ABD Başkanı Donald Trump’ın Anayasa Mahkemesi yargıcı adayını Cumartesi günü Beyaz Saray’da açıklaması bekleniyor. Trump’ın belirleyeceği yargıç adayını Senato’nun seçimden önce oylamasına destek veren Cumhuriyetçi senatörler arasına Mitt Romney de katıldı.
Başkan Trump karşıtı açıklamalarıyla bilinen Cumhuriyetçi Senatör Mitt Romney, Anayasa Mahkemesi yargıçlığı adaylığı ve onay süreci konusunda yazılı bir açıklama yaptı. Utah Senatörü Mitt Romney, Senato’nun Başkan Trump’ın belirleyeceği adayı gündeme alarak değerlendirmesi ve oylama yapmasına karşı çıkmayacağını belirtti, değerlendirme sürecinde Anayasa’yı ve hukuki teamülleri göz önünde bulunduracağını kaydetti.
Romney, yargıç adayının Senato Genel Kurulu’na gelmesi halinde, niteliklerini gözönünde bulundurarak oy vermeyi planladığını belirtti. Cumhuriyetçi senatörler Lisa Murkowski (Alaska) ve Susan Collins (Maine) oylamanın 3 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimlerinden sonraya bırakılması çağrısında bulunmuştu. O nedenle Mitt Romney’nin nasıl bir duruş sergileyeceği merak konusuydu.
Mitt Romney, “Seçim yılında adayların değerlendirilmesine ilişkin teamüller Senato’nun genellikle karşı partinin adayını onaylamaması; ancak kendi adayını onaylaması yönünde. Anayasa, Anayasa Mahkemesi yargıçlığına Başkan’a aday gösterme ve Senato’ya da bu konuda tavsiyede bulunma ve rıza gösterme yetkisi vermektedir. Ben de buna bağlı olarak, Anayasa ve bu konudaki teamüllere uyma niyetindeyim” ifadelerini kullandı.
Eski federal yargıçlardan Senato’ya çağrı
Eski federal yargıçlardan da Senato’ya Anayasa Mahkemesi yargıçlığı görevine aday gösterilecek kişinin seçimden önce oylanmaması yönünde çağrı geldi. Aralarında eski FBI Başkanı William Webster’ın da bulunduğu on federal yargıç, adayın onay sürecinin seçimi kazanan başkanın yemin töreni sonrasına bırakılması çağrısında bulundu.
Hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi Partili başkanlar tarafından daha önce bulundukları görevlere atanan on eski yargıç, yargıda onay sürecinin tehlikeli bir boyutta siyasileştirildiği konusunda uyarıda bulundu.
“Anayasa Mahkemesi konusunda sert bir mücadelenin kamuoyunun bu kuruma duyduğu inancı geri dönülemez şekilde değiştireceği ve sarsacağı” uyarısını yaptı.
Her iki siyasi partinin Senato liderlerine mektup yazan eski federal yargıçlar, Anayasa Mahkemesi’nin, meşruiyetine gölge düşürülürse bunun telafisinin mümkün olmayacağını kaydetti.
Cumhuriyetçi Senatör Graham: “Yeterli oy sayısına sahibiz”
Cumhuriyetçiler, Ruth Bader Ginsburg’ün ölümünün ardından ilk kez resmi olarak Senato’da her hafta yapılan öğle yemeğinde biraraya geliyor. Cumhuriyetçi senatörler Chuck Grassley ve Cory Gardner da Senato’nun adaya ilişkin seçimden önce harekete geçilmesine destek verdiklerini açıkladı.
Cumhuriyetçiler Senato’da 47’ye karşı 53 koltukla Demokratlar karşısında çoğunluğa sahip. ABD Başkanı Trump’ın aday göstereceği yargıca ilişkin oylama yapılmaması için, Cumhuriyetçi Parti’nin en az dört fire vermesi gerekiyor.
Senato Adalet Komisyonu Başkanı Lindsey Graham, Cumhuriyetçiler’in Başkan Trump’ın aday göstereceği ismin onay almasını sağlamak için yeterli oya sahip olduklarını belirtti.
Fox News kanalına konuşan Senatör Graham, yeni başkanın yemin edip göreve başlamadan önce Anayasa Mahkemesi yargıcı adayının onay sürecinin başlatılmasına karşı çıkan Demokratlara tepki gösterdi.
Cinsel taciz iddialarının hedefinde olan ve Trump’ın iki yıl önce Anayasa Mahkemesi yargıçlığına atadığı Brett Kavanaugh tartışmasına atıfta bulunan Graham, “Koltuğu doldurabilmek için Kavanaugh’yu yok etmeye çalıştılar. Ama olmadı. Yargıç Ginsburg’ün koltuğunun seçimden önce doldurulması için yeterli oy sayısına sahibiz. Komisyonda onay sürecini başlatacağız. Daha sonra da seçimden önce oylamanın yapılması için Genel Kurul gündemine alacağız” dedi.
Senato Adalet Komisyonu Başkanlığı’nı Senatör Charles Grassley’den devralan Lindsey Graham, “Kavanuagh’dan sonra benim için her şey değişti. Beni korkutamazlar. Gurur duyacağınız bir süreç olacak. Yargıç adayına Adalet Komisyonu’ndaki bütün Cumhuriyetçiler destek verecek’’ şeklinde konuştu.
Arizona eyaleti için yapılacak özel seçimlerde yarışacak olan Cumhuriyetçi Senatör Martha McSally de, Senato’nun Başkan Trump’ın aday göstereceği ismi seçimden önce oylaması gerektiğini düşünen Cumhuriyetçi senatörler arasında.
McSally, “Yeniden seçilmesinin yalnızca Senato’da Cumhuriyetçiler’in sahip olduğu çoğunluğun korunması açısından değil Başkan Trump’ın Anayasa Mahkemesi’ne göstereceği adayın onay almasının sağlanması için de önemli olduğunu” söyledi.
Arizona’da senatörlük yarışını Demokrat Partili rakibi Mark Kelly kazanırsa, Kelly 30 Kasım’dan itibaren göreve başlayabilecek. Bu da Senato’da Cumhuriyetçiler’in sahip olduğu çoğunluğu azaltmış olacak.
Mark Kelly anketlere göre McSally’ye karşı yarışı istikrarlı bir süredir önde götürüyor. Cumhuriyetçi senatör McSally, 2018 yılında hayatını kaybeden eski Arizona senatörü John McCain’in koltuğuna oturmuştu.
