ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Amerika’daki seçimlere her türlü dış müdahalenin “kabul edilemez” olduğunu vurgulayarak, Rusya ve diğer ülkeleri Trump yönetiminin seçimlerin güvenliğini koruyacağı, Amerikan demokrasisine zarar verici girişimlere karşılık vereceği yönünde uyardı.
Pompeo iki yılı aşkın bir süreden sonra Washington’u ziyaret eden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la Dışişleri Bakanlığı’nda görüştü. Görüşmede iki bakan ikili ilişkiler, silah kontrolu anlaşmaları, Ukrayna, Suriye, Venezuela, Kuzey Kore, Rusya’daki tutuklu Amerikalılar ve Moskova’nın ABD’deki başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddiaları gibi konuları masaya yatırdı.
Trump-Lavrov görüşmesi
Bu görüşmenin ardından da Lavrov Beyaz Saray'da Başkan Trump'la biraraya geldi. Görüşmeye Pompeo da katıldı. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, Pompeo ve Lavrov Başkan Trump'ı ikili ilişkilerin durumu hakkında bilgilendirdi. Trump Rusya'yı ABD seçimlerine herhangi bir müdahale girişimine karşı uyardı ve Moskova'ya Ukrayna'yla ihtilafına çözüm bulma çağrısında bulundu.
Trump, etkili bir uluslarası silah kontrol sistemine sadece Rusya'nın değil Çin'in de dahil edilmesi desteğini vurguladı.
İkili meseleleri ele almak amacıyla ABD ve Rusya arasında temasların devam ettirilmesine verdiği önemi de dile getiren Trump, Rusya'yı, İran'ın nükleer silah geliştirmesini önlemek ve Kuzey Kore'nin nükleer silahtan arınmasını sağlamak için ABD'nin yürüttüğü çabalara destek vermeye çağırdı.
Trump ve Lavrov görüşmede Çin'le ilişkilerin durumunu da gözden geçirdi, Başkan Trump Çin'le ticaretin adil ve karşılıklı olması gerektiğini yineledi. Trump, Rusya'yla ilişkilerin geliştirilmesinin iki ülke arasındaki ticaretin de gelişmesine imkan sağlayacağı mesajını verdi.
Lavrov-Pompeo ortak basın toplantısı
Beya Saray'dan önce Dışişleri Bakanlığı'ndaki görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Pompeo, Trump yönetiminin geçmişte ve gelecekte seçimlere müdahaleye karşı koyacağının altını çizdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov da, Rusya’nın ABD’deki 2016 Başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddialarını bir kez daha reddetti. Lavrov, Amerikan istihbarat camiasının Rusya’nın seçimlere Trump lehine müdahale ettiği yönündeki tespitinin “temelsiz” olduğunu savundu.
Pompeo, “Bunun kabul edilemez olduğunu ve Rusya’dan beklentilerimizi açıkça dile getirdim. Trump yönetimi her zaman seçimlerimizin güvenliğini korumak için çalışacak. Nokta” diye konuştu.
Lavrov, seçimlere müdahale konusunda “Washington’daki şüphe dalgasına” tepki gösterdi, bu tür faaliyetlere yönelik kanıtların Moskova’yla paylaşılması talebini yineledi. Rus bakan, “ABD’deki iç süreçlere müdahale ettiğimiz iddialarıyla ilgili tüm yapılan spekülasyonlar temelsiz. Hiç kimse bize bu kanıtı vermedi çünkü böyle bir şey yok” dedi.
Pompeo, Rusya’nın 2016 ABD Başkanlık seçimlerine müdahale ettiği tespiti konusunda, “Nelerin yaşandığı konusunda herhangi bir hatanın olduğunu düşünmüyorum” ifadesini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Moskova’nın Washington’la girdiği ve Rusya’nın seçimlere müdahale ettiği iddialarını çürüttüğünü savunduğu bir dizi temasa ilişkin bilgileri kamuoyuna açıklamak istediğini ancak ABD’nin bunu engellediğini öne sürdü.
Lavrov, “Temelsiz tüm şüpheleri gidermek için dostlarımıza şunu önerdik: 2016 yılı Ekim ayından 2017 yılı Kasım ayına kadar uzanan dönemde girilen bu yakın temas kanalını açıklayalım, böylece her şey çok netleşsin. Ancak maalesef ABD yönetimi bunu yapmayı reddetti” diye konuştu.
Pompeo görüşmede Lavrov’a, Kırım’ın Ukrayna’ya ait olduğunu ve Rusya’nın Ukrayna’nın doğusuyla ilgili anlaşmalara uyması gerektiğini yinelediğini belirtti.
Amerikalı bakan, Kuzey Kore’nin de nükleer silahsızlanmaya yönelik taahhütlerine uyacağından ve yeni uzun menzilli füze denemesi yapmayacağından umutlu olduğunu da kaydetti.
Washington’ın Pyongyang’le iletişim kurma yollarını aramayı sürdürdüğünü ifade eden Pompeo, iki tarafın uzun zamandır askıda olan görüşmeleri yeniden başlatmaya hazır olup-olmadığı konusunda ise bir yorum yapmadı.
Pompeo, 2021 yılının Şubat ayında süresi dolacak olan Stratejik Nükleer Silahların Azaltılması Anlaşması’na (START) ilişkin müzakerelerin kapsamının genişletilmesi ve Çin’in de bu sürece dahil edilmesi gerektiğini söyledi. Pompeo, Lavrov’un da görüşmelerde İngiltere ve Fransa’nın da rol üstlenmesi önerisinde bulunduğunu aktardı.
Pompeo, “çok uzak olmayan bir gelecekte” ABD-Rusya ekonomik ilişkileri konusunda önemli bir açıklamanın olacağını da sözlerine ekledi.
Lavrov da, ABD ve Rusya arasında gerilimli seyreden ilişkileri normalleştirmek için fırsatlar gördüğünü, sıkıntılara rağmen işbirliğini geliştirme yolunda büyük potansiyel bulunduğunu söyledi, aralarındaki diyaloğu sürdürme arzusunu dile getirdi.
İran nükleer anlaşmasını muhafaza etmek için Rusya’nın elinden geleni yapacağını belirten Lavrov, Basra Körfezi’nde gemi nakliyesi hatlarının güvenliğini korumaya verdikleri önemi de vurguladı.
Lavrov, Rusya’nın ABD ve Kuzey Kore’ye görüşme sürecindeki çıkmazı aşabilmeleri için yardımcı olmaya hazır olduğunu kaydetti.
Lavrov, İsrail-Filistin barış çabalarının sekteye uğramış göründüğünü, şu anda kritik bir vaziyette olduğunu da söyledi.
Pompeo’yu mümkün olan bir zamanda Rusya’ya davet eden Lavrov, Amerika’nın Rusya’ya uyguladığı yaptırımların hiçbir tarafa faydası olmadığı değerlendirmesinde bulundu.
