İran, Rusya, Kazakistan, Türkmenistan ve Azerbaycan, Hazar Denizi’nin zengin doğalgaz ve petrolünü nasıl bölüşecekleri üzerinde prensipte anlaştı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye göre tartışmaların odağındaki deniz yatağının paylaşılması konusu Hazar Denizi’ne kıyısı olan ülkeler arasında ek anlaşmalar yapılmasını gerektirecek.
Bu beş ülke neredeyse 30 yıldır dünyanın en büyük kapalı denizi Hazar’ı nasıl bölüşecekleri konusunda anlaşmazlık içindeydi.
Bugüne kadar Kazakistan’ın Kaşagan petrol sahası gibi bazı büyük projeler hayata geçirildiyse de denizin yasal statüsü diğer büyük projelerin hayata geçmesine engel oluyordu.
Bu projelerden biri de Türkmenistan’dan Azerbaycan’a oradan da Avrupa’ya doğalgaz taşıması planlanan Trans Hazar Doğalgaz Boru Hattı projesi.
Rusya, Türkmen gazını Avrupa pazarında kendisiyle rekabet edecek konuma getirmesi muhtemel Trans Hazar Boru Hattı’na çevresel kaygılar nedeniyle itiraz ediyor.
Pazar günü varılan anlaşmanın boru hattına tamamen yeşil ışık yakıp yakmadığı ise henüz net değil. Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, anlaşmaya göre belli çevre standartlarının yerine getirilmesi halinde boru hattı projelerinin hayata geçirilebileceğini söyledi.
Enerji danışmanlığı şirketi Wood Mackenzie’nin Hazar Denizi uzmanı Ashley Sherman ise anlaşmanın kendi başına bölge için beklenmedik bir dönüm noktası olduğunu söyledi ancak Trans Hazar Doğalgaz Boru Hattı’nın uzun dönemde bile hayata geçmesine olası bakmadıklarını kaydetti.