İZMİR- Aşırı sıcakların etkisi altında olan Türkiye, bazı kentlerde termometrelerin rekor değerlere yükselmesi beklenen Cuma gününe hazırlanıyor.
Fas üzerinden gelen sıcak hava dalgasının etkisiyle Marmara, Ege ve Akdeniz’de hava sıcaklığının 5- 10 derece, diğer bölgelerdeyse 2- 6 derece mevsim normallerinin üstüne çıkması bekleniyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 11-16 Temmuz tarihleri arasında sıcaklık değerlerinin Ankara’da 35, İstanbul’da 36, İzmir’de 40, Antalya’da 43, Adana’da 42, Diyarbakır’da 41 dereceye kadar yükseleceğini duyurdu. Yetkililer güneş altında hissedilen sıcaklığınsa 55 dereceye kadar çıkabileceğini belirtiyor.
Sıcak hava dalgasının en çok etkilediği kentlerden İzmir’de yaşayanlar da aşırı sıcaklardan bunalmış durumda.
VOA Türkçe’ye konuşan evhanımı Olcay Fevziye Şen mecbur kalmadıkça sokağa çıkmadığını söyleyerek, “Aşırı bunaltıcı bir sıcak var. Etkileniyoruz tabii ki yaş olarak. Tansiyonum problem yapıyor, migrenim var, o da tetikleniyor. Vücut su kaybettiği için, çok sıcak olduğu için bayağı etkileniyorum. Su aboneliği işim vardı. Onun için sokaktayım. Yoksa mecbur olmasam çıkmam. Evde klimanın yanında veya serin bir konumda oturuyorum” dedi.
“Sıcak etkiliyor ama çalışmak zorundayız”
Konak Meydanı’nda gevrekçilik yapan Selahattin Battal ise aşırı sıcağa rağmen güneş altında çalışmaya mecbur olduğunu söyledi. Battal, “Havalar çok sıcak. Gölgeye sığınıyoruz ama güneşte 40-50 dereceyse gölgede de 36 derece. Sıcak etkiliyor ama çalışmak zorundayız. Her gün litrelerce soğuk su içiyoruz. Kazandığımızı da suya veriyoruz. Ben astım hastasıyım, sokağa hiç çıkmamam gerekiyor. Ama geçim şartları yüzünden maalesef mecburum” dedi.
23 yıldır Konak’ta aynı yerde milli piyango satıcılığı yapan Necla Şahin de aşırı sıcaklardan bunaldığını anlatarak, “Bazen kovayla su getirip ayaklarımızı içine sokuyoruz. Tezgahın başında serinlemeye çalışıyoruz. Güneş geldikçe gölge tarafa gitmeye çalışıyoruz. ‘Evden dışarı çıkmayın’ diyorlar ama nasıl işimizi yürüteceğiz? Sürekli çalışmamız gerekiyor, maddi açıdan sıkıntılar içinde yaşadığımız bir dönem olduğu için mecbur çalışmak zorundayız” diye konuştu.
“Güneş çarpması ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir tabloya kadar varabilir”
Uzmanlarsa sıcak havanın sağlığı tehdit edecek seviyede olduğunu belirterek, gerekmedikçe dışarı çıkılmaması konusunda uyarıda bulunuyor.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan İzmir Ekonomi Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Gönül Dinç Horasan, “Gün içerisinde lütfen dışarıya çıkmayın. Çıkılması gerekiyorsa en sıcak saatler kesinlikle tercih edilmemeli. Sabah 10’dan önce ya da akşam 4-5’ten sonra çıkılmalı. Özellikle iki şeye dikkat edilmesi gerekiyor, serin ortamda bulunmak ve bol su içmek, su kaybı yaşamamak. Sıvı olaraksa, alkol, kafein, şekerli içeceklerden uzak durulması gerekiyor. Bunun yanı sıra sık sık ılık duş alınmalı, ince, pamuklu bol giysiler giyilmeli” dedi.
Park halinde bırakılan arabada da sıcaklığın birdenbire arttığını hatırlatan Horasan, “O nedenle lütfen hiçbir zaman ama özellikle bugünlerde küçük bebekleri, çocukları, yaşlıları, engellileri, hayvanlarınızı park halindeki arabanızda bırakmayın” uyarısında da bulundu.
Aşırı sıcakların yol açtığı güneş çarpmasının ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir sorun olduğunu dile getiren Horasan, “İnsan sağlığının etkilenmesi vücut sıcaklığının artışıyla başlıyor. Terleyerek ve terimizin buharlaşmasıyla, damarlarımızın genişlemesiyle vücudumuzdan ısı kaybetmeye çalışırız. Ancak sıcaklık çok arttığında vücudumuz bununla baş edemez ve sonucunda da birçok sağlık sorunu ortaya çıkar. En basitlerini söylemek gerekirse, ter bezi kanallarında tıkanmalar olur, ciltte döküntüler yaşanabilir, sıvı ve elektrolit kaybı nedeniyle kas krampları yaşanabilir. Ama vücut sıcaklığı daha da arttıkça, ısı bayılması ya da ısı bitkinliği dediğimiz, halk arasında ‘güneş çarpması’ olarak bilinen halsizlik ve yorgunlukla seyreden bir tablo ortaya çıkabiliyor. Biraz daha vücut sıcaklığı artarak 41 derecenin üzerine çıktığındaysa ölümle sonuçlanabilecek ciddi bir tabloya kadar varabilir” şeklinde konuştu.
Güneş çarpması belirtileri
Güneş çarpması yaşanması durumunda yapılması gerekenleri anlatan Horasan, “Vücut sıcaklığı çok fazla yükseldiğinde kişide bilinç bulanıklığı, uykuya eğilim, saçma sapan konuşma, akıl karışması gibi belirtiler oluyor. Bulantı, kusma, halsizlik, terleme bunlar eşlik edecektir. Böyle bir hastayla karşılaştığınızda hemen 112’yi aramalıyız ve hastayı hemen serin bir ortama almalıyız. Durumu uygunsa yıkayabiliriz ya da ıslatabiliriz. Su kaybını ortadan kaldırmak için hemen su vermeliyiz. Hastayı yatırıp ayaklarını 45 derece kadar yükselterek ambulansı beklememiz gerekiyor” dedi.
“Sıcağa maruz kalan işyerleri sıcaklıkların aşırı yükseldiği dönemde tatil edilebilir”
Horasan, aşırı sıcaklardan en fazla etkilenecek risk grubunu, yaşlılar, kalp damar hastalığı, diyabet, KOAH, böbrek yetmezliği gibi kronik hastalığı olanlar, bebekler, çocuklar, engelliler ve açık havada çalışanların oluşturduğunu belirtti.
Devletin ve işverenlerin aşırı sıcaklara karşı önlemler alması gerektiğinin de altını çizen Horasan, “Kişilerin çalıştığı ortamların serinliğinin sağlaması, açık havada çalışılıyorsa şapkayla çalışılması, açık havada çalışılan süreyi azaltmak, belki dönüşümlü çalışmak, bol sıvı desteği sağlanması çok önemli. Özellikle sıcağa maruz kalan işyerlerindeki işçiler sıcaklıkların aşırı yükseldiği dönemde tatil edilebilir” dedi. Horasan, sıcakların aşırı yükselmesinin nedeni olarak gösterilen iklim değişikliğine karşı devletleri küresel düzeyde önlemler almaya da çağırdı.
Forum