Yeni Sosyal Medya Yasası Neler İçeriyor?
TBMM’de kabul edilen düzenleme, '’İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda’’ değişiklikler yapılmasını öngören bir yasa.
Yasa, Türkiye’de temsilcilik oluşturarak Türk hükümetinin talepleri doğrultusunda erişim ve kullanıcı yasaklarını uygulamayan sosyal medya mecralarını 5 aşamada ve 7 ayda erişilemez hale getiriyor.
Düzenleme neleri kapsıyor?
1 Ekim 2020’den itibaren Türkiye'den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar, Türkiye'de en az bir kişiyi temsilci olarak belirleyecek ve bunu ilgili makamlara bildirecek. Bu kişi, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak zorunda.
Sosyal medya kullanıcıları unutulma hakkına sahip olabilecek. Kişilik hakları ya da özel hayatın gizliliğiyle ilgili mağduriyet ve ihlal olduğunu düşünen kişi mahkemeye gitmeksizin sosyal ağ sağlayıcısının temsilciliğine başvurabilecek. Sosyal ağ sağlayıcılar, içerikle ilgili olarak şahıslardan gelen şikayetlere 48 saat içinde yanıt vermek zorunda olacak. Aksi halde beş milyon TL idari para cezası uygulanması söz konusu olacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, içerik kaldırma veya erişimi engelleme kararlarının uygulanmasıyla ilgili olarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’na (BTK) altı ayda bir düzenli raporlarla bildirimde bulunacak. Aksi takdirde 10 milyon TL idari para cezası uygulanacak.
Sosyal ağ sağlayıcı şirketler, yurtdışı kaynaklı/merkezli de olsalar, Türkiye'deki kullanıcılarıyla ilgili verilerini Türkiye'de bulundurmak zorunda olacak. Buna uymayan şirketlere, bir milyon Türk lirasından beş milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilebilecek.
Yasa "sosyal ağ sağlayıcı" kavramını, ''sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, konum gibi verileri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçek veya tüzel kişiler'' olarak tanımlanıyor. Yani sesli paylaşımların da yapılabildiği mesajlaşma ve görüntülü konuşma uygulamaları da yasanın kapsamında.
Birinci maddede sosyal ağ kullanıcılarına ait internet trafiği bilgileri bölümüne IP adresi bazen farklı kişilere verilebildiği gerekçesiyle kullanıcıyı tespit etmek için port bilgisi de eklendi.
Sosyal mecraları işlemez duruma getirebilecek 5 aşamalı cezalandırma nasıl işleyecek?
BTK’nın talep ettiği andan itibaren 30 gün içerisinde Türkiye’de temsilcilik oluşturmayan sosyal ağ sağlayıcısına ilk aşamada 10 milyon TL idari para cezası uygulanacak.
İkinci aşamada, idari para cezası tebliğinden itibaren ikinci 30 günlük sürede halen temsilcilik bildirimi yapılmadıysa 30 milyon TL idari para cezası uygulanacak.
Üçüncü 30 günlük sürede sosyal medya mecrası, kanun hükümlerini halen yerine getirmezse reklam yasağı hayata geçecek. Türkiye'de bulunan vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerle mevcut sözleşmeler sürecek ancak yeni reklam sözleşmesi kurulamayacak.
Reklam yasağı kararından itibaren üç ay içinde halen temsilcilik oluşturulması şartı yerine getirilmediyse BTK Başkanlığı, sosyal medya ağ sağlayıcısı aleyhine internet trafiği bant genişliğini yüzde 50 azaltma talebiyle sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Beşinci ve son aşamada, internet trafiğinde bant genişliği hali hazırda yavaşlatılmış olan sosyal medya mecrası halen BTK’nın taleplerini 30 gün içinde yerine getirmiyorsa, internet trafiği bant genişliği yüzde 95 oranında azaltılacak.
İdari para cezaları BTK tarafından kesilecek.
Cezalar nasıl kaldırılacak?
Sosyal ağ sağlayıcılarının yükümlülüklerini getirmesi halinde, verilen idari para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek, reklam yasağı kaldırılacak ve hakim kararları kendiliğinden hükümsüz kalacak. Bant genişliğine sınırlandırmanın sona erdirilmesi için de BTK tarafından bildirimde bulunulacak.
Yasanın gerekçesi ne?
Düzenlemede yer alan genel gerekçe, "temel hak ve özgürlüklerin korunması amacıyla ulusal mahkemelerin aldığı kararların sosyal ağ sağlayıcıları tarafından uygulanmasını sağlamak. Kullanıcıların kişisel başvurularında veya kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için sosyal ağ sağlayıcılarıyla Türkiye’de muhataplık ilişkisi kurabilmesi amaçlanıyor.
