Reuters haber ajansına göre, Türkiye’de Corona virüsü salgınına karşı alınan önlemlerden en çok etkilenen kesimlerden biri, çoğu kayıt dışı işçi olarak çalışan Suriyeli mülteciler.
Türkiye’de işçiler Corona virüsü önlemleri nedeniyle işten çıkartılırken, Mart ayından bu yana kendilerine devlet tarafından ayda 1.200 lira destek veriliyor. Ancak binlerce Suriyeli mülteci bu destek kapsamında değil. Bunların çoğu kayıt dışı ekonomide, çoğu da gündelik işçi olarak çalışıyor.
Ankara neredeyse 3 bin kişinin hayatını kaybettiği salgınla mücadele ederken, ülkede giysi perakendecileri, alışveriş merkezleriyle birlikte bunların tedarikçileri de kapılarını kapatmak zorunda kaldı.
Ancak Türk işçilerin aksine, Suriyeli mültecilerin kriz sırasında hayatta kalmalarını sağlayacak bir sosyal güvenlik ağı mevcut değil.
Reuters haber ajansının konuştuğu bu mültecilerden Suriyeli Muhammed Eid, İstanbul’a geldiğinden beri çalıştığı konfeksiyon fabrikası kapanınca Türkiye’deki işçilerin büyük kısmı gibi yevmiyesini bir gecede kaybetti.
Çok sayıda Suriyeli mültecinin yaşadığı Esenyurt semtinde bir apartman dairesinin bodrum katında yaşayan Eid, üç yaşında bir çocuk babası ve eşiyle birlikte ikinci çocuğunun doğumu için gün sayıyor. Ancak işini kaybeden Eid’in kirasını ya da faturalarını ödeyecek geliri yok.
Ürdün’den Aralık ayında Türkiye’ye gelen Eid’e göre iş sahibi fabrika kapandığında bu durumun sorumluluğunun kendisinde olmadığını ve başlarının çaresine bakmaları gerektiğini söyledi. Eid, gıda ve yaşam masraflarını karşılamanın yolunu arıyor.
Reuters’a göre Eid, Türkiye’nin ekonomiyi yeniden canlandırmayı planladığı Mayıs ayında iş sahibinden haber almayı umuyor. Bu süreçte belirsizlik içinde yaşayan çok sayıda mülteci evlerinden çıkartılma ve ailelerini geçindirememe konusunda kaygılı.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) siyaset uzmanlarından Omar Kadkoy, ‘‘Kaç Suriyeli’nin işten çıkartıldığını bilmiyoruz. İş piyasasında 700 bin ila 800 bin arası kayıt dışı Suriyeli işçinin olduğu sanılıyor’’ dedi.
Türkiye 3 milyon 600 bin Suriyeli mülteciyi barındırarak, binlerce kişinin ölümüne neden olan Suriye’deki dokuz yıllık savaştan kaçan dünyanın en kalabalık mülteci topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Bunların büyük kısmı İstanbul’da ya da Suriye sınırında yaşıyor. Mülteci kamplarında kalanların sayısıysa oldukça az.
Çoğu konfeksiyon fabrikalarında çalışan işçiler üretim, inşaat ve turizm sektöründe de iş yapıyor.
Reuters’a göre Çalışma Bakanlığı sözcüsü, hükümetin Corona virüsü yardım paketinden yalnızca Türk işçilerin yararlanacağını zira Suriyeliler’in zaten Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği’nden yardım aldığını söyledi.
Ancak Reuters’a göre, Avrupa Birliği’nden gelen ve Türkiye’de Kızılay aracılığıyla dağıtılan aylık nakit yardım yalnızca üç ya da daha fazla çocuğu olan mültecilere ya da çalışma çağında erkek bireyi olmayan ailelere veriliyor.
Suriye’nin kuzey doğusundaki Haseke vilayetinden gelen Suhaib Bakr, Reuters’a yaptığı açıklamada ‘‘Hiçbir yerden destek almyoruz’’ dedi.
Ülkesinde veteriner olan Bakr, son dört yıl boyunca İstanbul’daki dikiş atölyelerinde asistan olarak çalıştı. Ancak altı haftadır çalışmıyor. Ev sahibi geçen hafta kirayı almadı, ancak gelecek ay almayı umuyor. Bakr elinde olsa bu belirsizlikten kurtulmak için harabe halindeki memleketine geri dönebileceğini söyledi.
Bakr, ‘‘Orada durum kötü, buradan daha kötü. Ama annem ve babam orada. Dönüp onlarla yaşayabiliriz. Ancak yollar kapalı. Ne yapabilirim?’’ diye konuştu.
