BM ve Şam yönetimi anlaştı, Suriye’ye yardımlar Cilvegözü üzerinden de sürecek

Birleşmiş Milletler, Türkiye'den isyancıların elindeki kuzeybatıya açılan ana sınır kapısı Cilvegözü’nün (Bab el Hava) altı ay süreyle yeniden açılması konusunda Suriye ile anlaşmaya varıldığını duyurdu.

Anlaşma, kuzeybatıdaki İdlib bölgesine yapılan sevkiyatların yüzde 85'i için kullanılan Cilvegözü sınır kapısını yeniden açacak.

Birleşmiş Milletler’in açıklaması, Şam yönetiminin dün kuzeybatıdaki diğer iki sınır kapısı olan Öncüpınar (Babülselam) ve Çobanbey’i (El Rai) 13 Kasım'a kadar üç ay süreyle açık tutmayı kabul ettiğini duyurmasının ardından geldi.

BM Güvenlik Konseyi 11 Temmuz'da Cilvegözü sınır kapısından İdlib vilayetine daha fazla sevkiyat yapılmasına izin veren iki karar tasarısını da kabul etmemişti.

12 yıllık iç savaş yaklaşık yarım milyon kişinin ölümüne ve ülkenin 23 milyonluk nüfusunun yarısının yerinden edilmesine neden oldu. İdlib de birçoğu evlerini terk etmek zorunda kalan yaklaşık 4,1 milyon Suriyeli’ye evsahipliği yapıyor. İdlib'de yüz binlerce kişi hala çadırkentlerde yaşıyor ve Cilvegözü sınır kapısından gelen yardımlara bel bağlamış durumda.

Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat, 6 Şubat'ta Suriye'nin kuzeybatısını ve Türkiye'nin güneyini yerle bir eden 7,8 büyüklüğündeki yıkıcı depremin mağdurlarına yardım akışını arttırmak için Türkiye'den Öncüpınar ve Çobanbey’deki sınır kapılarını açmıştı. Esat, Mayıs ayında bu operasyonları 13 Ağustos'a kadar üç ay süreyle uzatmıştı.

BM Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak, Suriye hükümetinin Pazar günü insani yardım şefi Martin Griffiths’e gönderdiği mektupla, BM'nin 13 Kasım'a kadar iki sınır kapısını kullanmaya devam etmesine izin verileceğini bildirdiğini söyledi.

Suriye, Cilvegözü üzerinden sevkiyatların yenilenmesi için koşullar öne sürmüş, BM insani yardım ofisi ise bu koşulları büyük ölçüde reddetmişti.

Hak'ın açıklamasında Suriyeliler’le varılan anlaşmaya ilişkin ayrıntı verilmedi.

Suriye, yardım teslimatlarının "hükümetle tam bir işbirliği ve koordinasyon içinde" yapılması, BM'nin "terör örgütleri" ve onlara bağlı kuruluşlarla iletişim kurmaması ve yardım operasyonlarını Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile Suriye Arap Kızılayı'nın yürütmesi konusunda ısrar ediyordu.

BM, Suriye’nin "terörist" kabul ettiği gruplarla ilgili şartına, "güvenli ve engelsiz insani yardım operasyonları yürütmek için operasyonel olarak gerekli olan ilgili devlet ve devlet dışı taraflarla" iletişimi engelleyeceği yanıtını verdi.

BM insani yardım ofisinin mektubunda, yardım teslimatlarının Kızılhaç veya Kızılay tarafından denetlenmesini şart koşmanın "ne Birleşmiş Milletler'in bağımsızlığıyla tutarlı ne de pratik" olduğu, çünkü bu kuruluşların "Suriye'nin kuzeybatısında bulunmadığı" belirtildi.

Mektupta ayrıca, Suriye hükümetinin yardım teslimatlarının Şam ile "tam işbirliği ve koordinasyon" içinde gerçekleştirilmesi yönündeki talebinin "gözden geçirilmesi" gerektiği kaydedildi.