Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmamıştır” açıklamasından iki gün sonra döviz kurları hızlı bir yükselişe geçti.
Amerikan Doları/Türk Lirası kuru yüzde 7’den fazla artarak 23,17 seviyesine gelirken, Euro/TL ise 7,6 artışla 25,1’e ulaştı.
Türk Lirası karşısında en yüksek değer kazanan para birimlerinden biri İngiliz sterlini oldu. Sterlin piyasa kapanışında yüzde 8,8 artışla 29 liradan işlem görüyordu.
Uzun zamandır kurun baskılandığını söyleyen ekonomistler, bu durumun şaşırtıcı olmadığında birleşiyor.
Prof. Yakup Küçükkale: “Türkiye’nin rezervleri tükendi, düşük kuru bırakmalıyız; hareketlilik bundan kaynaklanıyor”
Ekonomistler, “kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye ekonomisi” vadeden yeni bakan Şimşek’in, halefi Nureddin Nebati’nin Türkiye için öngördüğü “heterodoks ekonomi politikalarından” uzaklaşmasının mecburi olduğunu ve bunun da ilk işaretinin kurlarda görüldüğünü vurguluyorlar.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Karadeniz Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü öğretim üyesi Yakup Küçükkale, “Bakan Şimşek, ‘rasyonel zemine döneceğiz’ diyerek ‘daha önce uygulanan politikalar irrasyoneldi’ demiş oldu. Bu cümle bile dönüşümün işareti. Türkiye’nin rezervleri tükendi. Meteliğe kurşun atıyoruz, döviz ihtiyacımızı ihracat karşılayamaz ancak sıcak parayla çözebiliriz bu sorunu. Bunun için iki şey gerekiyor. Birincisi dövizin hak ettiği değeri bulması lazım, baskılanmış kur dövizin Türkiye’ye gelmesinin önünde engel. Düşük döviz kurunu bırakmamız gerekiyor. Zaten hareketlilik bundan kaynaklanıyor” dedi.
Dolar kurunun hangi seviyelere yükseleceği hakkında tahmin yapmak için erken olduğunu söyleyen Profesör Küçükkale, bunun için 22 Haziran’da yapılacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun (PPK) alacağı kararları beklemek gerektiğini ancak o güne kadar kurun yükselmesinin mümkün olduğunu dile getirdi.
Prof. Selva Demiralp: “Kurun müdahaleler çıktığı zaman olması gereken seviyeleri görüyoruz”
Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden Selva Demiralp de iki hafta sonra yapılacak PPK toplantısına işaret ediyor.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Prof. Demiralp, “Kurun kontrollu bir şekilde serbest bırakılmadığını görüyoruz. Bu da aslında bize bu zamana kadar yani seçim öncesi gördüğümüz kur seviyelerinin aslında serbest piyasadan uzak tutulan bir seviye olduğunu gösteriyor. Şu anda biz o müdahaleler devreden çıktığı zaman olması gereken seviyeleri görüyoruz ki buna ‘adil seviye’ deniyor. Doların Türk Lirası karşısında oraya yükseldiğini göreceğiz. O seviyeye dair bir rakam vermek zor. Ama benim tahminim 22 Haziran’daki Merkez Bankası toplantısında bir faiz artışı gelecek. O zamana kadar kurun serbest piyasa seviyeleri görülecek, tartılacak. O faiz artışı ile beraber bir parça aşağı düşüp makul seviyelerde istikrar kazanacak diye düşünüyorum. Ama faizin kaç puan artacağı da çok önemli” dedi.
Borsa yüzde 3,2, tam altın yüzde 7,9 arttı
Bu arada dövizdeki hareketlilik Borsa İstanbul’u olumlu etkiledi.
Pazartesi günü yeni haftaya 5114 puandan başlayan BİST 100 Endeksi, Salı gününe göre yüzde 3,25 artış göstererek gün sonunda 5565 puanı gördü.
Altında da yükseliş sürüyor.
Yaz ayları Türkiye’de nikah ve düğünlerin en fazla olduğu dönem. Bu dönemlerde geleneksel olarak altına talep de artıyor. Talebin de canlı olduğu Haziran ayında dövizde yaşanan olağandışı artış tam altın fiyatında da yüzde 7,92 yükselişe neden oldu. Tam altın serbest piyasada 9 bin 760 liradan satılıyor.
