeme kararına kadar yarı yarıya düştü.
Dün Anayasa Mahkemesi kararından önce adını Antonio olarak açıklayan Ciudad Juarez'deki Venezuelalı bir göçmen ABD sınır devriyelerinin girmesine izin verip vermeyeceklerine bakacağını, amacının ABD'de para kazanarak memleketindeki ailesine göndermek olduğunu söyledi.
Antonio, "42 sayılı kararnameyi kaldırmazlarsa yasadışı şekilde girmeye devam edeceğiz" dedi.
Sınırın diğer yerlerinde bekleyen göçmenler de seçeneklerinin tükendiğini hissettiklerini söylüyor.
Bir kez sınırdaki bariyerleri geçmeye çalışan Tijuana'daki Venezuelalı göçmen Cesar, "Meksika'da bir geleceğimiz yok" diyor ve sınırı geçmeyi bir kez daha deneyeceğini anlatıyor.
42 sayılı kararname, 2020 yılının Mart ayında COVID-19 salgınının başlangıcında eski Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump tarafından uygulanmaya başlamış ve sınır görevlilerine, sığınma başvurusu yapma şansı tanımadan göçmenleri hızla Meksika'ya sınırdışı etme yetkisi vermişti.
Demokrat Başkan Joe Biden, 2021'de göreve başlamadan önce Trump'ın katı göçmenlik önlemlerini geri çevirmek için kampanya yürütmüş, ancak 42 sayılı kararnameyi bir yıldan fazla bir süre kaldırmamıştı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) bu yıl, halk sağlığı nedenleriyle 42 sayılı kararnamenin artık kaldırılabileceğini açıklamıştı.
Biden yönetimi de uygulamanın sona erdirilmesini istediğini, ancak herhangi bir mahkeme kararına uyacağını söylemişti.
Geçen ay bir federal yargıç, Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği tarafından temsil edilen sığınma talep eden göçmenler tarafından açılan bir davaya yanıt olarak 42 sayılı kararnamenin yasadışı olduğu hükmüne varmış ve
kısıtlamaların 21 Aralık Çarşamba günü kaldırılması kararını açıklamıştı.
Ancak 19 eyaletin Cumhuriyetçi başsavcıları davaya müdahale ederek bu kararı bozmaya çalışmış ve Pazartesi günü taleplerini muhafazakar eğilimli Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştı.
Anayasa Mahkemesi Başyargıcı John Roberts mahkemenin 42 sayılı kararnameyi bir sonraki karara kadar sürdürme kararını açıkladı.
