Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Rus kuvvetlerinin kısmi işgali altında olan Ukrayna'daki dört bölgenin ilhak edilmesi için hazırlanan anlaşmaları imzaladı. Rusya'nın Ukrayna topraklarına ait dört bölgeyi ilhak etmesi, yedi aydır devam eden savaşın belirsiz bir aşamaya girdiği anlamına geliyor.
Putin, Kremlin Sarayı'nın Aziz George Salonu'nda yüzlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen imza töreninde "Bu, milyonlarca insanın iradesi. Luhansk, Donetsk, Herson ve Zaporijya'da yaşayan insanlar sonsuza kadar yoldaşlarımız oluyor" dedi.
Kiev'in "Kremlin'in saçmalık gösterisi" olarak tanımladığı ve herhangi bir hukuki anlamı olmayan törende Putin, 37 dakika süren bir konuşma yaptı. Rusya Cumhurbaşkanı, Batı'yı "şeytanlıkla" suçladığı konuşmasından sonra, dört bölgenin Rusya’nın desteklediği yöneticileriyle ilhak anlaşmalarını imzaladı.
İmzalar atıldıktan sonra el ele tutuşan yöneticiler, "Rusya! Rusya!" diyerek tempo tuttu. Törene katılan üst düzey yetkililer, yöneticileri ayakta alkışladı.
Tören, Ukrayna'nın dört bölgesinde düzenlenen Rusya'ya katılım referandumlarının sonlanmasından üç gün sonra yapıldı.
Ukrayna ve Batılı ülkeler, sadece 10 gün önce yapılacağı açıklanan referandumda kullanılan oyların silah zoruyla kullandırıldığını, geçersiz ve hukuksuz olduğunu kaydediyor.
Putin ayrıca Ukrayna'ya tüm askeri faaliyetlerini durdurması ve müzakere masasına dönmesi çağrısı yaptı. Kiev ise Rusya'nın el koyduğu tüm toprakları geri alma sözü vererek Rusya'nın ilhakının, müzakere olasılığını yok ettiğini belirtti.
Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya'nın ilhakı, 2014'te Kırım'ın ilhakıyla beraber, Rusya'nın şu anda Ukrayna topraklarının yüzde 22'sini kontrol altına aldığı anlamına geliyor. Buna, Rusya'nın egemen olmadığı Ukrayna toprakları da dahil.
Putin, konuşmasında, 18'inci yüzyıldan İkinci Dünya Savaşı'na, savaşlarda çarpışan Rus kahramanlarını andı ve Batı'yı sömürgeci olmakla suçladı. İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda Amerika'nın Japonya'ya karşı nükleer silah kullandığını hatırlatan Putin, bunun bir "emsal" olduğunu söyledi.
Rusya'nın Ukrayna'ya ait dört bölgeyi ilhakı, savaşın ön cephesinin Rusya'nın kendisine ait olduğunu iddia ettiği topraklar üzerinden geçmesi anlamına gelecek. Putin, gerekirse bu toprakları nükleer silahlarla savunmaya hazır olduklarını söylemişti.
Bazı Batılı siyasetçiler bunun bir blöf olduğunu öne sürüyor. Putin ise bunu reddediyor. Amerika, nükleer silah kullanması durumunda bunun sonuçlarının felaket olacağı konusunda Rusya'yı uyardığını kaydediyor.
Rus kuvvetlerinin Liman'da kuşatılması Putin'in ilhak törenine gölge düşürdü
Ukrayna'da yüzlerce Rus askeri, bugün ana garnizonlarından birinde kuşatma altına alındı. Kuşatma, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı açtığı savaşta en ağır yenilgilerden birinin eşiğine gelmesi anlamı taşıyor. Bu durum ayrıca Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın referandumla Rusya'ya katılma kararı alan dört bölgesinin ilhak edildiği kararını imzaladığı kutlamaya gölge düşürür nitelikte.
Ukrayna'nın Donetsk bölgesinin Rusya yanlısı lideri Denis Puşilin, kuvvetlerinin Liman kentinin kuzey ve doğusundaki Yampil ve Dobrişev köylerinin kontrolunu tamamen kaybettiğini doğruladı. Böylelikle Moskova'nın Donetsk'in kuzeyinde ana garnizonunun bulunduğu Liman, Ukrayna kuvvetleri tarafından "yarı kuşatma" altına alındı.
Puşilin, Kremlin Sarayı'nda Putin'in katılımıyla yapılacak ilhak törenine atıfta bulunarak, Ukrayna ordusunun "ne pahasına olursa olsun tarihi olaylarımızı mahvetmeye çalıştığını" söyledi.
Puşilin, "Bu çok tatsız bir haber, ancak duruma ciddi olarak bakmalı ve hatalarımızdan sonuçlar çıkarmalıyız" dedi.
Ukrayna ordusu, bölgede Rus askerlerinin kuşatılması için yürütülen operasyonun devam ettiğini kaydetti, ancak durum istikrara kavuşana kadar ayrıntıların açıklanmayacağını bildirdi.
Doğudaki Ukrayna kuvvetlerinin sözcüsü Serhii Çeravatyi, "Düşmanın mühimmat ve insan gücü taşıdığı tüm lojistik ikmal rotaları kontrol altında" dedi.
Ukraynalı parlamenter Oleksiy Gonçarenko, Twitter mesajında, "Liman kuşatıldı! Ukrayna ordusu Yampil'e çoktan vardı. Rus ordusu kaçmaya çalışıyor" dedi.
