Başkan Clinton döneminin dışişleri bakanı Madeleine Albright, Türkiye ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çabalarında Başkan Barack Obama’nın izlediği tutumu desteklediğini söyledi. Albright, George Washington Üniversitesi’nin düzenlediği ve “Soykırımı Önlemek” adlı bir söyleşiye katıldı ve izleyicilerin sorularını yanıtladı.
Madeleine Albright, 1990’lı yıllarda Amerika’nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği ve dışişleri bakanlığı görevlerini yaptığı sırada, özellikle Bosna Hersek ve Kosova gibi, Avrupa’nın kalbi sayılabilecek bölgelerde yaşanan katliamlara müdahalede önemli rol oynadı. Ancak temsil ettiği Clinton yönetimi, 1994’te Ruanda’da 800 bin Tutsi’nin hayatını kaybettiği soykırıma engel olamadı. Bill Clinton’ın ardından göreve gelen Bush yönetimi de Sudan’ın Darfur bölgesinde, ‘soykırım’ diye nitelenen büyük katliamı durduramadı.Madeleine Albright, bakanlık yaptığı dönemde Savunma Bakanı olan William Cohen’le birlikte, gelecekte soykırımların önlenmesi konusunda nasıl politikalar izleneceğine dair Amerikan yönetimlerine önerilerin yer aldığı bir rapora imza attı.
Rapor konusunda izleyicilerin sorularını yanıtlayan eski dışişleri bakanına 1915 olayları hakkında bir soru yöneltildi. Soruda, “Türkiye’nin Ermenilere yönelik soykırım işlemekle suçlanmasına rağmen, sadece Amerika’nın önemli bir müttefiki olduğu için ayrıcalık görmesinin” iki yüzlü bir politika olup olmadığı soruldu.
1915 olaylarıyla ilgili ‘Türkiye’yi soykırım işlemekle suçlayan’ karar tasarısı bu yıl yeniden Temsilciler Meclisi’ne sunuldu. Öte yandan Amerika’daki Ermeni lobileri, bu olayların yıldönümü olan 24 Nisan’da Başkan Obama’nın “soykırım” ifadesini kullanması için yoğun baskı yapıyor.
Madeleine Albright ise, geçen yıl diğer eski dışişleri bakanlarıyla birlikte kaleme aldığı mektupta, böyle bir tasarının Kongre’ye sunulmasının, “iyi bir zamanlama olmadığını” dile getirmişti. Bu mektubu hatırlatan Albright şöyle devam etti:
"Geçen yıl bu konu tartışıldığında eski dışişleri bakanları olarak, Ermeni soykırımını tanıyan karar tasarısının Kongre’ye götürülmesinin iyi bir zamanlama olmadığı yönünde ortak mektup sunmuştuk. Ama tasarıyı destekleyenler de bize, 'Zamanlamayı hep bahane gösteriyorsunuz,' demişti. Bence Başkan Obama hem bir lider, hem de bir diplomat olarak örnek bir davranış gösterdi. Soykırım ifadesini kullanmadan geçmişteki acı olayları tanıdığını ifade etmekle birlikte, Türkler ve Ermenilerin bu sorunu birlikte çözmesi gerektiğini söyledi. Üstelik bu konuda ilerleme de var. Bana kalırsa bu çabalar sonuç verecek. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül hiç de alışılmadık bir şekilde, futbol maçı izlemek için Ermenistan’a gitti."
Eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, yurtdışında yaşayan Ermenileri de yapıcı olmamakla eleştirdi:
"Olaya bir de siyasi açıdan bakalım. Diaspora grupları, bir konu üzerinde kendi anavatanlarında yaşayanlardan daha fazla yaygara koparıyor. Burada sorulması gereken şey, nasıl ilerleme sağlanması gerektiği. Türkiye son derece hayati bir role sahip. Başkan Obama’nın bu konuya yaklaşımı bence doğru. Obama geçmişteki olaylar konusunda görüşünü değiştirmediğini söyledi. Ama öte yandan hem Türkler, hem de Ermeniler bu sorunu çözmeye çalışıyor."
Albright eski Savunma Bakanı William Cohen’le hazırladıkları ve soykırımın gelecekte önlenmesi konusunda, Amerikan yönetimine önerilerde bulunan raporda, 1915 olaylarını vurgulamaktan, özellikle kaçındıklarını da açıkladı.
