Avrupa, IŞİD’in yeni bir saldırı düzenleyebileceği olasılığının yarattığı korkularla mülteci akınını durdurmaya çalışırken, çok sayıda Suriyeli, Batı’ya uzanan tehlikeli yolculuğa çıkmaya kararlı.
Avrupa Birliği, Türkiye’ye, Batı’ya yönelik mülteci akınını durdurması karşılığında 3 milyar 200 milyon Euro verecek.
Anlaşmaya, Paris’te düzenlenen terör saldırıları ve ardından Belçika’nın başkenti Brüksel’in terörist avı için abluka altına alınmasıyla, Avrupa çapında güvenliğe ilişkin kaygıların doruk noktasına çıkması sonrasında varıldı.
Avrupa Birliği ülkeleri, mülteci krizini nasıl çözecekleri konusunda bölünmüş durumda. Kimi siyasetçiler sınırların derhal kapatılmasını talep ederken, mülteci karşıtı söylemlerin şiddeti körükleyeceği korkuları da giderek yayılıyor.
Şiddetin Dozu Tırmanıyor
Suriye’deki çatışmalardan bu yaz kaçan 23 yaşındaki Muhammed, Paris saldırılarının etkilerinin farkında olduğunu söylüyor.
Lübnan’dan Türkiye’ye, oradan da Yunanistan’a geçebilmek için insan kaçakçılarıyla bağlantıya geçmeye çalışan Muhammed, bir grup Fransız’ın Arap olduklarını düşündükleri insanlara saldırdıklarını gösteren bir video kaydı izlediğini söylüyor.
Fransa’da İslam düşmanlığı karşıtı bir kuruluş, Paris saldırılarından sonraki hafta Müslümanlara yönelik şiddet eylemlerinde ciddi artış olduğunu bildiriyor. Avrupa’daki bazı ülkelerdeyse mültecilere karşı şiddet eylemleri giderek artıyor.
Alman Hükümeti tarafından açıklanan verilere göre bu yıl Almanya’daki Suriyeli mülteci merkezlerine yönelik 576 saldırı yapıldığı, 2014’te aynı merkezlere yönelik saldırıların sayısının 198 olduğu bildiriliyor.
Avrupa’daki ırkçılık karşıtı kuruluşlardan European Network Against Racism’in sözcüsü Georgina Siklossy, son bir yıl içinde mülteci ve göçmenleri hedef alan ırkçı saldırıların sayısının arttığını gözlemlediklerini kaydediyor.
Buna karşın Avrupa çapında çok sayıda kişi, mültecileri savunmaya çalışıyor.
Ancak Siklossy, terör ve göçü birbirine bağlayan söylemin şiddet eylemlerini körükleyebileceği uyarısında bulunuyor.
Gelecek Yok
Memleketi Hama’dan kaçan Muhammed, Almanya’ya erişmeyi ve burada sıcak bir şekilde karşılanmayı bekliyor.
Sınırlardaki kontrolların önümüzdeki haftalarda daha da sıkılaştırılmasının işini zorlaştırmasından korkan Muhammed, Yunanistan’a bir an önce deniz yoluyla ulaşmak istiyor.
Muhammed, bu yıl 3 bin 500 mültecinin canına mal olan deniz yolculuğunun risklerini aklına getirmemeye çalıştığını söylüyor.
”Bu zorluğa değecek. Bu benim tek şansım, Suriye’de bir geleceğim yok” diyor.
Başka birçok mülteci Paris saldırılarından sonra Avrupa’da çok daha soğuk karşılanacakları kaygısını taşısalar da benzer tehlikelere atılmaktan kaçınmıyor.
Yeni Bir Mücadele
Avrupa, Suriye’deki şiddetten kaçıp komşu ülkelere sığınan ve bu ülkelerde yepyeni zorluklarla karşılaşan mültecilere de cazip gelmeye devam ediyor.
Lübnan’a sığınan mültecilerin yaşamı giderek zorlaşıyor. Lübnan’da yaşayan Suriyeli mülteci sayısının bir buçuk milyon olduğu tahmin ediliyor. Lübnan hükümetinin mülteci sayısını azaltmak amacıyla çok daha katı uygulamalar getirmesiyle zaten sefalet içinde yaşayan çok sayıda Suriyeli’nin yaşamı daha da kötüleşti.
Uluslararası Göç Örgütü’nün Lübnan büro şefi Fevzi El Ziyud, yeni uygulamalarla mültecilerin Lübnan’ı terk etmelerinin amaçlandığını belirtiyor.
El Ziyud, ”Çalışmalarına izin verilmeyen, ikamet izni de alamayan bu mülteciler için Lübnan’da kalmak daha da zor hale gelebilir” şeklinde konuşuyor.
Lübnan’da üç yıl yaşayan Ali de tüm bu sorunları birinci elden yaşıyor. Beyrut’ta bir sivil toplum kuruluşunda çalışan Ali, yeni uygulamalar uyarınca belgelerinin süresi dolduğunda kaçak statüsüne girecek olan Suriyelilerden biri.
Fransa’ya mülteci statüsü başvurusunda bulunan Ali, zaten kötü olan durumun daha da vahim hale geldiğini söylüyor.
Ali, Lübnan’daki sıkılaştırılmış uygulamaları ve mültecilere yönelik şiddeti umursamamaya çalışıyor.
”Beyrut’da sürekli ırkçı söylemlerle karşılaşıyorum. Ancak Lübnanlıları anlayabiliyorum” diyor.
Fransa’da en azından yasaların koruması altında olacağını düşünen Ali, aynı durumun Lübnan’da geçerli olmadığını söylüyor.
Lübnan, mülteci krizini nasıl çözeceği konusunda herhangidir adım atmış değil. Ancak Uluslararası Göç Örgütü’nün Lübnan büro şefi Fevzi El Ziyud, güvenlik riskinin Avrupa ülkelerinin mülteci krizine çözüm bulma çabalarını sekteye uğrattığı şu dönemde Suriye’nin komşularına yardım edilmesinin mantıklı olacağı görüşünde.