Rusya yanlısı askeri blogcular, Ukrayna kuvvetlerinin binlerce Rus askerinin kaçış rotasını kestiğini bildirdi. Denis Puşilin, Liman'a giden bir yolun hala açık olduğunu söyledi, ancak yolun şu anda Ukrayna'nın topçu ateşine maruz kaldığını doğruladı.
Zaporijya'da füze saldırısı: En az 23 ölü
Ukrayna'nın güneyinde füzeler, Zaporijya yakınında Ukrayna'nın elindeki bölgeden Rus işgalindeki bölgeye geçmeye hazırlanan sivil araçların oluşturduğu konvoya isabet etti. Ukraynalı yetkililerin Rusya'nın cephedeki son bağlantıları kasti olarak kesme girişimi olarak tanımladığı saldırıda en az 23 kişi öldü. Rusya ise Ukrayna'yı suçladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, "Saldırı düşmanın kudurduğunu, bizim azmimizin ve kendi başarısızlıklarının öcünü almak istediğini gösteriyor" dedi.
Zelenski, Telegram'da, "Kana susamış alçak! Ölen her Ukraynalı için kesinlikle cevap vereceksin" ifadelerini kullandı.
Sivil araç konvoyu, Zaporijya yakınında Rusya'nın elindeki toprakların tarafına geçmek için bir alanda toplanmıştı. Zaporijya, Moskova'nın ilhak edeceğini açıkladığı bölgenin Ukrayna'nın elindeki başkenti. Bölgedeki bir kontrol noktası, sivillerin cepheden geçişine izin vermek için açık tutuluyordu.
Eşya yüklü otomobillerin üzerine şarapnel yağan saldırı sonrasında iki sıra otomobilin yanında büyük bir çukur oluştu. Reuters haber ajansı, çok sayıda cesedin etrafta görüldüğünü bildirdi.
Zaporijya Bölge Valisi Oleksandr Staruk, Telegram mesajında, "Şimdilik ölü sayısı 23, yaralı sayısı 28. Hepsi sivil. İşgalciler savunmasız Ukraynalılar'ı vurdu. Bu, terörist bir ülkenin düzenlediği bir başka terör saldırısı" dedi.
Adının Natalya olduğunu söyleyen bir kadın, eşiyle beraber Zaporijya'daki çocuklarını ziyaret ettiklerini ve Rusya kontrolundaki bölgeye geri dönmeye hazırlandıklarını söyledi.
Natalya, "90 yaşındaki annemin yanına dönüyorduk. Kurtulmayı başardık. Bu bir mucize" dedi.
Zaporijya Polis Teşkilatı'nın patlayıcı madde imha birimi başkanı Sergey Ujriumov, araçların bulunduğu otoparkın üç adet S300 füzesiyle vurulduğunu bildirdi.
Rusya yanlısı yetkililer, herhangi bir kanıta dayanmadan, saldırının sorumlusunun Ukrayna olduğunu iddia etti. Birleşmiş Milletler ve diğer bazı kurumların belgeleriyle doğrulamalarına rağmen Rusya, sivilleri hedef aldığını reddediyor.
Guterres: “Tehlikeli bir tırmanma”
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya'nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya'yı ilhakını ”tehlikeli bir tırmanma” ve Birleşmiş Milletler Şartı'nın ihlali olarak niteledi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ise dün akşamki konuşmasında, ilhak konusunda, "Bu hala durdurulabilir. Ancak bunu durdurmak için savaşı yaşamdan, sizin, Rusya vatandaşlarının yaşamından daha çok isteyen Rusya'daki o kişiyi durdurmamız lazım" dedi.
Kremlin'den bugün yapılan açıklamadaysa ilhak ettiği topraklara yönelik herhangi bir saldırının Rusya'ya yapılmış bir saldırı olarak algılanacağı bir kez daha tekrarlandı. Ukrayna ise tüm topraklarını geri alacağını bildirdi.
Bir yetkili, Zelenski'nin ilhaka güçlü bir yanıt verme taahhüdünde bulunduğunu, bugün savunma ve güvenlik yetkililerini acil toplantıya çağırdığını söyledi.
Rusya Cumhurbaşkanı Putin ise bugünkü ilhak töreni öncesinde dün akşam televizyonda yayınlanan konuşmasında, kısmi seferberlikle ilgili "hataları" olduğunu kabul etti, ancak bu hataların düzeltileceğini ve silah altına alınmaması gereken kişilerin serbest kalacağını söyledi.
Onbinlerce erkek, silah altına alınmamak için Rusya'dan kaçtı. Batılı ülkeler, Moskova'nın çok az askeri eğitimi olan ya da hiçbir eğitim almayan hazırlıksız askerleri yetersiz ekipmanla cepheye sürdüğünü kaydetti. İngiltere Savunma Bakanlığı, askerlere, kendi ilk yardım çantalarını satın almalarının söylendiğini bildirdi.
Putin'in kısmi seferberlik talimatı, kimlerin silah altına alınması gerektiği konusunda herhangi bir ayrıntı içermiyordu. Putin, televizyonda yayınlanan konuşmasında, yaşı ileri erkeklere ve askerlikten muaf olması gerekenlere de talimat gittiğini, ancak tüm hataların düzeltileceğini söyledi.
Kısmi seferberlik talimatında etnik azınlıkların özellikle hedef alınması, Rusya'nın güneyinde ve Sibirya'da toplumsal huzursuzluk çıkmasına neden olmuştu.
