DENVER —
Başkan adayları ilk tartışmalarını bu akşam Colorado eyaletinin Denver kentinde yapacak. Amerika’nın Sesi’nden Carolyn Presutti, geçmişte başkan adayları arasında yapılan tartışmaları ve bunların seçimlerin gidişatı üzerindeki etkilerini derledi.
Amerika’da ilk siyasi tartışmalardan biri 1858’de Illinois eyaletinde yapıldı. Senato adayları Abraham Lincoln ve Stephen Douglas bu parkta kölelik üzerine tartıştı. Tartışmayı 10 bin kişi izledi. Lincoln bu tartışmayı kaybetti ama iki yıl sonra başkan seçildi.
Yüz yıl sonraysa, başkan adayları arasındaki bir tartışma o dönemin göreceli olarak yeni sayılabilecek teknolojisi olan televizyondan ilk kez yayınlandı.
İlk televizyon tartışmasında Senatör John F. Kennedy, oldukça rahatsız olduğu ve terlediği gözlenen dönemin Başkan Yardımcısı Richard Nixon üzerinde kolaylıkla hakimiyet kurdu. Tartışmayı gazeteci Howard Smith yönetmişti: “Nixon’a makyaj yapmayı önerdik. Ama o günlerde televizyon siyasetçilere çok yeniydi ve makyaj yapmak ‘kadınsı’ sayılıyordu. Sonuçta reddetti.”
Kennedy’nin o yılki seçim zaferi bu televizyon tartışmasına bağlanıyor.
16 yıl sonra başkan adayları arasında yapılan bir başka tartışma da iktidardaki adayın kariyerine mal olmuştu. Başkan adayı Jimmy Carter’la karşı karşıya gelen Başkan Gerald Ford, Rusya hakkında konuşurken büyük bir hata yaptı ve sonradan seçimi kaybetti: “Doğu Avrupa’da Sovyet hakimiyeti yoktur ve Ford yönetimi boyunca da olmayacaktır.”
1988 yılında Demokrat Parti başkan yardımcısı adayı Lloyd Bentsen Cumhuriyetçi Partili rakibi Dan Quayle’ı zor durumda bırakmıştı: “Jack Kennedy’nin başkan adayı olduğu dönemdeki kadar Kongre deneyimine sahibim.”
Lloyd Bentsen, “Sayın Senatör, ben Jack Kennedy’yi tanırdım, kendisi arkadaşımdı. Ama siz Jack Kennedy değilsiniz,” şeklinde konuşmuştu.
Baba Bush 1992’de yeniden adaydı.
Tartışmalardan birinde kolundaki saate bakarak ilgisiz bir görünüm sergiledi. Seçimi kaybetti.
Başa baş geçen seçimlerde tartışmalar sonucu etkileyebilir. Bunun nedeni Amerikalı seçmenlerin adayları aynı sahnede ilk kez bir arada görmesidir. Adaylar aynı konuları tartışır ve kendi görüşlerinin rakiplerinden daha iyi olduğunu anlatmaya çalışırlar.
Her dört yılda bir başkan adayları üç tartışmaya katılır. Birincisi en çok izleyiciyi de çeker. Bir diğeri izleyicilerden soru alma şeklinde gerçekleşir. Başkan Barack Obama dört yıl önce benzer bir tartışmada çok rahat görünüyordu.
Ama çok sayıda kişi Romney’in de başarılı bir konuşmacı olduğunu düşünüyor.
Amerika’da ilk siyasi tartışmalardan biri 1858’de Illinois eyaletinde yapıldı. Senato adayları Abraham Lincoln ve Stephen Douglas bu parkta kölelik üzerine tartıştı. Tartışmayı 10 bin kişi izledi. Lincoln bu tartışmayı kaybetti ama iki yıl sonra başkan seçildi.
Yüz yıl sonraysa, başkan adayları arasındaki bir tartışma o dönemin göreceli olarak yeni sayılabilecek teknolojisi olan televizyondan ilk kez yayınlandı.
İlk televizyon tartışmasında Senatör John F. Kennedy, oldukça rahatsız olduğu ve terlediği gözlenen dönemin Başkan Yardımcısı Richard Nixon üzerinde kolaylıkla hakimiyet kurdu. Tartışmayı gazeteci Howard Smith yönetmişti: “Nixon’a makyaj yapmayı önerdik. Ama o günlerde televizyon siyasetçilere çok yeniydi ve makyaj yapmak ‘kadınsı’ sayılıyordu. Sonuçta reddetti.”
Kennedy’nin o yılki seçim zaferi bu televizyon tartışmasına bağlanıyor.
16 yıl sonra başkan adayları arasında yapılan bir başka tartışma da iktidardaki adayın kariyerine mal olmuştu. Başkan adayı Jimmy Carter’la karşı karşıya gelen Başkan Gerald Ford, Rusya hakkında konuşurken büyük bir hata yaptı ve sonradan seçimi kaybetti: “Doğu Avrupa’da Sovyet hakimiyeti yoktur ve Ford yönetimi boyunca da olmayacaktır.”
1988 yılında Demokrat Parti başkan yardımcısı adayı Lloyd Bentsen Cumhuriyetçi Partili rakibi Dan Quayle’ı zor durumda bırakmıştı: “Jack Kennedy’nin başkan adayı olduğu dönemdeki kadar Kongre deneyimine sahibim.”
Lloyd Bentsen, “Sayın Senatör, ben Jack Kennedy’yi tanırdım, kendisi arkadaşımdı. Ama siz Jack Kennedy değilsiniz,” şeklinde konuşmuştu.
Baba Bush 1992’de yeniden adaydı.
Tartışmalardan birinde kolundaki saate bakarak ilgisiz bir görünüm sergiledi. Seçimi kaybetti.
Başa baş geçen seçimlerde tartışmalar sonucu etkileyebilir. Bunun nedeni Amerikalı seçmenlerin adayları aynı sahnede ilk kez bir arada görmesidir. Adaylar aynı konuları tartışır ve kendi görüşlerinin rakiplerinden daha iyi olduğunu anlatmaya çalışırlar.
Her dört yılda bir başkan adayları üç tartışmaya katılır. Birincisi en çok izleyiciyi de çeker. Bir diğeri izleyicilerden soru alma şeklinde gerçekleşir. Başkan Barack Obama dört yıl önce benzer bir tartışmada çok rahat görünüyordu.
Ama çok sayıda kişi Romney’in de başarılı bir konuşmacı olduğunu düşünüyor.
