Uluslararası Para Fonu (IMF) 2021 yılına kadar tüm ülkelerde nüfusun en az yüzde 40’ının aşılanmasını sağlayarak Corona virüsü pandemisinin önüne geçilmesi için 50 milyar dolarlık bir paket açıkladı. IMF’nin planına göre 2022 yılının ilk yarısı itibariyle de aşı olanların oranının en az yüzde 60 olması hedefleniyor.
IMF yetkilileri, gelişmiş ülkelerin bağış ve fonlarıyla yürütülmesi önerilen bu teşvik planı sayesinde ekonomik faaliyetlerin yeniden hız kazanacağını, 2025 yılı itibariyle küresel ekonomiye 9 trilyon dolarlık gelir sağlanacağını ve bundan da gelişmiş ülkelerin de kar elde edeceğini söylüyor.
IMF’nin açıklamasında, dünya genelinde 3 milyon 500 binden fazla kişinin yaşamını yitirmesine neden olan pandeminin tahminlere göre 2022 yılında da etkisini sürdüreceği ve bunun sosyal ayaklanmalarla jeopolitik gerginlikler gibi çeşitli riskleri de beraberinde getireceği savunuldu.
Amerika’da nüfusun yüzde 40’nın, Avrupa’da yüzde 20’sinin, Afrika’da ise sadece yüzde 2’sinin şu ana kadar aşı olduğuna dikkat çeken IMF yetkilileri, gerekli adımlar atılmadığı sürece birçok yoksul ülkede 2023 yılına kadar nüfusun önemli bir oranının aşısız kalacağına da vurgu yaptı.
IMF Başkanı Kristalina Georgieva Avrupa Komisyonu ve G20 ülkelerinin düzenlediği bir sağlık zirvesinde yaptığı konuşmada, büyük ekonomilere sahip ülkelerin pandemiyi sonlandırmak için diğer ülkelere bağışları arttırmaları gerektiğine dikkat çekti.
Georgieva önerilen plan çerçevesinde, bağış ve mali yardım sunan büyük ülkelerin ekonomilerinin yeniden büyüyeceğini ve ek vergi gelirlerinin de artacağını savundu.
IMF Baş Ekonomisti Gita Gopinath ile kıdemli ekonomist Ruchir Agarwal’ın kaleme aldığı ekonomik eylem paketinde, Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve COVID-19 Ekipman Hızlandırıcısına Erişim (ACT) programlarının kapsamının genişletilmesi öneriliyor.
IMF ekonomistlerinin planına göre, 50 milyar dolarlık ekonomik desteğin 35 milyar doları varlıklı ülkeler ve özel kurumlar tarafından bağış olarak toplanacak, kalan 15 milyar doları ise kalkınma bankaları aracılığıyla, düşük ya da sıfır faizle hükümetler tarafından devreye sokulacak.
IMF yetkilileri, G20 ülkelerinin de pandemiyle mücadelede 22 milyar dolarlık bağış gerektiği görüşünü paylaştıklarını ve bu nedenle önerdikleri paketin bu miktara 13 milyar dolar daha eklediğine vurgu yapıyor.
G20 ve G7 ülkeleri yetkilileriyle görüştüğünü söyleyen IMF Başkanı, gazetecilere yaptığı açıklamada, IMF’nin önerisine sıcak bakıldığını ancak henüz net bir karar olmadığını söyledi ve “Gereken miktar çok fazla değil çünkü zaten oldukça yüklü bir yatırım yapıldı” dedi.
Aşı bağışı, aşılar için gereken ham madde ve tamamlanmış dozların sınırlar arasında serbest dolaşımı ve dünya genelinde aşı üretiminin arttırılması için 8 milyar dolarlık ek yatırım alanı açılması da IMF’nin pandemiyle mücadele planının maddeleri arasında.
IMF yetkililerinin tahminlerine göre, ülke yönetimleri aşılama önceliğini kendi vatandaşlarına sunsa bile bu yıl yaklaşık 1 milyar doz, gelecek yılın başında da 1 milyon doz aşının daha bağışlanması mümkün.
