Erişilebilirlik

‘Türkiye’de Basın Kısmen Bile Özgür Değil’


Freedom House logo
Freedom House logo

Freedom House-Özgürlük Evi örgütü, yıllık küresel basın özgürlüğü raporunda 197 ülkede basının durumunu değerlendirdi. Rapora göre Türkiye ilk kez 'kısmen özgür' ülkeler listesinden çıkarıldı ve basını özgür olmayan ülkeler listesinde yer aldı

Tüm dünyada basın özgürlüklerini inceleyen Freedom House-Özgürlük Evi örgütü, 2014 küresel basın özgürlüğü raporunu yayınladı. Merkezi Washington’da bulunan örgüt, son on yılda basın özgürlüğünün daha önce gelişme kaydeden ülkeler de dahil olmak üzere tüm dünyada gerilediğini bildiriyor.

Rapora göre 197 ülke arasında 137’inci sırada yer alan Türkiye, Avrupa kıtasında basını özgür olmayan tek ülke konumunda. Türkiye ilk kez basının ‘kısmen özgür’ olduğu ülkeler listesinden çıkarıldı ve basının ‘özgür olmadığı’ ülkeler listesine yerleştirildi. Türkiye’de anayasal güvence altına alınmış basın ve ifade özgürlüğünün sadece kısmen uygulandığını bildiren rapora göre 2013’te dünyada en çok gazeteci hapsedilen ülke, Türkiye oldu. 1 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Gazetecileri Koruma Komitesi verilerine göre Türkiye’de 40 gazeteci cezaevinde. Geçtiğimiz Mayıs ayında başlayan Gezi Parkı olaylarını kamuoyuna aktarmaya çalışan çok sayıda gazetecinin tacize ve saldırıya uğradığı, protestocuları sempatik gösteren haberler yapan gazetecilerinse ya işten çıkarıldıkları ya da istifaya zorlandıkları bildiriliyor. Raporda PKK ve hükümet arasındaki müzakereleri, Aralık ayında Başbakan Erdoğan ve bazı bakanların karıştığı yolsuzluk skandallarını haber yapan bazı ünlü gazetecilerin işten çıkarıldıklarına da dikkat çekiliyor.

Freedom House’un 197 ülkeyi incelediği raporda en son sırada Kuzey Kore yer alıyor.
Örgüt yetkililerinden Karin Karlekar, 2013 yılında Dünya’da her altı kişiden yalnızca birinin hür basına erişimi olduğunu kaydetti. Karlekar, basında yer alan içeriğin önceden değiştirilmesi için yapılan propagandaların arttığını, medyanın kontrol altına alınmaya çalışıldığını, blogcuların tacize uğradığını, kamuoyunu bilgilendirmeye çalışanlara yönelik baskı uygulandığını kaydetti.

Freedom House’a göre basın özgürlüğünde en büyük gerileme, Ortadoğu’da gözleniyor. İran ve Suriye, listenin son sıralarında yer alıyor. Karlekar, Arap Baharı’nın bölgede basın özgürlüğü adına ilerleme sağlayacağının umut edildiğini ancak bu umutların boşa çıktığını da sözlerine ekledi.

Rapora göre basın özgürlüğü açısından en kötü bölge, Avrasya. Avrasya’daki ülkelerin hiçbirinde hür basın yok. Rusya’da gazetecilerin dövülüp cezaevine gönderilmesi, Ukrayna’da gazetecilere yönelik kanlı saldırılar düzenlenmesi, Avrasya’nın en kötü bölge olmasına etkin rol oynayan gelişmeler.

Afrika’daysa Sahra Çölü’nün güneyindeki ülkelerde durum, istikrarlı görünüyor. Kıtanın batısında ve güneyinde cesaret verici bazı olumlu gelişmeler söz konusu.

Basın özgürlüğü Latin Amerika’daysa son beş yılın en düşük seviyesine geriledi. Raporda, Latin Amerika halklarının sadece yüzde 2’si hür medyaya erişime sahip olduğu yer alıyor.
XS
SM
MD
LG