Erişilebilirlik

Plüton Yüzeyinde Genç Dağ Oluşumları


Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, birkaç gündür heyecanla beklenen Plüton gezegeninden alınan yakın çekim yeni fotoğrafları yayınladı. Ayrıca Plüton’un uyduları Hydra ve Charon’dan da ayrıntılı fotoğraflara yer verildi.

Plüton’un ekvator bölgesinde, yüksekliği zaman zaman 3 bin 500 metreye varan genç dağ oluşumları göze çarpıyor. Uzmanlar normalde Güneş Sistemi’nin 4 milyar 560 milyon yıl önce oluşmasına rağmen Plüton’daki dağların 100 milyon yıldan önce oluştuğuna dikkati çekiyor.

Fotoğraflar NASA’nın New Horizons (Yeni Ufuklar) adlı araştırma uydusundan çekildi. İnsansız uzay aracı, 10 yıla yakın süren yolculuğunda 4 milyar 800 milyon kilometre kat ederek Plüton’un yakınından geçti. Bu sırada çekilen detay fotoğraflarda ilk kez Plüton’un yüzeyinde dağlara rastlandı. Dağları gezegenin yüzeyini oluşturan buz kütlelerinin şekillendirdiği düşünülüyor.

Ancak daha şaşırtıcı yanı, Plüton’un yüzeyinde kratere rastlanmadı. Bu da gezegenin halen jeolojik olarak aktif olduğuna, yüzeyini diğer gökcisimlerinin değil ama iç ısısının şekillendirdiğine işaret ediyor.

New Horizons’un Jeolojik, Jeofizik ve Görüntüleme Ekibi’nden Jeff Moore, Plüton’un yüzeyini Güneş Sistemi’ndeki en genç gezegen yüzeylerinden biri olarak tanımlıyor. Dağların oluşmasında gezegenler arasındaki çekim kuvvetinin payı bulunduğuna dikkati çeken uzmanlar Plüton için bu tarz bir fiziksel etken bulunmadığını söylüyor. Aynı ekibin lideri John Spencer bu durumda yüzeyi buzlarla kaplı gezegenlerde jeolojik faaliyetleri tetikleyen etkenlerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.

Uzmanlara göre Plüton’daki bulgular tahmin ettiklerinin de ötesinde.

New Horizons ekibi Plüton yüzeyindeki kalp şeklindeki bölgeye, gezegeni 1930’larda keşfeden Amerikalı astronom Clyde Tombaugh’dan esinlenerek, Tombaugh Bölgesi adını verdi.

New Horizons şu ana kadar üretilen en hızlı uzay aracı. Saatte 50 bin kilometre hızla seyahat eden araç güzergahında karşılaştığı gezegen ve gökcisimlerinden fotoğraf ve veri alıyor. Ancak aracın daha fazla veri toplamak amacıyla durması ya da yavaşlaması söz konusu değil.

Plüton misyonuyla güneş sistemindeki tüm gezegenlerin başlangıç keşfi tamamlanmış oldu. Amerika’ysa Merkür’den Plüton’a kadar Güneş Sistemi’ndeki tüm gezegenlere uzay aracı gönderen tek ülke oldu.

Uluslararası Astronomlar Birliği’nin 2006’da Plüton’u “cüce gezegen” ilan etmesi, Güneş Sistemi’ne ait olup olmadığı konusunda soru işaretleri yarattı. Plüton’un Güneş çevresindeki yörüngesi de diğer sekiz gezegenden farklı düzlemde seyrediyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG