Erişilebilirlik

Boeing Arızayı Kabul Ederken Kazanın Nasıl Olduğu Ortaya Çıkıyor


Düşen Etiyopya Havayolları'na ait Boeing 737 MAX 8 tipi uçakta 157 kişi hayatını kaybetmişti.
Düşen Etiyopya Havayolları'na ait Boeing 737 MAX 8 tipi uçakta 157 kişi hayatını kaybetmişti.

Etiyopya Havayolları’na ait 737 MAX 8 tipi uçakta kalkıştan hemen sonra bir sorunla karşı karşıya kaldılar.

Boeing şirketi kazaya MCAS olarak bilinen sistemdeki arızanın neden olduğunu kabul edip özür dilerken kazanın nasıl ve neden olduğuna dair ayrıntılar da ortaya çıkıyor.

Uzmanların bir kuş çarpması sonucu arızalandığını tahmin ettikleri algılayıcılardan(sensör) hatalı veriler gelmeye başladı. Uçak iniş takımlarını ve hava frenlerini kapatıp yükselirken MCAS olarak bilinen Manevra Karakteristiği Arttırma Sistemi’ne hatalı bilgiler gitmeye başladı. Bu sistem uçağın havada tutunmasını sağlayan sistemdi.

Uçak olması gerekenden çok daha hızlı seyrederken pilotlar sistemdeki arızayla mücadele etmeye başladılar. Ancak uçağın aşırı hızlı olması pilotların kontrolü ele almasını ve uçağın burnunu havaya kaldırmalarını neredeyse imkansız hale getirdi.

Dakikalar içerisinde de içindeki 157 kişiyle birlikte uçak yere çakıldı. Kalkıştan sadece 6 dakika sonra uçak düştü.

Etiyopya Ulaştırma Bakanı Salı günü düzenlediği basın toplantısında, bu süre zarfında pilotların uygulanması gereken tüm prosedürlerini yerine getirdiklerini açıklamıştı.

Ancak yeni ortaya çıkan raporlar pilotların uçağı kurtarabilmek için nasıl uçağın sistemiyle mücadele ettiklerini ortaya koyuyor.

Havayolu şirketinin 29 yaşında ve 8100 saat uçuş deneyimi bulunan en genç kaptanı ve 25 yaşındaki yardımcı pilotunun yaptıkları en büyük hatanın, uçağı kalkıştan sonra da tam güçte tutmaya devam etmeleri olabileceği ifade ediliyor.

Uçak düşmeden önce o yükseklikte dayanabileceği limitlerin çok üzerinde olan saatte 926 kilometre hıza ulaştı.

Uzmanların değerlendirmesine göre bu ve benzer sorunlar zaten hatalı veriler nedeniyle uçağı yanlıi yönlendirmekte olan sistemden pilotların uçağı kurtarmasını imkansız hale getirdi.

Reuters Haber Ajansı’na konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen Amerikalı bir pilot uçağın neden tam güçte tutulduğunu anlayamadığını ve pilotların neden buna ihtiyaç duyduklarını bilemediği yorumunu yaptı.

Kazaya dair verileri değerlendiren uzmanlar sorunun, kalkışın 12. saniyesinden itibaren başladığını söylüyorlar.

Aniden hatalı verilerin gelmeye başlamasının algılayıcıya bir kuşun çarpmasından kaynaklanmış olabileceği ifade ediliyor.

Endonezya’da Ekim ayında düşen aynı model uçakta da algıyacılar benzer şekilde pilotlara yanlıi veriler iletmiş ve uçağın kontrolünü sağlayamamalarına neden olmuştu.

Bu hatalı veri sonucu MCAS olarak adlandırılan sistemin uçağın burnunu ısrarla aşağı doğru çevirdiği ifade ediliyor.

Kalkıştan sonra Etiyopya Havayolu pilotları bir sorun olduğunu kuleye bildirirlerken kaptan pilotun da üç kez ard arda “Yukarı, yukarı, yukarı” şeklinde uyarıda bulunduğu belirtiliyor.

Bu esnada uçağın aşırı yüksek bir hıza çıkmasının pilotlar tarafından arızalı veriler nedeniyle fark edilemediği ifade ediliyor. Bu gibi durumlarda pilotların motorlara ait otomatik sistemleri ve kontrol mekanizmalarını nasıl devre dışı bırakacaklarını bildikleri belirtiliyor.

Ancak ortaya çıkan teknik raporlara göre bu sürede gaz kolunda herhangi bir oynama olmadı ve motorlar neredeyse tam güce ulaştı.

Yine raporlara göre tüm bunlar olurken iki kaptan da uçağın burnunu havaya kaldırmak için mücadele ettiler ama bu imkansızdı.

Uzmanlar uçağın bu hızda burnunun ani şekilde aşağı dönmesi üzerine yerçekimi kuvvetinin negatife döndüğünü bu sebeple kabin içerisinde yolcular ve tüm eşyaların havalanmış olduğunu belirtiyorlar.

Öte yandan yolcu yakınları söz konusu raporlar üzerine Boeing şirketine tazminar davaları açmaya başladılar.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG