WASHINGTON —
Hülya Polat: Uzmanlara göre Rusya’nın Kırım’la ilgili tavrı, bütün bölgeyi tehdit ediyor. Gürcistan Kırım’a benzer bir örnek yaşamış, 2008’de özerk Abhazya ve Güney Osetya’ya giren Rus askerleriyle çatışmıştı. Rus askerleri bu iki bölgeden çıkmış değil. Rusya’nın Gürcistan ve eski Sovyet cumhuriyetleriyle ilgili politikaları sizce ne kadar tehlikeli?
Anna Kalandadze: “Ukrayna’daki durum ve Moskova’nın Kırım’a asker göndermesi, Gürcistan’da eski acıları canlandıran bir oldu-bitti olarak görülüyor. 2008’de Gürcistan benzer bir durumla karşı karşıya kaldı ve Rusya’ya Abhazya ve Güney Osetya’da sizin de söylediğiniz gibi beş gün süren bir savaş yaşadı. Gerçi Moskova asıl hedefine ulaşamadı, Tiflis hükümetini deviremedi ama iki özerk bölgeye binlerce asker yerleştirdi. Askerler hala orada. Ukrayna’daki durum buna çok benziyor. Rusya Kırım’a asker çıkardı ve 2008’de Gürcistan’da olduğu gibi Kırım’da da etnik Ruslar’a onları korumak istediği gerekçesiyle Rus pasaportu veriyor. Oysa Gürcistan’da olduğu gibi bu da bir işgal. Amerika Dışişleri Bakanlığı da bunu böyle tanımlıyor. 2008 savaşı ve Sovyet dönemi sonrası için çok tehlikeli bir örnek oldu.”
Hülya Polat: Yine Washington’daki uzmanlara göre, Amerika’nın 2008‘de Gürcistan’daki olaylara uzak durması, Rusya’yı bu işgal için bir bedel ödemeye zorlamaması, Putin’i cesaretlendirdi, Ukrayna krizi için ortam hazırladı. Sizin yorumunuz ne bu konuda?
Anna Kalandadze: “Washington’da uzmanların yaptığı yorumlara katılıyorum. 2008’de Putin’e tutumundan vazgeçmesi için yeterince baskı yapılmadı, ekonomik yaptırım uygulanmadı, sözü edilen yaptırımlar sadece bazı diplomatik kararlarla sınırlı kaldı. Gürcistan hükümetine de sadece insani yardımla destek verildi. Bunlar Putin’in, eski Sovyet imparatorluğunu yeniden kurma hedefi yönünde ilerlemesini durdurmaya yeterli olmadı. Bu yüzden şimdi Ukrayna’da yaptıklarına bakarak, Batı’nın, Amerika’nın ve Avrupa’nın Rusya’nın saldırganlığına karşı daha güçlü olması ve daha cesur kararlar alması gerektiğini düşünüyorum. Bunun bir daha olmasını engellemenin başka yolu yok.”
Hülya Polat: Gürcistan hükümetinin Rusya’nın Ukrayna ve Kırım’la ilgili tavrı ve bölgeyle ilgili tutumu konusundaki resmi politikası nedir?
Anna Kalandadze: “Gürcistan’da parlamento geçtiğimiz günlerde partilerüstü bir karar aldı ve Rusya’nın Ukrayna’yla ilgili davranışlarını kınadı. Karar, oybirliğiyle onaylandı ancak parlamentoda azınlık partileri, Gürcistan hükümetinin Rusya’ya karşı daha sert bir tutum izlemesini istiyor. Daha sert bir kınama bekliyor. Bildiğiniz gibi şu an Rusya’yla Gürcistan arasında diplomatik ilişki yok. Ancak Tiflis hükümeti Moskova’yla ilişkileri normalleştirmeyi hedeflediğini açıkladı. Neler olacağını bekleyip göreceğiz, Rusya mevcut anlaşmalara uyacak mı, Gürcistan’la ilişkileri normalleştirme yoluna gidecek mi? Bunu zaman gösterecek.”
Anna Kalandadze: “Ukrayna’daki durum ve Moskova’nın Kırım’a asker göndermesi, Gürcistan’da eski acıları canlandıran bir oldu-bitti olarak görülüyor. 2008’de Gürcistan benzer bir durumla karşı karşıya kaldı ve Rusya’ya Abhazya ve Güney Osetya’da sizin de söylediğiniz gibi beş gün süren bir savaş yaşadı. Gerçi Moskova asıl hedefine ulaşamadı, Tiflis hükümetini deviremedi ama iki özerk bölgeye binlerce asker yerleştirdi. Askerler hala orada. Ukrayna’daki durum buna çok benziyor. Rusya Kırım’a asker çıkardı ve 2008’de Gürcistan’da olduğu gibi Kırım’da da etnik Ruslar’a onları korumak istediği gerekçesiyle Rus pasaportu veriyor. Oysa Gürcistan’da olduğu gibi bu da bir işgal. Amerika Dışişleri Bakanlığı da bunu böyle tanımlıyor. 2008 savaşı ve Sovyet dönemi sonrası için çok tehlikeli bir örnek oldu.”
Hülya Polat: Yine Washington’daki uzmanlara göre, Amerika’nın 2008‘de Gürcistan’daki olaylara uzak durması, Rusya’yı bu işgal için bir bedel ödemeye zorlamaması, Putin’i cesaretlendirdi, Ukrayna krizi için ortam hazırladı. Sizin yorumunuz ne bu konuda?
Anna Kalandadze: “Washington’da uzmanların yaptığı yorumlara katılıyorum. 2008’de Putin’e tutumundan vazgeçmesi için yeterince baskı yapılmadı, ekonomik yaptırım uygulanmadı, sözü edilen yaptırımlar sadece bazı diplomatik kararlarla sınırlı kaldı. Gürcistan hükümetine de sadece insani yardımla destek verildi. Bunlar Putin’in, eski Sovyet imparatorluğunu yeniden kurma hedefi yönünde ilerlemesini durdurmaya yeterli olmadı. Bu yüzden şimdi Ukrayna’da yaptıklarına bakarak, Batı’nın, Amerika’nın ve Avrupa’nın Rusya’nın saldırganlığına karşı daha güçlü olması ve daha cesur kararlar alması gerektiğini düşünüyorum. Bunun bir daha olmasını engellemenin başka yolu yok.”
Hülya Polat: Gürcistan hükümetinin Rusya’nın Ukrayna ve Kırım’la ilgili tavrı ve bölgeyle ilgili tutumu konusundaki resmi politikası nedir?
Anna Kalandadze: “Gürcistan’da parlamento geçtiğimiz günlerde partilerüstü bir karar aldı ve Rusya’nın Ukrayna’yla ilgili davranışlarını kınadı. Karar, oybirliğiyle onaylandı ancak parlamentoda azınlık partileri, Gürcistan hükümetinin Rusya’ya karşı daha sert bir tutum izlemesini istiyor. Daha sert bir kınama bekliyor. Bildiğiniz gibi şu an Rusya’yla Gürcistan arasında diplomatik ilişki yok. Ancak Tiflis hükümeti Moskova’yla ilişkileri normalleştirmeyi hedeflediğini açıkladı. Neler olacağını bekleyip göreceğiz, Rusya mevcut anlaşmalara uyacak mı, Gürcistan’la ilişkileri normalleştirme yoluna gidecek mi? Bunu zaman gösterecek.”
