Libya Temas Grubu’nun toplantısına katılan ülkeler Kaddafi hükümetine ait dondurulmuş mal varlıklarının hızlı bir şekilde isyancıların temsil ettiği Ulusal Geçiş Konseyi’ne aktarılması konusunu görüştü. Siyasi direktörler toplantısı gelecek hafta Paris’te yapılacak asıl toplantıya hazırlık niteliğindeydi. Ancak Ulusal Geçiş Konseyi’nin siyasi işler başkanı Fatih Baja, İstanbul’daki toplantıda kendilerine aktarılacak para konusunda somut adımlar atıldığını söyledi. Baja toplantıda yalnızca vaatler verilmediğini, adımların da atılmakta olduğunu söyledi. “Bu ay sonuna kadar 2 buçuk milyar dolar alabiliriz,” diyen Baja yine de daha fazla paraya ihtiyaçları olacağını ve gerekli yardımı alacaklarına inandığını söyledi.
Libya hükümetinin malvarlıkları Şubat ayında Birleşmiş Milletler’in aldığı yaptırım kararı çerçevesinde dondurulmuştu. Karar Kaddafi yönetiminin hükümet karşıtı göstericilere sert müdahalesine verilen bir tepkiydi. Tüm dünyada Libya’ya ait dondurulan toplam mal varlığı miktarının 150 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
İstanbul’daki toplantıda Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Libya Ulusal Geçiş Konseyi’nin acil mali ihtiyaçlarını karşılamak için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından yasal bir çerçeve hazırlanması çağrısında bulundu. Davutoğlu Ulusal Geçiş Konseyi’nin Kaddafi hükümetine ait dondurulmuş malvarlıklarına erişiminin kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Bununla birlikte Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinden Rusya ve Çin’in bu çabalara destek vereceği kesin değil. Dondurulmuş malvarlıklarının yeniden kullanıma açılmasıysa hukuki açıdan karmaşık bir sorun. Yine Güvenlik Konseyi üyelerinden Güney Afrika’nın muhalefeti de sorunu daha da karmaşıklaştırıyor.
Libya’nın Birleşik Arap Emirlikleri Büyükelçisi ve aynı zamanda Ulusal Geçiş Konseyi üyesi Arif Ali Nayid, acilen 5 milyar dolara ihtiyaçları olduğunu söylüyor. Acilen tıbbi malzeme ve gıda ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğinin altını çizen Nayid, altyapının onarılması, yerel konseyler arasında haberleşme sistemlerinin kurulması ve en önemlisi her yerde düzenin yeniden sağlanması için bir polis gücünün kurulması gerektiğini belirtiyor.
Konsey Başkan Yardımcısı Mahmud Cibril de bu malvarlıklarının erişime açılmasının Libya’nın istikrarı için kritik önemi olduğunu söylüyor. İtalya’da konuşan Cibril, Roma hükümetinin eski Kaddafi yönetimine ait dondurulmuş 500 milyon doları serbest bırakma sözü verdiğini açıkladı.
Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyelerinden Soli Özel, bu paranın nasıl dağıtılacağı konusuna dikkat edilmesi gerektiği görüşünde. Şu anda bir hükümeti olmayan, kurumları olmayan bir ülkeden söz ediyoruz” diyen Özel, isyancıların işini tamamladığını ve sonraki aşamanın kurumların inşası olduğunu söylüyor.
Libya Temas Grubu’nun İstanbul’daki Siyasi Direktörler toplantısında kurumların inşası konusu da ele alındı. Ancak gözlemciler bunun zaman alacağını söylüyor. Ulusal Geçiş Konseyi’yse pek zamanları kalmadığını vurguluyor.
